Stikstofconclusie Remkes: Boeren-grootvervuilers beëindigen, 'voorlopig' vasthouden aan 2030
Het kabinet moet ‘vooralsnog’ de stikstofuitstoot in 2030 halveren en het omstreden stikstofkaartje van minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) moet van tafel. Dat schrijft bemiddelaar Johan Remkes in zijn rapport dat woensdagmiddag wordt gepresenteerd. Daarin schrijft hij ook dat de uitstoot van 500 tot 600 grote vervuilers zo snel mogelijk moet worden beëindigd.
Er is lang gewacht op het oordeel van Remkes die zich de afgelopen periode heeft gebogen over de stikstofaanpak van het kabinet. Daarvoor sprak de 71-jarige VVD’er met boeren, natuurorganisaties, het bedrijfsleven en de overheid. De grote opdracht: zorgen dat de enorme storm die rondom de boeren is gaan waaien, weer gaat liggen, terwijl ook de uitstoot fors wordt teruggeschroefd.
In totaal doet Remkes 25 aanbevelingen om de stikstofaanpak te versoepelen. Een daarvan is dus de beëindiging van uitstoot van 500 tot 600 grootvervuilers. Een aantal dat neerkomt op slechts 1 procent van de agrarische bedrijven waardoor er ‘stikstofruimte voor andere boeren en bedrijven’ komt om aan het werk te blijven.
NRC weet verder te melden:
Qua ruimtelijke ordening zou Nederland in vier gebieden opgedeeld moeten worden. Remkes denkt aan een „rode zone” voor intensieve, geclusterde landbouw, vooral voor exportproducten. In oranje gebieden met gevoelige natuur kan alleen natuurvriendelijke landbouw zijn. De overheid zou supermarkten moeten subsidiëren om de duurzame producten uit deze oranje gebieden rendabel te maken. In gele en groene zones bij Natura2000-gebieden, kan alleen „heel beperkt” biologische landbouw plaatsvinden, in combinatie met natuurbeheer.
Vorig jaar namen regeringspartijen VVD, D66, ChristenUnie en CDA in het coalitieakkoord op dat de stikstofdoelen behaald moeten zijn in 2030. Een jaartal dat volgens CDA-leider Wopke Hoekstra vorige maand opeens ‘niet heilig’ meer is, waarmee hij de moeizame verhoudingen in het kabinet nog eens op scherp zette. Ook Remkes lijkt zich niet echt te willen branden aan dit jaartal. Hij laat weten dat 2030 voor nu moet worden aangehouden, maar dat in de loop daar naartoe moet worden gekeken of die datum wel haalbaar is om eventueel te kunnen afwijken.
Het is de vraag of het besluit goed valt bij de grootste schreeuwers rondom het stikstofbesluit, extremistische boerenorganisaties als Farmers Defence Force en Agractie. Zij lieten op voorhand al weten dat het onteigenen van vervuilende boerenbedrijven onbespreekbaar is.
Remkes presenteert zijn rapport om 13.00 uur. Dat wordt in ontvangst genomen door de kersverse minister van Landbouw Piet Adema (CU).
Praat mee
Reacties (52)
Buitenhof vandaag: Remkes, minzame oude heer, een soort opa waar je niet tegenin gaat, of je nou kleinkind, buurman of andere oude oom bent, dat geldt dus niet voor Jesse Klaver, die de hete soep er wel binnen no time doorheen wil gaan jassen. Mag je dat al fascisme noemen??
Niet Alles Kan Overal, maar al twe waar natuurlijk, mooi gesteld door Remkes, het korhoen en andere schraalland fauna hoort niet meer in de natuurpostzegels van NL thuis, en zorgen over uitsterven binnen Europa zijn er niet eens, inScandinavie en de Alpen wemelt het van die wilde hoenders, zelfde geldt voor andere schraallandflora en -fauna.
2030 is de datum dat het WEF de plannen voor Sustainable Development programma in volledige werking wil zien.
