2 op 3 Nederlanders weet verschil niet tussen wilde bij en honingbij

Een wilde bij onderscheiden van een honingbij? Voor 67% van de Nederlanders is dit nog niet zo gemakkelijk, zo blijkt uit onderzoek van de Bijenstichting onder ruim 2000 respondenten*. En dat terwijl het niet goed gaat met de wilde bijen, die cruciaal zijn voor onze voedselvoorziening en het algehele ecosysteem. Een belangrijke manier om wilde bijen te helpen is door biologisch gekweekte zaden, bloembollen en planten te gebruiken in de tuin of op het balkon – iets wat slechts 39% van de Nederlanders op dit moment blijkt te doen. De Bijenstichting roept voorafgaand aan Wereld Bijendag op vrijdag 20 mei iedereen op om de wilde bijen een steun in de rug te geven.

Het gaat al lange tijd niet goed met de wilde bijen en hommels in Nederland. Van de 359 soorten wilde bijen is inmiddels 55% bijna of zelfs volledig uitgestorven. En die trend lijkt zich gestaag voort te zetten, met grote gevolgen voor de bijenstand, de biodiversiteit en de lokale voedselproductie in Nederland. Het merendeel van de Nederlanders is op de hoogte van het belang van de bij voor ons ecosysteem (98%) en voor onze voedselvoorziening (95%), zo blijkt uit het onderzoek. Grootschalige actie blijft tot nu toe echter uit.

Dit zou zomaar kunnen liggen aan het gebrek aan kennis over wilde bijen. “We merken al langer dat er nog veel onwetendheid is over wilde bijen en de resultaten uit dit onderzoek bevestigen dat,” vertelt Jaap Molenaar, directeur van het Educatiecentrum van de Bijenstichting. “Zo dacht bijna driekwart van de respondenten dat de toenemende populariteit van imkers goed is voor wilde bijen. Dat ligt anders: imkers zorgen voor de gedomesticeerde honingbij en met die honingbij gaat het dan ook relatief goed. Juist de wilde bijen en hommels die zelfstandig leven en dus niet verzorgd worden door imkers kunnen onze hulp het meest gebruiken.”  

Het onderzoek laat ook zien dat ruim 6 op de 10 Nederlanders (62%) wel graag meer zou willen doen om de wilde bijen in Nederland te helpen, maar dat slechts 36% weet wat ze hiervoor precies zouden kunnen doen. Twee belangrijke manieren waarop je wilde bijen kunt ondersteunen, zijn door biologisch gekweekte zaden, bloembollen en planten te gebruiken en door nestelgelegenheden te creëren. 

“De onderzoeksresultaten laten zien dat bijna één op de drie de Nederlanders denkt dat alle bloembollen, zaden en planten geschikt zijn voor wilde bijen. Niet alle bloemen en bloeiende planten maken echter onderdeel uit van het bijendieet. De keuze voor biologische zaden in de tuin of op het balkon is echt een belangrijke. Als iedere Nederlander deze kleine aanpassing zou maken, kunnen we samen al heel wat teweegbrengen!” aldus Molenaar. “Vaak wordt alleen gedacht aan voedsel, maar ook nestelplekken zijn cruciaal voor het behoud van wilde bijen. 30% van de wilde bijen broedt bovengronds en 70% in de grond. Voor bovengronds zijn bijenhotels de perfecte oplossing; voor in de grond is een kale plek of een zandberg in de tuin ideaal. Het gebruik van biologische zaden is een eerste stap, maar we raden ook zeker aan om een nestelplek in de tuin of op het balkon te overwegen.”

Ruim 4 op de 10 Nederlanders (41%) geeft aan liever geen bijen te willen zien rondvliegen in de buurt van hun huis. Wellicht dat angst hierin nog een barrière vormt voor sommige Nederlanders; 31% van de respondenten gaf aan bang te zijn voor bijen. Molenaar wil iedereen daarin graag geruststellen: “Wilde bijen zijn erg rustig van aard en zullen zeker niet snel steken. Bij dreiging vliegen ze liever weg dan dat ze jou iets aandoen. Dus laat je daardoor vooral niet tegenhouden om de wilde bijen te helpen!”