Advocaat van de natuur en spreekbuis van het milieu.
Afname smient door lager broedsucces
•
© Fotograaf: Kanjer
Net als de wilde eend is de smient een van de meest algemene watervogels in Nederland. Zoals bij andere graseters namen de aantallen smienten tientallen jaren toe. Maar sinds 2002 is hij duidelijk op z'n retour. Oorzaak: klimaatverandering, met als gevolg verschuivende winterkwartieren, leek een voor de hand liggende gedachte. Maar een nadere analyse laat zien dat er veel meer aan de hand is.
Graseters
Het aantal smienten in Nederland loopt vooral sinds 2002/2003 opvallend terug en is momenteel op het niveau van 1985-1990. Zo blijkt uit de resultaten van de maandelijkse watervogeltellingen die Sovon en CBS organiseren in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring. Deze afname is in vrijwel alle Nederlandse provincies zichtbaar. Hij contrasteert met de algemene toename van veel andere grasetende watervogels, die voor een aantal ganzen tot op de dag van vandaag aanhoudt. In de afgelopen decennia profiteerden graseters van de intensivering van het boerenland en dan vooral van de hoge kwaliteit grasland dat in de winter als voedsel beschikbaar blijft.
Het aantal smienten in Nederland loopt vooral sinds 2002/2003 opvallend terug en is momenteel op het niveau van 1985-1990. Zo blijkt uit de resultaten van de maandelijkse watervogeltellingen die Sovon en CBS organiseren in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring. Deze afname is in vrijwel alle Nederlandse provincies zichtbaar. Hij contrasteert met de algemene toename van veel andere grasetende watervogels, die voor een aantal ganzen tot op de dag van vandaag aanhoudt. In de afgelopen decennia profiteerden graseters van de intensivering van het boerenland en dan vooral van de hoge kwaliteit grasland dat in de winter als voedsel beschikbaar blijft.
Afname
De afname van smienten bij ons staat niet op zichzelf. In heel Noordwest-Europa stabiliseerde het aantal rond 1995 en nam het de laatste tien jaar af. Aan de zuid- en westgrens van het winterareaal (bijvoorbeeld Spanje en Ierland) ging de stand zelfs nog sterker terug. Daarentegen werden in recente jaren in het noorden, onder andere in Zweden en Denemarken, steeds grotere aantallen gesignaleerd: een effect van de gemiddeld warmere winters.
De afname van smienten bij ons staat niet op zichzelf. In heel Noordwest-Europa stabiliseerde het aantal rond 1995 en nam het de laatste tien jaar af. Aan de zuid- en westgrens van het winterareaal (bijvoorbeeld Spanje en Ierland) ging de stand zelfs nog sterker terug. Daarentegen werden in recente jaren in het noorden, onder andere in Zweden en Denemarken, steeds grotere aantallen gesignaleerd: een effect van de gemiddeld warmere winters.
Klimaatverandering
Voor verschillende vogelsoorten zoals de grote zaagbek en het nonnetje heeft klimaatverandering aantoonbaar voor een verandering van het zwaartepunt van de winterverspreiding gezorgd. Dichter bij de broedgebieden overwinteren werd niet langer afgestraft door een vorstperiode, en grotere wateren bleven ijsvrij en beschikbaar om te overwinteren. Bij de smient verschoof het zwaartepunt van de winterverspreiding nauwelijks. Het zwaartepunt ligt nog steeds in het westen van Nederland.
Voor verschillende vogelsoorten zoals de grote zaagbek en het nonnetje heeft klimaatverandering aantoonbaar voor een verandering van het zwaartepunt van de winterverspreiding gezorgd. Dichter bij de broedgebieden overwinteren werd niet langer afgestraft door een vorstperiode, en grotere wateren bleven ijsvrij en beschikbaar om te overwinteren. Bij de smient verschoof het zwaartepunt van de winterverspreiding nauwelijks. Het zwaartepunt ligt nog steeds in het westen van Nederland.
Lees meer op
NatureToday.com
Fotograaf: Willemdewolf
Praat mee
0/1500
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.