Dat kan een waar feest worden, als niet alleen de boeren de klos zijn. Even de top 10: Ammoniak emissie in KG 1 Rockwool B.V. 259106,00 Roermond Industrie 2 YARA Sluiskil BV 254159,00 Terneuzen Industrie 3 Chemelot Site Permit BV 113794,00 Sittard-Geleen Industrie 4 Veehouderij 100856,15 Venray Veehouderij 5 Veehouderij 91365,54 Boxmeer Veehouderij 6 Olam Cocoa BV 83089,00 Zaanstad Industrie 7 Veehouderij 72624,19 Leudal Veehouderij 8 Veehouderij 71030,86 Noordoostpolder Veehouderij 9 Cargill BV - Cargill Cocoa (Aurora) 59418,00 Zaanstad Industrie 10 Veehouderij 55301,48 Gennep Veehouderij Stikstofoxide emissie in kg 1 Tata Steel IJmuiden BV 6034424,89 Velsen Industrie 2 Vliegveld Luchthaven Schiphol 3634504,67 Haarlemmermeer Industrie 3 Dow Benelux BV (Hoek) 2138445,27 Terneuzen Industrie 4 Chemelot Site Permit BV 2123026,00 Sittard-Geleen Industrie 5 Shell Nederland Raffinaderij BV 1995854,00 Rotterdam Industrie 6 RWE Eemshaven Holding BV 1383382,00 Het Hogeland Industrie 7 BP Rotterdam Refinery 1286471,00 Rotterdam Industrie 8 Shell Nederland Chemie BV (Moerdijk) 1064551,07 Moerdijk Industrie 9 Esso Nederland BV Raffinaderij 1052811,00 Rotterdam Industrie 10 Rijnmond Energie 810308,00 Rotterdam Industrie Bron: https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-landbouw-natuur-en-voedselkwaliteit/documenten/kamerstukken/2022/04/05/antwoorden-op-kamervragen-over-de-top-100-stikstofbronnen
https://dmgdeurne.nl/boeren-uit-peelregio-protesteren-bij-vestiging-rockwool-roermond/
Tata steel kan er ook wat van: "Tata Steel veroorzaakt schade aan alle stikstofgevoelige natuurgebieden in Nederland. Vooral in het Noord-Hollands Duinreservaat gaat het om astronomische hoeveelheden. Met een depositie van 337 mol is Tata Steel daar verantwoordelijk voor de helft van de overbelasting. Ter vergelijking: dat is 37 keer meer dan de belasting die 3600 boeren uit de PAS-rechtszaken samen op dit gebied leggen." Bron: https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20220113_47863828?utm_source=google&utm_medium=organic
"Omdat" geld niet stinkt, Danielle, en waar staat dat geld voor? Dat is drie keer per jaar op vkantie (waaronder wintersport), elke maand iets anders aan, in China gestikt , en kiloknallers van met geimporteerde soja volgestopte bioindustriediertjes uit de hangars zonder ramen (wat gebeurt daar binnen?) waar ik op fietstochtjes op vergast wordt, schande, schande, schande....dat hoeft, dat mag toch niet? Kan Remkes hier niet eens wat over zeggen?? We leven toch in een beschaafd land? Of toch niet?
[We leven toch in een beschaafd land?] De consumenten laten zich de materiele welvaart goed smaken.
Gelikt, zoetgevooisd rapport, gebak van de mediator, de scherpe randjes zijn er af, en de partijen kunnen weer bij elkaar aanschuiven. Maar, indachtig Einstein's principe dat je met de oude gereedschapskist, de methodologie van eens, het nieuwe gezichtspunt, het hoognodige perspectief niet kunt waarmaken, kun je ook met mediators dit probleem en de omslag, behoefte aan perspectief voor de boeren niet van de grond krijgen, Daarvoor heb je geen mediator nodig (alhoewel voor korte termijn prima), maar een visionair, een profeet dus (eigentijdse, kan best).
De partijen zijn weer (voor even) 'on speaking terms', doel bereikt. De problemen zijn nog lang niet opgelost, maar met vrachtwagens mest op de snelweg werd en wordt zeer zeker niets opgelost. Het enige 'perspectief' dat de protesterende boeren voor ogen hadden was: gaat u maar gewoon door zoals u gewend was. Nu lijken er weer gesprekken mogelijk, al zullen de echte oplossingen pijnlijk blijken en blijven.
