Mensen die mesothelioom hebben opgelopen doordat zij langdurig zijn blootgesteld aan asbest in hun omgeving (buitenmilieu), krijgen van de Rijksoverheid een tegemoetkoming. Het via civielrechtelijke procedure afdwingen van een schadevergoeding bij bedrijven die in het verleden op grootschalige wijze asbest hebben gebruikt in het buitenmilieu, is een langdurige en emotionele weg. Vaak overlijden slachtoffers voordat er een gerechtelijke uitspraak is. Het kabinet zal, voor zover mogelijk, de tegemoetkoming vervolgens verhalen op de verantwoordelijke bedrijven. Deze regeling is specifiek bedoeld voor mensen die niet beroepsmatig in contact zijn gekomen met asbest. Voor beroepsgebonden mesothelioomslachtoffers bestaat een dergelijke regeling namelijk al. De ministerraad heeft hier op voorstel van staatssecretaris Van Geel van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer mee ingestemd.
Met deze regeling wordt een eerder verworpen motie van SP-Kamerlid Krista van Velzen alsnog uitgevoerd. Van Velzen hoopt dat Van Geel nu ook het bedrijf Eternit, veroorzaker van de meeste ellende, gaat aanpakken.
Van Velzen: 'Ik vraag al lange tijd om de voorschotregeling uit te breiden naar milieuslachtoffers van asbest, maar de staatssecretaris stelde eerder dat dan het hek van de dam was. Verbijsterend, omdat de relatie tussen asbest in wegen en paden en mesothelioom wetenschappelijk is aangetoond. Een motie van mij om tegemoet te komen aan deze slachtoffers werd afgewezen door CDA, VVD en de kleine christelijke partijen, maar gelukkig is Van Geel nu toch overstag.'
De tegemoetkoming is nodig, omdat slachtoffers van mesothelioom (asbestkanker) vaak al aan hun ziekte overlijden voordat een eventuele schadeprocedure tegen verantwoordelijke bedrijven is afgerond. Voor slachtoffers die bij de uitoefening van hun beroep in aanraking kwamen met asbest bestond al een vergoedingsregeling.
Van Velzen: 'Dit is zeer goed nieuws, vooral voor de slachtoffers uit de omgeving van Goor en Harderwijk waar in het verleden wegen en erven zijn verhard met asbest. Maar er moeten nog steeds gebieden in Nederland gesaneerd worden en ook de schade moet nog op asbestproducent Eternit verhaald worden. De staatssecretaris is dus nog lang niet klaar.'
Van Geel is volgens Van Velzen de afgelopen vier jaar niet in staat gebleken Eternit voor haar maatschappelijke verantwoordelijkheid te laten betalen. Toch vindt ze dat met de door het kabinet voorgestelde schadevergoedingsregling weer een stap vooruit is gezet in het asbestdrama.
De op te stellen regeling zal goed afgestemd worden met de bestaande regeling tegemoetkoming beroepsgebonden mesothelioomslachtoffers. De totale kosten voor de overheid zullen zo'n 2 miljoen euro bedragen. Jaarlijks wordt bij ongeveer vierhonderd mensen mesothelioom vastgesteld. Ongeveer 120 van hen zijn niet beroepsmatig in contact gekomen met asbest en komen dus in aanmerking voor deze nieuwe regeling. Na 2015 zal het aantal slachtoffers sterk teruglopen, omdat sinds midden jaren negentig asbest vrijwel niet meer is gebruikt.