Enlightened S01: zelfdestructie als weg naar verlichting

'Zou je niet liever werken voor een bedrijf dat teruggeeft aan de wereld, in plaats van een parasiet die het land en de mensen verkracht en de Amerikaanse kinderen graag drogeert?' Het is niet de meest voor de hand liggende pitch om je voormalige collega's te overtuigen om je baan terug te geven. Maar Amy is dan ook geen doorsnee werknemer. Laura Dern ( The Tale ) schittert als Amy Jellicoe, een 40-jarige zelfdestructieve manager bij het multinationale bedrijf Abbadon Industries. Ze heeft een affaire met een collega, raakt overspannen, en krijgt een gênante inzinking.

Ze neemt een maand vrij, gaat naar een idyllisch holistisch revalidatiecentrum waar ze zwemt met schildpadden, en keert ogenschijnlijk als een verlicht persoon terug. Tenminste, dat is hoe ze zichzelf nu ziet. Anderen vinden haar nog steeds irritant en narcistisch. Amy’s nieuwe kijk op haar leven vertoont barstjes in situaties waar ze geconfronteerd wordt met het scepticisme van haar moeder (Derns eigen moeder, Diane Ladd) of de terugval van haar verslaafde ex-echtgenoot (Luke Wilson).

De serie komt qua toon ietwat langzaam op gang. In de vierde aflevering vormen alle delen van het verhaal één soepel geheel. Amy is terug bij haar oude werkgever en bemachtigt – na een passief agressieve dreiging met een rechtszaak – een nieuwe baan in de kelder van het bedrijf, samen met andere nitwits. De serie onderscheidt zich van standaard werkplek komedies doordat de makers bereid zijn om Amy en haar persoonlijke ontwikkeling serieus te nemen. Het verkent een idee: wat gebeurt er wanneer individuele zelfverwezenlijking in strijd is met de realiteit van werk en familie?

Schrijver en regisseur Mike White (School of Rock) omarmt Amy’s absurditeit met genoeg compassie, zodat ze geen (hippie) parodie wordt - daarbij kan Dern erg snel schakelen van hippiegodin naar vloekende maniak. White en Dern creëen scènes die laten zien hoe moeilijk het voor Amy is om haar leven op de rails te krijgen: wonend bij haar moeder, stroeve omgang met haar ex, een miskraam, mislukte dromen, en haar verwoede pogingen tot zelfontplooiing op 40-jarige leeftijd. Het maakt de serie zowel pijnlijk als grappig.

Amy’s positiviteit en meditatie krijgen haar leven niet op de rails. Ze kan makkelijk zwelgen in bitterheid en woede, maar laat dat niet toe. Of zoals ze tegen haar verslaafde ex zegt over haar therapeutische ervaring terwijl ze zwom met zeeschildpadden: 'Het was alsof ze zeiden 'dit alles is voor jou'. En alles is een geschenk. Zelfs de vreselijke dingen.'