Prima rapport. Volgens de BBB mevrouw in de uitzending van Jinek is zij de enige die het rapport goed gelezen heeft. Zielige vertoning.
oude wijn in nieuwe zakken. standpunten blijven overeind maar e.e.a. wordt door Remkes lief vertaald. gelukkig blijft 2030 overeind.
Een typisch Remkes rapport, en hij toont weer eens zijn uitzonderlijke kwaliteiten. Een rapport waar iedereen zich in kan vinden, en waar iedereen in kan lezen wat hij zelf wil. Fantastisch resultaat, en dus geen resultaat.
Ik mis een wezenlijk onderdeel in de hele stikstofdiscussie, zowel bij de wetenschap, kabinet als bij Remkes. Wat ik mis wordt niet duidelijk genoeg benadrukt, althans veel te weinig in beeld gebracht. Want wat is die stikstofoverlast nu eigenlijk? Het betreft een giftige stikstofverbinding die o.a. in mest zit. Boeren die té veel van deze stikstof uitstoten, zijn gewoon milieuvervuilers. Let wel: hier is sprake van ernstige milieuvervuiling. Je reinste intoxicatie van kwetsbare ecologische systemen; dat is wat er werkelijk aan de hand is. Dus een aantal boeren vinden gewoon dat zij het recht hebben met deze ernstige milieuvervuiling door te kunnen gaan. In wezen een absurde eis. De borden langs de wegen: " Zonder boeren geen voedsel." is een kromme redenering. Wat is er aan de hand? Er zijn hier miljoenen koeien in Nederland en zo'n pak'm beet, ik meen 12 miljoen varkens. Om nog maar over het pluimvee te zwijgen. Een zeer groot gedeelte is voor de export, alsmede de koemelk en boter, die ook wordt geëxporteerd. Echter, alle mest van die veestapel blijft hier in Nederland, waar wij mee worden opgescheept, want die wordt niet geëxporteerd! Vervolgens vindt er overbemesting plaats van het landschap. Ik kan mij nog goed herinneren dat een jaar of tien geleden de waterzuiveringsbedrijven steen en been klaagde dat door de overbemesting van de boeren, het grondwater nauwelijks te zuiveren was. Er kwam toen een mestverbod voor de boeren. (lees verder)
Joost heeft denk ik geen scheikunde gestudeerd? Ammoniak is in de voorkomende concentraties geen 'giftige stikstofverbinding' te noemen. Vergifitiging is ook al niet wat er gebeurt bij hoge stikstofdeposite. Sommige planten gedijen slechts goed bij lage stikstofconcentraties in de bodem. Bij hogere concentraties worden ze verdrongen door planten die heel hard groeien bij hoge stikstofconcentratie, bijvoorbeeld brandnetels en bramenstruiken.
Er zijn vele soorten industrie die gewoon hun vergunning kwijt raken als ze te belastend zijn voor het milieu. De manier waarop de boeren hun bedrijfsvoering houden blijkt achterhaald. Ook die is te belastend. Je kan zo niet doorgaan. Toch eisen boeren dit. In de discussie face tot face met de boeren moet klip en klaar gezegd worden dat er een groot aantal boerenbedrijven zijn in Nederland, die het milieu ernstig vervuilen. Jullie boeren vinden het blijkbaar de normaalste zaak van de wereld, dat door hun handelen intoxicatie plaatsvindt, van kwetsbare ecologische systemen. Dat is niet verdedigbaar. De boeren moeten flink gaan inbinden met hun eisen is mijn mening...
Viel er iets anders te verwachten dan? VVD-man Remkes voert VVD beleid uit, hij had een duidelijke opdracht. Hoog inzetten, nu een beetje afzwakken, en voilà; missie geslaagd.
