De 12 van Schouwendam: niets is wat het lijkt in spannende thriller

Foto credits: Endemol Shine Nederland

In 1995 raakten de twee tieners Alice Drost en Olaf Witte vermist in het dorp Schouwendam. Sindsdien is er niets meer van hen vernomen en leven de inwoners van het dorp met dit mysterie - vooral de families van de twee gaan gebukt onder de verdwijning. Na 25 jaar komt er een man (Gijs Naber; Penoza ) het dorp in die zegt Olaf Witte te zijn. Althans, dit denkt hij. Hij is zijn geheugen kwijt en claimt te zijn gevonden op een Poolse akker met enkel een armbandje met de naam Alice erin gegraveerd. Na wat Google-zoekwerk denkt hij dat hij Olaf Witte is en besloot hij naar Schouwendam te gaan. 'Ik zou hem best kunnen zijn, toch?'

Is de man echt Olaf Witte? Wie heeft er iets te maken gehad met zijn verdwijning? En waar is Alice?

Rechercheur Karlijn van Andel (Carine Crutzen; Suspects) wordt naar het dorp gehaald om de lokale politieagent Pim Nijboer (Matthijs van de Sande Bakhuyzen; Zwarte Tulp) te helpen bij deze bijzondere claim. Ook is ze daar om een drugszaak te onderzoeken, maar die valt in het niet bij de gebeurtenissen die volgen op de komst van de onbekende man.

Niet lang na de komst van Olaf worden er mensen vermoord. Iedereen die Olaf het leven zuur heeft gemaakt lijkt gepakt te worden. Toeval? Bijna het hele dorp verdenkt hem en ook Van Andel wordt gewaarschuwd voor tunnelvisie, maar zonder bewijs kan hij niet worden gearresteerd. Hij gaat zelf op onderzoek uit om te achterhalen wat er in 1995 met hem is gebeurd. 'Jij moet geen vragen stellen, je moet ze beantwoorden.'

De makers van De 12 van Schouwendam lijken veel (sociale kwesties) in de afleveringen te willen stoppen. Allerlei bekende plottwisten en verhaallijnen passeren de revue: van postnatale depressie en geheime homoseksualiteit tot vreemdgaan, zelfmoord en drugs. Als het niet een overwegend witte cast was, zou er vast ook een verhaallijn over racisme en discriminatie in hebben gezeten.

Door deze hoeveelheid subplots en verhaallijnen die niet direct een duidelijke relatie met elkaar hebben, blijven de achtergronden van de personages aan de oppervlakte, waardoor het giswerk blijft wat iedereen bezighoudt. Wel is door subtiele opmerkingen en gedragingen duidelijk dat iedereen zijn eigen demonen heeft en er veel geheimen zijn die ontdekt moeten worden.

De 12 van Schouwendam is een prima thriller van Nederlandse bodem: het is onderhoudend en spannend, en het acteerwerk is op hoog niveau. Het lijkt in sommige opzichten veel op bijvoorbeeld Britse en Scandinavische thrillers, waarin ook veel personages in korte tijd geïntroduceerd worden. Maar doordat pas aan het einde duidelijk wordt hoe alles in elkaar past, voelt het soms als een wirwar aan verhaallijnen.