Welke politieke partij is het veiligst?

Verkiezingen! 15 maart 2017 gaat het weer gebeuren! Tweede Kamerverkiezingen, het feest van de democratie. Het is dan ook weer dé tijd van het politieke seizoen waarop politieke partijen hun vergezichten mogen tonen voor Nederland en met elkaar vechten om de gunst van de kiezer. Ik ben geïnspireerd geraakt door artikelen van Stephan Okhuijsen  op de site Sargasso  over hoe het onderwerp klimaat in verkiezingen terug komt en vroeg mij af hoe dat zit met het thema veiligheid. Daarom wil ik in de komende bijdragen steeds een verkiezingsprogramma langs de veiligheidslat leggen om te zien hoe die bewuste politieke partij veiligheid laat terugkomen.

Criteria en aanpak: Om te oordelen moet je natuurlijk iets van een kader hebben. In dit geval is het goed om eerst af te bakenen wat onder veiligheid verstaan wordt. Doorgaans wordt een onderscheid gemaakt tussen fysieke en sociale veiligheid. Sociale veiligheid is dan alles wat te maken heeft met gevaar en bewust handelen van mensen, zoals criminaliteit, agressiviteit en terreur. Fysieke veiligheid gaat vooral over bescherming van mensen tegen ongevallen en rampen. Denk hierbij aan overstromingen en andere natuurrampen of ongevallen met gevaarlijke stoffen. Ik zal beide veiligheidstypen meenemen in de afweging en hoe deze terugkomen in de verkiezingsprogramma’s. Met ‘terugkomen’ bedoel ik dan of het onderwerp überhaupt behandeld wordt, welke specifieke thema’s behandeld worden en of dat compleet en inhoudelijk correct is.

Daarnaast is het niet alleen belangrijk dergelijke thema’s inhoudelijk af te bakenen, maar ook te oordelen hoe uitgewerkt die voorstellen zijn. Ik zal daarom ook letten op wat men voorstelt: beter, groter, mooier, steviger zijn in mijn ogen minder specifieke criteria. Hoe specifieker hoe beter, dus als ergens staat ‘we gaan probleem X aanpakken’ en dat wordt vervolgd door zinsnedes als ‘door Y te doen’ of ‘Z geld vrij te maken’ wordt dat hoger gewaardeerd.

Verder ben ik uitgegaan van de stand van zaken van 1 december en later. Het kan dus zijn dat ik bij sommige partijen een concept programma behandeld heb en bij andere een definitief programma. Tijd technisch was dat even niet anders en sommige partijen waren ook erg laat (na half januari) met de definitieve programma’s. Aan het eind van de reeks zal ik nog een overzicht geven de bevindingen en eventueel terugkomen op wijzigingen naar aanleiding van definitieve programma’s.

Tot slot: ik behandel de partijen in alfabetische volgorde op basis van de peilingen bij Ipsos en Peil. En aan het eind komen de kleine partijen op links en rechts nog kort aan bod die nu niet in de Kamer zitten.

En verder geldt dat indien ik iets essentieels mocht missen, ik opmerkingen met open armen verwelkom. Neem dus gerust contact met mij op of laat een comment achter en dan pas ik eventuele hiaten aan.

Veiligheid in verkiezingsprogramma’s: 50PLUS Alfabetisch gezien trap ik dit blog af met 50PLUS partij. Cijfers komen doorgaans eerder dan letters wat betreft alfabetische volgorde en bovendien zijn ouderen ‘ de afgelopen jaren ongenadig hard gepakt door de VVD, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en D66 ‘ en aan dat gevoel wil ik natuurlijk niet bijdragen. Onder het motto 50PLUS Punten en ‘ Omdat ouderen het niet meer pikken! ‘ heeft de partij een ‘ totaalprogramma ‘ gemaakt dat zich met nadruk richt op de 50plussers. Ik verwacht dan ook veel punten rond zorg, pensioenen, belasting en ik kan mij voorstellen ook wel her en der specifieke punten over veiligheid.

PLUSpunten En jawel, onder ‘ 15 belangrijke PLUSpunten’ komen een aantal van dit soort punten nadrukkelijk terug. Ik weet niet of het een ranglijst is, maar anders komt het eerste veiligheidspunt op plaats 10 (‘ Er komen meer politiebureaus en wijkagenten ‘), dat is één plaats lager dan voordelig reizen met het OV buiten de spits en twee plaatsen lager dan ‘ WC’s in alle treinen ‘. Op plaats 12 staat nog een punt dat onder andere inhaakt op het beter bewaken van de grenzen, maar verder dan dat komt het niet bij de Pluspunten.

‘Ouderen vrezen ook voor hun veiligheid’ Er zijn daarom volgens 50PLUS meer wijkagenten nodig, zwaardere straffen voor degenen die weerlozen als doelwit hebben. De politie, officieren van Justitie en rechters moeten de samenleving veiliger maken door criminelen keihard en vaker te straffen.

Maar zo vaag en voorspelbaar het programma is als het gaat om onderwerpen rond politie en jusititie (strenger straffen, meer controle, meer geld, meer capaciteit etc.) zo progressief is het paragraafje over drugsbeleid en alcohol, waarin men naar legalisering wil van wietteelt in combinatie met stevig toezicht bij de verkoop op onder andere leeftijd en afstand van scholen en een integraal ontmoedigingsbeleid.  Ik vraag mij wel af wat in dit geval de link met de doelgroep is.

Internationale ‘ambities’ In internationaal verband worden geen grootse of concrete uitspraken gedaan: men wil de internationale terrorismebestrijding versterken (hoe?), preventief optreden tegen personen die terroristische aanslagen voorbereiden (hoe, en in hoeverre is dat anders dan dat tegenwoordig gebeurt?) en een actieve rol binnen de NAVO en de VN.

Overige punten Verder komen alleen verdekt nog wat punten rond veiligheid terug:

Conclusie Het programma is overzichtelijk en beknopt en gericht op 50plussers, maar dan wel vooral financieel en af en toe ook op veiligheid. Veiligheid gaat hier uitsluitend uit van sociale veiligheidsonderwerpen. Fysieke veiligheid komt eigenlijk niet aan bod. En ik had zelf verwacht nog wel wat meer specifieke punten terug te zien gericht op de veiligheid voor ouderen. Bijvoorbeeld als het gaat om verkeersveiligheid. Verder dan ‘ meer controle op snelheidsovertreders op snelwegen en in wijken door gebruik te maken van moderne technieken ‘ of ‘ scooters van het fietspad af’ komt het programma niet. Ik had mij kunnen voorstellen dat juist ouderen voor uitdagingen in het verkeer staan. Ook in de zorg is het wat karig als het om veiligheid gaat. Wél moet de positie van de patiënt bij medische missers versterkt worden, maar stimuleren dat de misser niet begaan wordt door vergroting van patiëntveiligheid of stimuleren van betere veiligheidscultuur in ziekenhuizen zie je niet terugkomen. En let wel, het zijn er nogal wat per jaar. Wellicht zijn het geen voor de hand liggende stokpaardjes, maar ik vind het een gemiste kans dat dit niet terugkomt. Dit, het feit dat fysieke veiligheid niet terugkomt en de vrij karig uitgewerkte punten maken dat ik ruimte voor verbetering zie.

Eindcijfer: 4.

Afbakening Voor deze analyse heb ik mij gebaseerd op het verkiezingsprogramma die ik hier op 6 december 2016 heb gedownload en op de tekst op de standpunten site. Deze bespreking is eerder verschenen op de site van Berenschot.