Papier is geduldig. Grappig: 500 tot 600 piekuitstoters onteigenen gaat minimaal 10 jaar duren, ook al zou de helft vrijwillig gaan. Termijn van 2030 is onhaalbaar, ook al zou iedereen dat willen. Logischer is om de 500-600 piekuitstoters gefaseerd in 10 jaar hun uitstoot te minimaliseren of tot 0 te verlagen op eigen kracht. Is dat dan niet gelukt ga je pas over staken van activiteiten praten. Het feit dat ze dat binnen 1 jaar willen doen geeft aan dat er een andere agenda nog is (huizenbouw ? Ruimte voor water ? Ruimte voor weilanden met zonnepanelen ? Windmolens ? ). Proces doet me denken aan de Eu grondwet en het vervolg met het verdrag van Lissabon. Iets anders verpakt maar met dezelfde consequenties. Ben zeer benieuwd hoe een en ander gaat verlopen. Zoals altijd zal het in de werkelijkheid weer anders gaan dan in Den Haag is bedacht of ons voorgehouden.
"Het kabinet moet ‘vooralsnog’ de stikstofuitstoot in 2030 halveren..." Moet dat niet zijn: ...in 2030 gehalveerd hebben"?
Alleen al het vaststellen wie die 500 uitstoters zijn als al zoveel geruzie geven dat de eerste stappen vermoedelijk nog jaren gaan duren. Gedwongen uitkoop is niet simpel als er discussie is over wie je dan moet uitkopen. De enige manier om snel stappen te zetten is met vrijwilliger uitkoop en ontzettend veel geld van de overheid. Zou me niets verbazen als dat 4 of 5 keer zal zijn dan wat ze hebben gereserveerd. Het decennia land afgeven van teveel vergunningen zal een ongelooflijke financiële schadepost blijken. Net als dat de privatisering van de energiebedrijven financieel heel slecht gaat uitpakken.
Kan nog leuk worden hoe je dat uitgegeven geld weer terug gaat verdienen? Ik stel voor om de belastingen dan maar weer te verhogen, voor iedereen........
Grootste piekuitstoters aanpakken. Daar gaan Tata Steel en Shell Pernis niet blij mee zijn.
Ik ben blij dat het geld nor ergens tegen de pinten aan klotsen. Een industrie die miljarden verdient in het buitenland moet er niet alleen aan: er moeten miljarden besteed worden om deze kip met de gouden eieren te slachten. Verder moet er biologische landbouw gaan plaatsvinden: hetgeen in Sri Lanka zo goed werkte. Producten die dus duurder gaan zijn en zeker niet betaalbaar voor de mensen die nu hun kinderen hongerig naar school sturen. Maar daar is ook een middel voor subsidie om die onrendabele biologische bedrijven in de lucht te houden. Dat gaat dus met nog meer geleend geld. Geld dat natuurlijk nooit meer terug betaald moet worden door de belastingbetaer en de infaltie zeker niet aan gaat jagen. Voor de mensen die denken dat Putin, Nederland en de EU kapot gaat maken: ben gerust. Dat kunnen we prima zelf af.
Da's toch iets anders als 'de helft vd veestapel moet verdwijnen' waar de dubbele agenda van sommige populisten op doelde, en met name de agenda van trieste draaikont De Groot.
Prima hoor, maar als ik dan een aflevering van Vroege Vogels zie, waar men met alle geweld heide wil creeren, omdat we dat zo mooi in NL vinden, op nieuw te scheppen arme gronden, dan kan je je afvragen, wat is nou oorspronkelijke natuur, of zijn we nu toch te ver ah doorschieten met een soort hobby 'Floriade'-natuur...
Als ik dit nu zo weer beluister rond het hele Stikstof gezdoe, en ook nog eens al die ophef over CO2 en Pfas en wat al niet meer meeneem, dan denk ik dat er geen enkele economische activiteit in Nederland meer mogelijk is. We kunnen dan van Nederland maar beter een openluchtmuseum maken zoals het Zuiderzee museum. Ik vraag mij echt weleens af hoe partijen als D66/VVD en GroenLinks denken over hoe wij het geld gaan verdienen om onze welvaart maatschappij in stand te houden, leeft men nu echt in een compleet eigen universum ?
