2011 uiteindelijk gemiddeld wespenjaar

Dit jaar lag de overlast door wespen bijna veertig procent lager dan in het topjaar 2009. Na dezeer goede weersomstandigheden dit voorjaar kwamen relatief veel wespennesten tot ontwikkeling. De extreem natte zomer in combinatie met een zware storm eind juni hebben een negatieve invloed gehad op zowel het aantal wespen als het aantal mensen dat buiten heeft gezeten.

Het zeer warme, extreem droge en zeer zonnige weer tijdens het afgelopen voorjaar bleek zeer gunstig te zijn voor de wespenkoninginnen die vanaf eind maart ontwaakten uit hun winterslaap. Uit een rondgang langs wespenbestrijders concludeerden we toen dat er dit voorjaar zo’n twintig procent meer wespennesten tot ontwikkeling zijn gekomen dan in 2010. Deze getallen werden ondersteund door het aantal middelen tegen wespennesten dat dit voorjaar verkocht werd door de Boerenbond en Welkoop winkels. Het aantal lag wel elf procent lager dan in het wespenjaar 2009.

Zware storm
Rond 20 juli dit jaar was het nog onduidelijk hoe de overlast zich zou gaan ontwikkelen. De verkoop van wespenmiddelen liep toen terug. We vermoeden dat dit vooral kwam door de zware storm eind juni. Uit een wespennest in Ede, waarvan we dagelijks de ontwikkeling van het aantal vliegbewegingen per minuut registreerden, verdwenen na de storm tachtig procent van alle wespen. Het nest kwam die klap niet meer te boven. Op basis van een nest is het natuurlijk moeilijk conclusies te trekken maar ondanks dat de verkoop eind juli weer iets aantrok bereikte het bij lange na niet het niveau van 2009.

Zeer nat
De record hoeveelheid neerslag deze zomer heeft de wespen ook geen goed gedaan. De omstandigheden om voedsel (insecten) voor de larven te vinden waren verre van gunstig. Door het slechte weer hebben mensen ook veel minder op de terrassen en in tuinen gezeten (wat ook bleek uit de ingezakte bierverkoop) waardoor mensen minder overlast ervaren hebben dan in een normale zomer.

Gemiddeld wespenjaar
Om een schatting te geven van hoe de overlast zich dit jaar verhoudt ten opzichte van voorgaande jaren gebruiken we de wekelijkse verkoopcijfers van wespenvangers door Boerenbond en Welkoop. Deze cijfers kunnen als een landelijke indicator gebruikt worden omdat er meer dan 200 verkooppunten zijn door heel Nederland. De totale verkoop van wespenvangers is dit jaar bijna twintig procent lager uitgekomen dan vorig jaar en zelfs bijna veertig procent lager dan in 2009. De verkoop ligt wel weer zo’n dertig procent hoger dan in 2007 en 2008 zodat 2011 als een gemiddeld wespenjaar de boeken in gaat.

Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender, Wageningen University