Afname van insect-bestoven planten in Nederland

In Nederland verdwijnen er steeds meer plantensoorten die afhankelijk zijn van bestuiving door insecten. Dat blijkt uit een groot onderzoek van de Universiteit Leiden. "75% procent van onze gewassen en 90% van de wilde planten zijn afhankelijk van insecten", aldus de onderzoekers. "Dat is dus verontrustend nieuws voor onze biodiversiteit en voedselzekerheid."

De resultaten komen uit een analyse van 87 jaar aan metingen op meer dan 365.000 locaties. Die laten zien dat het afnemende aantal insecten in Nederland een grote invloed heeft op de planten die er voor bestuiving afhankelijk van zijn. ‘We zien dat het aantal insect-bestoven plantensoorten afneemt, terwijl het aantal windbestoven soorten stijgt", zegt onderzoeker Kaixuan Pan. "Er zijn in verhouding dus steeds minder insect-bestoven planten."

Meer windbestuiving compenseert niet voor de vermindering van insect-bestuiving. Een groot deel van de plantensoorten in Nederland zijn namelijk echt afhankelijk van de bestuiving door insecten. "Als deze planten uit het landschap verdwijnen, betekent het niet alleen dat er minder plantensoorten overblijven, maar ook dat er veel minder zaden en vruchten zijn voor vogels en andere dieren", zegt Pan. "Oftewel: een sterke afname van de biodiversiteit." Daarnaast zijn 75% van de gewassen die we momenteel consumeren afhankelijk van insectenbestuiving. "Als we deze soorten verliezen, is dat dus een bedreiging voor onze voedselzekerheid."

De afname van insect-bestoven planten ligt niet uitsluitend aan factoren als vochtigheid of stikstof, want dan zouden windbestoven planten dezelfde trends moeten vertonen. "Onder vergelijkbare omstandigheden zagen we vaak een grotere afname van het aantal insect-bestoven soorten in vergelijking met windbestoven soorten", zegt Pan. "Dat verschil komt dus zeer waarschijnlijk door een gebrek aan bestuiving: er zijn niet genoeg bestuivers meer om deze planten te bevruchten."

Om het tijd te keren zijn er verschillende maatregelen nodig, stellen de wetenschappers. Zorgen dat er minder stikstof in de natuur terecht komt bijvoorbeeld, kan lokale planten en insecten helpen. Ook het beschermen van natuurlijk grasland is belangrijk. "Want daar komen veel van de plantensoorten voor die de afgelopen jaren in aantal zijn afgenomen."

Begeleider Koos Biesmeijer van Universiteit Leiden en Naturalis Biodiversity Center: "En we moeten blijven monitoren om te zien of dit soort beschermingsmaatregelen het gewenste effect hebben. Zowel de insecten als de planten, omdat ze wederzijds afhankelijk zijn. Op die manier kunnen we leren van het verleden, het heden monitoren en de toekomst op een positieve manier veranderen.’

Bron: Universiteit Leiden