Misschien moet je eerst 's uit je eigen universum stappen om te begrijpen dat die goeie ouwe welvaartsmaatschappij niet meer kan bestaan op de oude voorwaarden die destijds zo bejubeld werden door kortzichtige mensen (inderdaad een impliciete jij-bak). Ach ja, al die ophef over die onnozele CO2 en Pfas... allemaal zwaar overtrokken of gewoon niet waar hè, Gnoom?
Nou, dan worden wij betaalde suppoosten voor de bezoekers en gaan uitleg geven van museum Nederland......
Vandaag op Twitter: Caroline vd Plas van BBB: “Sjonge. Zoveel zaken die wij en ook boerenorganisaties al maanden benoemen, worden nu ook door rapport #Remkes bevestigd. Een flinke veeg uit de pan ook van Remkes aan het Kabinet (stikstofkaartje, te weinig oog en oor voor boeren, kloof) en D66 (polariserend) in het bijzonder“ Esther Ouwehand PvdD: “Remkes concludeert: doelen blijven staan, gedwongen uitkopen veehouderijen geen taboe. Belangrijk voor de natuur! Maar na maanden praten niets nieuws. Die doelen waren al de ondergrens. Coalitie weet dat en ook #Remkes snapt dat natuurlijk als geen ander.” Ik heb het hele rapport nog niet gelezen maar met deze reacties van BBB en PvdD heeft Remkes natuurlijk wel fantastisch werk gedaan.
Ach iedereen rekent zich rijk. Mis alleen die halve veestapel bij Ouwehand...
Van de Plas klets maar wat. Als er zoveel was waarover ze het allang eens waren waarom dan al die acties. En als het waar is wat van de Plas zegt ligt op ramkoers met FDF. Ik denk dat we lang genoeg hebben gepraat. Ontruim die 1% grootste vervuilers, geef ze een schadevergoeding en geef de goede boeren daarmee de ruimte om te doen wat ze moeten doen, een bedrijf runnen. Het is idioot dat 1% van de boeren de hele bedrijfstak in gijzeling houdt.
Het scheelt natuurlijk dat beide partijen (nog) niets te willen hebben, denk dat daar na 15 maart wel verandering in gaat komen.
Dit gaat niets opleveren zeker zolang de industriële grote jongens de boeren blijven steunen. Dit wordt alleen maar een grotere klerezooi. Proost mooi om te zien dit.
Te verwachten, maar nog steeds bijzonder hoe hier ook weer de papieren afspraak niet ter discussie wordt gesteld. “De Habitatrichtlijn (welke planten en dieren waar te beschermen) is bindend voor alle landen in de EU en dus ook voor Nederland. De Nederlandse regering kan deze regels niet zelf veranderen. “ De regels als doel. Dom! Voortschrijdend inzicht, ander belangen en andere wegen die naar Rome leiden, doen niet ter zake. Wet = wet. In dit geval regels van meer dan 20 jaar geleden. Hoe zou het toch komen dat er veel misgaat tussen politiek en burger in dit land?
"“De Habitatrichtlijn (welke planten en dieren waar te beschermen) is bindend voor alle landen in de EU en dus ook voor Nederland. De Nederlandse regering kan deze regels niet zelf veranderen. “ De regels als doel. Dom! Voortschrijdend inzicht, ander belangen en andere wegen die naar Rome leiden, doen niet ter zake. Wet = wet. In dit geval regels van meer dan 20 jaar geleden." Dat is hoe wetten en afspraken werken. Zolang ze niet veranderd worden, hoor je je er aan te houden. Dat maakt de regel niet het doel, maar de geldende afspraak.
