In Nederland belandt jaarlijks 10 miljoen kilo peuken op straat. Daarvan blijft 2 miljoen kilo op straat of in het milieu. In de discussie rondom plasticvervuiling komen sigarettenpeuken nauwelijks aan bod, terwijl filters van plastic zijn en dit één van de meest voorkomende vormen van vervuiling is.
Ze verwachtten een paar duizend peuken
Op initiatief van o.a. Straw by Straw, Seavents en By The Ocean We Unite kwamen op zaterdag 5 oktober diverse milieuorganisaties, burgers en activisten bijeen om peuken op te ruimen in het centrum van Amsterdam. Ook Adel Saebi, de man achter de populaire hashtag ‘Leonothappy’, sloot aan vanuit Brussel. “Met 35 personen hadden we verwacht misschien een paar duizend peuken te vinden”, aldus Everlyn Liu van Straw by Straw.
Schokkende resultaten
Het eindresultaat was schokkend: de vrijwilligers vonden meer dan 51.000 peuken in 2,5 uur tijd in het centrum van Amsterdam. De opruimactie werd gehouden in de Pijp, de Dam en rondom de grachten aan het Leidseplein. Liu: “Veel mensen denken dat peuken wel worden opgeruimd door straatvegers. Maar de kleine peuken komen op lastige plekken terecht: tussen de straatstenen, langs de rand van de weg, in de struiken. Schoonmaken en alles eruit pulken is onbegonnen werk. Dat hebben we gisteren zelf meegemaakt.” Daarom belandt een relatief groot deel van de peuken uiteindelijk in het water.
Gevolgen voor natuur
Er zijn zeedieren gevonden met filters in hun maag en vorig jaar werden filtervezels gevonden in het zeeijs op de Noordpool. Studies hebben aangetoond dat planten door peuken in de grond slechter kunnen groeien en de achtergebleven chemische stoffen lekken naar water.
Karl Beerenfenger van By the Ocean we Unite: “We hopen met deze actie dat rokers twee keer nadenken voordat ze hun peuk op straat schieten en dat de industrie mee gaat werken aan preventieve oplossingen. We maken ons zorgen over de gevolgen van deze enorme vorm van vervuiling die nog steeds sociaal geaccepteerd lijkt te worden.”
Recyclen van peuken
Een deel van de peuken wordt gerecycled. Seavents maakt er bijvoorbeeld een surfboard van. Jessica van Eijs, kamerlid voor D66, neemt de overige peuken in ontvangst. Het collectief wil dat alle betrokkenen verantwoordelijkheid nemen. ‘’Het is aan de Nederlandse overheid om de industrie, die in de vorm van VSK niet aanwezig kon zijn vandaag, de daadwerkelijke kosten van vervuiling door sigarettenpeuken door te berekenen en om de burger bewust te maken van de gevolgen van peuken op straat. Zelf lopen ze, door niet te handhaven, met alleen al dit relatief kleine aantal peuken bijna 7 miljoen euro aan boetes mis.’’, aldus Beerenfenger.