Column Dolf Jansen: zo simpel

Begin deze week, toen u nog herstellende was van een soort hittegolf, liep ik door de milde Schotse regen over trails een kleine 100 kilometer ten noorden van Glasgow. The Black Wood of Rannoch, zomaar een vlekje bos in dat uitgestrekte land dat zo graag zo min mogelijk met de angst, de harde woorden en de afscheidingsbeweging van Theresa May te maken wil hebben. Ik liep, eigenlijk best soepel voor een man van zekere leeftijd, en dacht, dacht na zelfs.

Over hoe mooi de natuur om ons heen is, ja, ook in die motregen. Over een lezing van Barack Obama over de wereld van nu en onze rol in de toekomst van die wereld. Over hoe frustrerend het is dat bijna alles, bijna elke beslissing, steeds weer op economische gronden word genomen. Waarbij het juist zo hard aankomt als natuur wordt opgeofferd aan die economische belangen - een autoweg in plaats van een bos, kolenwinning in plaats van een heuvellandschap in Virginia, een bedrijventerrein in plaats van een stuk Groen Hart -, waarbij het zo lastig is in discussie te gaan met politici die doen alsof ze echt wel een visie op de toekomst van land en wereld hebben, terwijl ze alleen maar vasthouden aan hoe het al decennia gaat. Economische groei, fossiele brandstoffen, consumptie, u kent het rijtje.

Ik dacht aan klimaatverandering en politieke leiders die met droge ogen zeggen ‘het is lekker weer, wat zeuren jullie nou over klimaatverandering en beperking van onze uitstoot?’

Ik dacht aan grote automerken die nog steeds modellen verkopen die tot 18x zoveel uitstoten als wettelijk is toegestaan, maar wel zeggen dat ze zich verheugen op de nieuwe testmethoden die vanaf september gebruikt gaan worden. Ik ben benieuwd of hun software ook die tests weer aankan.

Ik dacht aan voedsel en aan agrariers in alle soorten en maten die vaak denken dat wij - die ons druk maken over klimaat en alles wat daarmee te maken heeft - tegen hen zijn, terwijl we natuurlijk aan dezelfde kant staan. We willen beiden een betrouwbare voedselvoorziening, we willen dat boeren eerlijk betaald worden, we willen consumeren op een manier die werkelijk duurzaam is.

En wie staan dan aan de andere kant? De supermarkten en inkoopcombinaties die teveel economische macht hebben;

de bedrijven die, gestuurd door aandeelhouders, alleen bezig zijn met winstmaximalisatie op korte termijn;

de politiek die klimaat en duurzaamheid wel lippendienst bewijst, maar altijd weer vrije handel en ondernemerszin en economische groei laten bepalen waar ze voor staan;

en iedereen die eigenlijk niet wil veranderen, omdat het toch best goed gaat nu, en toch wel zal meevallen met die klimaatverandering, en er toch ook wetenschappers en mensen op tv en in de krant zijn die zeggen dat er helemaal niks aan de hand is.

Ik denk, met dhr Obama, dat alles wat we weten te beinvloeden in onze wereld, in ons gedrag, in onze consumptie, grote gevolgen heeft  voor onze eigen toekomst en die van de hele wereld.

Minder klimaatverandering betekent minder droogte en hitte, minder armoede en honger, en dus minder vluchtelingenstromen.

Minder honger en onoverkomelijke armoede betekent minder voedingsbodem voor extremisme en daarmee echt een poging iets te doen tegen terreurdreiging.

Eerlijke prijzen voor energie en voedsel en consumptiegoederen betekent dat wij zo ongeveer kunnen doorleven als we doen, maar boeren het een stukje beter krijgen, en de Saoudische dictators en de aandeelhouders van Shell en Volkswagen een stukje minder. Lijkt mij een win-win, inderdaad.

Duurzaamheid en energietransitie zijn geen kostenposten, meneer Trump, meneer Wilders, meneertje Jan Roos, het zijn broodnodige veranderingen, waar we gewoon aan kunnen gaan verdienen. En dat zijn ze over 10 en 50 en 100 jaar ook nog.

Na een pittig stukje klimmen stond ik, afgelopen maandagmiddag, op een heuvel, uitkijkend over Loch Rannoch. In de brede houten bank was poezie gestanst, over de herten in dit bos, die genieten van het groen en de plekken waar ze kunnen schuilen. Zo simpel kan het zijn denk ik, wat te eten, wat te genieten, een plek om te schuilen. En dat dan voor iedereen. Zo simpel kan het zijn, inderdaad..