Zuckerberg wil van Meta net zo'n open riool maken als X, legt moderatie aan banden

De grote bazen van de (sociale-)mediabedrijven verdringen zich om de ring van aantredend MAGA-mallotenkoning Trump te kussen. Cartoonist Ann Telnaes stapte op bij The Washington Post na hier een treffende prent over te hebben gemaakt waar ook haar baas Jeff Bezos op stond, en die prompt werd afgewezen. Ondertussen doet Meta-topman Mark Zuckerberg alles om die kritiek te voeden, nu hij bekend heeft gemaakt te stoppen met het controleren van het waarheidsgehalte van berichten. Tegelijkertijd wil hij meer politieke content op zijn platform. Wat kan daar in vredesnaam misgaan? [/sarcasme]

Nu Trump alweer met één voet in het Witte Huis staat, kan de wereld zich opmaken op een nieuwe stortvloed aan leugens. Een waarbij de eerste termijn van Trump, waarbij het dagelijkse aantal leugens nauwelijks nog te tellen was, vermoedelijk zal verbleken. Trump heeft dit keer de rijkste persoon ter wereld Elon Musk in zijn hoek, de man die in korte tijd sociaal netwerk Twitter veranderde in het extreemrechtse haatpropagandakanaal X waar allerhande extremisten, racisten en neonazi's ongefilterd hun drek kunnen spuien. En waar een toonaangevende krant als The Washington Post tijdens de eerste Trump-termijn nog stelling leek te nemen tegen de dictatoriale neigingen van de president - de slogan werd gewijzigd naar Democracy Dies In Darkness (Democratie sterft in het duister) - heeft eigenaar Jeff Bezos dit keer flink geïnvesteerd in de campagne.

Meta-baas Zuckerberg, het bedrijf achter Facebook, Instagram en Threads, is de volgende in de rij. Nadat bleek dat Rusland op grote schaal Facebook had misbruikt om de presidentsverkiezingen van 2016 te beïnvloeden en vervolgens dat het bedrijf Cambridge Analytica op grote schaal data van gebruikers verzamelde en die manipuleerde ten behoeve van de Trump-campagne, bond Zuckerberg in. Gedwongen door het Amerikaanse congres stelde hij meerdere factcheck-systemen in om misbruik van gegevens tegen te gaan en de verspreiding van nepnieuws te beperken.

In een videoboodschap zei Zuckerberg dinsdag voortaan prioriteit te geven "aan de vrijheid van meningsuiting" zodra Donald Trump weer in het Witte Huis zit en dat hij "factcheckers zal afschaffen en vervangen door community notes vergelijkbaar met X". Zoals gezegd is X een ongeremd nepnieuwsriool sinds Musk direct na zijn aantreden als directeur vrijwel alle moderatoren de laan uitstuurde.

Meta heeft wereldwijd meer dan 3 miljard gebruikers. In een uitgebreide verklaring zei Zuckerberg ook dat Meta "een hoop beperkingen op onderwerpen als immigratie en gender zal afschaffen die gewoon niet in het reguliere discours passen" en dat hij "met president Trump zal samenwerken om regeringen over de hele wereld aan te pakken die Amerikaanse bedrijven achterna zitten en aandringen op meer censuur".

In onder meer de Europese Unie gelden strenge regels als het gaat om het verspreiden van desinformatie en haat. Sociale netwerken dienen zich hier aan te houden of anders het risico te lopen te worden geweerd uit de EU. Onder meer Elon Musk is al meermaals op de vingers getikt en loopt het risico dat X in de toekomst niet meer is toegestaan binnen de EU als er niet strenger gemodereerd wordt. Zuckerberg laat weten dat de veranderingen in het beleid van Meta in eerste instantie voor de Verenigde Staten gelden, maar ook hij zal zich moeten verantwoorden tegenover de Europese Commissie als hij diezelfde regels doorvoert naar Europa.

Daarop vooruitlopend zei Zuckerberg dat Europa een plek is met "steeds meer wetten die censuur institutionaliseren en het moeilijk maken om iets innovatiefs op te bouwen". Ook klaagde hij dat "Latijns-Amerikaanse landen geheime rechtbanken [hebben] die bedrijven kunnen bevelen om dingen in stilte te verwijderen." Daarmee doelde hij mogelijk op Brazilië dat vorig jaar X afsloot voor het publiek nadat Musk herhaaldelijk had geweigerd op te treden tegen desinformatie op het platform bedoeld om de verkiezingen van 2022 te beïnvloeden in het voordeel van rechtsextremist Jair Bolsonaro. Ook daaruit volgende boetes wilde Musk aanvankelijk niet betalen. Musk noemde het afsluiten van X "censuur" en "machtsmisbruik".

Elon Musk heeft het voormalige Twitter sinds de overname in 2022 veranderd in een rechts-radicale echokamer. Om die reden zal Joop.nl vanaf 20 januari, de dag dat Donald Trump wordt geïnaugureerd als president van de Verenigde Staten, geen berichten meer plaatsen op X. Joop.nl blijft gewoon te volgen op Mastodon, Bluesky, Threads, Facebook en Instagram.