"Te verwachten, maar nog steeds bijzonder hoe hier ook weer de papieren afspraak niet ter discussie wordt gesteld." Over welke 'papieren afspraak' heb je het? En hoe weet je of dat zo is, wat je zegt? De man heeft enorm veel gesprekken gevoerd en alles wat hem aan documenten met info en argumenten is toegestuurd met zijn ondersteunende ploeg gelezen. Zeer waarschijnlijk jouw 'papieren afspraak' ook. "“De Habitatrichtlijn (welke planten en dieren waar te beschermen) is bindend voor alle landen in de EU en dus ook voor Nederland. De Nederlandse regering kan deze regels niet zelf veranderen. “ Jij hebt kennelijk de behoefte die te veranderen? De kant die Remkes op gaat is de natuur beter beschermen. Dat lijkt me niet in overeenstemming met het willen veranderen (in ieder geval niet minder streng maken) van de Habitatrichtlijnen. Welke regel is het doel? De stikstofdoelen zoals ze zijn, zijn geen regels, maar geconcretiseerde doelstellingen die (noodzaak) gehaald moeten worden. Voorlopig zijn er nog geen andere, geen betere manieren om de toestand van de natuur aan te geven. "Hoe zou het toch komen dat er veel misgaat tussen politiek en burger in dit land?" Daar heeft Remkes in zijn inleiding al antwoord op gegeven. Het is nu (opnieuw) aan de politiek om wat nodig is in goede banen geleid te krijgen. Het is natuurlijk de vraag of zij, die er eerder in gefaald hebben, het nu wel voor mekaar gaan krijgen.
@ Volrin Dat geldt niet als je als argument gebruikt dat je geen andere keuze hebt omdat je de afspraak niet kan veranderen. Als je een wet niet kan veranderen, is de wet het doel.
@volrin 'Dat is hoe wetten en afspraken werken. Zolang ze niet veranderd worden, hoor je je er aan te houden. Dat maakt de regel niet het doel, maar de geldende afspraak.' Die gaan wel veranderd worden hoor.., laten we zeggen dat de huidige coalitie partijen er nou niet echt goed voorstaan in de peilingen.
Verwachte binnen één tot twee weken geblokkeerde snelwegen zoals nog nooit eerder hier gezien.
Dus deze 15 gaan sowieso verdwijnen? Tata Steel IJmuiden bv BKG 1 RWE Eemshaven Centrale Shell Nederland Raffinaderij B.V. Vattenfall Power Velsen Vattenfall Centrale Hemweg Vattenfall Magnum Centrale Eemsmond Uniper Centrale Maasvlakte ESSO Raffinaderij Rotterdam Power Plant Rotterdam BP Raffinaderij Rotterdam B.V. ENGIE Eemscentrale Enecogen ENGIE Maximacentrale Amercentrale Vattenfall Power IJmond
Hoe krijgt Nederland haar elektriciteit wanneer de zon niet schijnt en / of wanneer het niet of te hard waait?
Zonder twijfel want we hebben voldoende gas om andere centrales de broodnodige stroom te laten leveren. En anders importeren we toch voldoende stroom uit het buitenland want daar hebben ze het goedkoop en in overvloed. Toch?
@IkHebAltijdGelijk, we gaan toch niet vooruit kijken? Dat is zo on-Nederlands.
Ik vermoed dat het woord ‘vooralsnog’ (in het kader van 2030) vooral is bedoeld om aan het CDA tegemoet te komen. Ik vraag mij dan ook af of met dit rapport in de eerste plaats het milieu dient of vooral is bedoeld om het kabinet Rutte 4 te redden. Welbeschouwd staat er niets in dat een minister (met behulp van het enorme ambtenarenapparaat) ook niet had kunnen bedenken.
Een minister maakt deel uit van 1 van de partijen (regering) in dit conflict met de boeren. Remkes werd al niet als onpartijdig gezien, laat staan een minister. Een minister had het vast ook kunnen bedenken. Het resultaat zou zeker nooit geaccepteerd zijn.
Vooralsnog, dat woord gebruik ik nooit in de omgangsvorm, maar op papier? je kunt er wonderen mee verrichten, een breekijzer is er niets bij. Bestaat er al zoiets als een curriculum terminolgie voor beleidsmakers en mediators? Daar zou ik ook best wel aan kunnen bijdragen....
-Nog- gebruiken we natuurlijk veel in spreektaal, dat moet ik nog doen, ik heb het toch nog koud, met -alsnog- ligt dat anders, dat is boekentaal, -vooralsnog- is helemaal notaristaal, wees op je hoede, het is wollig en rookgordijn opwerpen, vlees noch vis, gladakkerig, zo glad als een aal, want er staat niet wat er staat. En daarom zo bruikbaar.....en geschikt in sommige omstandigheden....