Broodje paling

Paling is Nederland en Nederland is paling. Maar de vraag is: hoe lang nog? Tot die tijd willen maar weinig mensen hun broodje paling laten staan.

Poll
Het gaat al jaren slecht met de paling in ons land. Toch wordt er nog steeds paling verkocht: wilde paling en opgekweekte paling. We zijn benieuwd hoe jij er naar kijkt, heb je paling eten afgezworen of bezwijk je er af en toe nog voor. Kortom, paling eten: guilty pleasure of no way? Vul hier rechtsboven de poll in.

Obstakels
Sinds 2009 heeft de Europese Unie alle landen opgelegd om een aalbeheerplan op te stellen, zodat de paling zich kan herstellen. Dat betekent dat de barrières voor de optrek van glasaal van zee naar de binnenwateren toegankelijk gemaakt moeten worden. Nu vormen sluizen, gemalen en stuwen vaak nog een onneembare veste voor de glasaal. Zolang die obstakels er nog zijn, helpen beroepsvissers en instanties de palingstand door glasalen uit te zetten die ze in Frankrijk hebben gekocht. Omdat de vraag naar wilde glasaal voor kwekerijen  en het uitzetten in sloten en plassen nog steeds toeneemt, kost een kilo glasaal inmiddels zo’n vijfhonderd euro. De glasaal wordt vooral voor de kust van Frankrijk en Spanje gevangen.

Palingstand kritiek
Imares is de officiële instantie die de Nederlandse overheid adviseert over de palingstand en de effecten van beheermaatregelen. ICES doet dit op Europees niveau. In hun advies voor 2015 is ICES zeer helder: de status van de paling is nog steeds zeer kritiek. Alles wat palingsterfte veroorzaakt en de palingstand verder laat teruglopen, zoals vervuiling met dioxines, bevissing, stuwen en gemalen, zou waar mogelijk tot nul gereduceerd moeten worden. Het aantal glasalen dat al jaren op vaste plekken in Europa wordt onderzocht, ligt de laatste jaren op ongeveer één procent van wat er in de jaren zestig aan glasaal gemeten werd.

Paling kweken
Onderzoekers zijn al jaren bezig om paling in gevangenschap te kweken. En dan niet het opkweken van wilde glasaal, maar paling zelf kunnen laten reproduceren in gevangenschap. Alleen bevindt dit proces zich nog in het experimentele stadium. Inmiddels is men wel in staat om jonge larfjes te produceren. Het lukt echter nog niet om ze in leven te houden. Omdat dit stadium nooit echt onderzocht is kunnen worden in de Sargassozee, is het gissen naar het juiste voedsel en de ideale omstandigheden.

Palingstropers
Door een vangstverbod in Nederland in de periode van 1 september tot 1 december, als de volwassen schieralen naar de Sargassozee terugkeren, probeert men de stand van de paling te helpen. En waar de vissen obstakels tegenkomen, worden ze vanuit de binnenwateren de dijk over geholpen. Maar buiten die periode mag er door beroepsvissers gewoon op paling gevist worden. Bovendien zijn er door de grote vraag en de goede prijzen voor paling veel stropers actief. Die zetten illegale visfuiken uit of snijden de fuiken van beroepsvissers open en stelen hun vangsten.

Vangstverbod?
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert de vissers en spoort illegale fuiken op. Hieronder een staatje met de resultaten van hun inspanningen de afgelopen jaren. De gedachte bij de overheid is, dat als er een geheel vangstverbod op paling zou komen, de illegale vangst van paling alleen maar zou toenemen. Vandaar dat er wordt gekozen voor een gereguleerde vangst. Bij de viskraam zal deze vraag niet echt spelen, want daar komen ze toch wel aan hun portie paling. En of het nu duurzaam gevangen paling is, kweekpaling of illegaal gevangen paling: dat zal de meeste klanten weinig uitmaken. De paling smaakt namelijk overal nog steeds best.

Palingmysterie
De levenscyclus van de paling kent veel mysteries. In de dieptes van de Sargassozee paart de paling en komen de palinglarfjes ter wereld. Hoe dat precies gebeurt, heeft nog nooit iemand kunnen vastleggen. De jonge larfjes zwemmen in een jaar tijd, meegenomen met de warme golfstroom, zesduizend kilometer ver naar de Europese kust en komen hier aan als glasaal. Deze doorzichtige aaltjes zoeken hun weg naar het zoete water van rivieren, sloten en kanalen om hier op te groeien. Na zo’n vijftien jaar verandert de paling in de zilverkleurige schieraal en begint aan de trek terug naar de Sargassozee om daar te paaien en te sterven.