Murky Skies S01E01-02: een internationale blik op de Bijlmerramp

Foto credits: Tomer Slutzky /  Laughing Buddha Films

Rampvlucht , het ambitieuze project van omroep KRO-NCRV waarin eind vorig jaar werd teruggeblikt op de Bijlmerramp (4-10-1992), bestaat uit een fictieserie , een documentaireserie, een podcast en een digitale reconstructie. De vraag rijst dan ook: wat voegt Murky Skies , een driedelige documentairereeks over diezelfde tragedie, nog toe? Welnu, de invalshoek van de Israëlische documentairemaker Noam Pinchas verschilt wezenlijk van die van Rampvlucht. Zo focust Pinchas zich meer op de internationale implicaties van de ramp. Zoals in de eerste aflevering van het drieluik, waarin de rol van vliegtuigmaker Boeing wordt onderzocht. Zo interviewt Pinchas een Amerikaanse journalist die vanaf het einde van de jaren 80 onderzoek begint te doen naar de vliegtuigbouwer.

Vervolgens wordt uitgelegd waarom het vliegtuig neerstortte. In de tweede aflevering wordt gekeken naar de lading van het vliegtuig, waardoor naar verluidt honderden omwonenden ziek werden. Pinchas interviewt een kritische Israëlische oud-piloot (die vertelt hoe stoere piloten nog weleens de gangbare procedures negeerden), maar ook oud-inwoners van de flat, zoals een pastoor die daar destijds kerkdiensten organiseerde voor ongedocumenteerde Amsterdammers. Kortom, Pinchas kiest telkens net een ander perspectief dan Rampvlucht.

Maar misschien is dit onderwerp zo fascinerend dat het ook meerdere documentaires verdient; op meerdere manieren moet worden belicht. Omdat het moeilijk blijft om de tragedie te ontrafelen en te begrijpen. Daar slaagde de parlementaire enquête, die in de derde aflevering voorbijkomt, eigenlijk ook niet volledig in. Niettemin is het intrigerend om te zien wie Pinchas, dertig jaar later, voor zijn camera weet te krijgen. Zoals de zoon van de piloot die bij de crash omkwam. Ook dat levert weer nieuwe inzichten op.