Partijen werken samen tegen 'Microsoft-oplichters'

Elk jaar zijn er duizenden Nederlanders die erin trappen: een telefoontje van iemand die zegt op de helpdesk van Microsoft te werken. Er is zogenaamd een probleem met de computer ontdekt, dat meteen moet worden verholpen. Wie daar op ingaat, loopt in de val en kan beroofd worden. Om daar iets aan te gaan doen, gaan de overheid en het bedrijfsleven samenwerken.

Volgens het Openbaar Ministerie hebben ongeveer 2000 Nederlanders vorig jaar aangifte gedaan van zo'n helpdeskfraude. De gedupeerden verloren in totaal bijna 6 miljoen euro, dus enkele duizenden euro's per persoon.

Het niet bekend hoeveel slachtoffers geen aangifte hebben gedaan, bijvoorbeeld omdat ze zich schamen of omdat ze niet weten bij wie ze moeten zijn. ,,We weten in elk geval dat dit niet alles is, dat het veel vaker voorkomt dan wij zien'', zegt Martin Vliem, verantwoordelijk voor digitale veiligheid bij Microsoft Nederland.

De meeste slachtoffers zijn vijftig jaar of ouder, en één van hen verloor vorig jaar bijna een ton. Maar het zijn lang niet alleen maar goedgelovige ouderen, het kan iedereen overkomen, ook mensen die veel verstand van computers hebben. ,,De daders zijn zo gehaaid, hun aanpak wordt steeds beter'', zegt Vliem. Paauw beaamt dat: ,,Het is heel geraffineerd. Het is een negatief soort talent dat deze mensen hebben. Het kan heel snel gaan, binnen een paar minuten.''

Aan de samenwerking doen het Openbaar Ministerie, de politie en de Autoriteit Consument en Markt mee, evenals bedrijven als Microsoft, KPN, VodafoneZiggo, ING, ABN AMRO en de Rabobank en organisaties als de Fraudehelpdesk. Zij zijn al langer bezig om mensen te waarschuwen, maar nu willen ze een stap verder gaan en de fraudeurs dwarsbomen.

De deelnemers hebben woensdag een intentieverklaring ondertekend om samen helpdeskfraude aan te pakken. Concrete afspraken zijn er nog niet, ideeën wel. ,,Als wij tijdens een onderzoek verdachte geldstromen zien, kunnen banken ook herkennen dat er rare transacties plaatsvinden naar ongewone ontvangers, in landen die niet normaal zijn voor een oma uit Katendrecht'', noemt de Rotterdamse korpschef Frank Paauw als voorbeeld.

Maar uiteindelijk is de beste aanpak toch de eenvoudigste, zegt Vliem: ,,Hang meteen op. Wij bellen je nooit ongevraagd.''