Joop

Staatscommissie adviseert bindend correctief referendum

  •    •  
04-12-2018
  •  
leestijd 1 minuten
  •  
32611447594_456a195871_z
De staatscommissie parlementair stelsel, die onder leiding van oud-minister en huidige commissaris van de Koning Johan Remkes twee jaar lang onderzoek deed naar het parlementair stelsel en de parlementaire democratie heeft een rapport geschreven met adviezen om de democratie toekomstbestendig te maken. De belangrijkste conclusies zijn dat er een bindend correctief referendum moet komen en de formateur van het nieuwe kabinet voortaan verkiesbaar moet zijn. Dat meldt RTL Nieuws.
Het kabinet Rutte-III schafte onlangs het raadgevend referendum nog af omdat er in de praktijk teveel onduidelijk zou bestaan over wat de uitslag voor gevolgen zou moeten hebben. De staatscommissie stelt nu een bindend correctief referendum voor wat burgers in staat zou stellen om een wetsvoorstel dat reeds door beide Kamers is aangenomen ongedaan te maken, mits er een meerderheid te vinden is. De invoering van een dergelijk referendum vereist aanpassing van de Grondwet en kan pas op zijn vroegst door een volgend kabinet kan worden ingevoerd.
Het rapport zal op 13 december worden gepresenteerd waarna het kabinet een standpunt zal innemen. Daarna volgt een Kamerdebat.
Cc-foto: DennisM2
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (36)

Hiltermann
Hiltermann14 dec. 2018 - 16:05

Ik mis het belangrijkste gebrek in de dagelijks praktijk dat de democratie tot een aanfluiting maakt. Dat is het gedwongen voor stemmen voor voorstellen van de coalitie door kamer leden van de coalitiepartijen. Dat is de dood voor de parlementaire democratie. Het kabinet kan de meest wanstaltige niet vol te houden motiveringen gebruiken voor niet deugende voorstellen, er komt geen voldoende oppositie omdat alle kamer leden van de coalitie blind voor zullen stemmen. Met 76 stemmen voor en maximaal 74 tegenstemmen gaat zelfs het meest controversiële wetsvoorstel door naar de eerste kamer. Dit is het toppunt van lafheid bij de huidige democratische praktijk. Onmiddellijk afschaffen met een beroep op de eed dan wel de gelofte die alle kamer leden hebben afgelegd.

Xanadu
Xanadu6 dec. 2018 - 11:12

Ik vrees dat Remkes ook een beetje oud aan het worden is. Waar komt toch dat zwakzinnige idee vandaan dat het gros van de bevolking verstand heeft van verkeer en waterstaat en defensie en gezondheidszorg en onderwijs. Waarom zouden ze dan erover moeten beslissen? Het grote voordeel van de representatieve democratie is dat we het beslissen overlaten aan mensen die tijd en kennis hebben om zich te verdiepen in de materie. En als ze dat niet goed doen, dan hebben we de mogelijkheid om andere mensen te kiezen. Het correctieve referendum is anti-democratisch, het gaat onze gekozen volksvertegenwoordigers in de wielen rijden op basis van argumenten die niet uit kennis voort komen. Ik zie niet hoezo dit een voordeel zou zijn. Bij D66 hadden ze ooit dit idee, een overblijfsel uit de Flower Power, waarin de mensheid werd geacht aardig en intelligent te zijn. Inmiddels zouden we beter moeten weten. Zo zitten mensen niet in elkaar. We hebben gedegen bestuurders nodig om van het besturen een succes te maken.

1 Reactie
Hiltermann
Hiltermann14 dec. 2018 - 16:09

" Waar komt toch dat zwakzinnige idee vandaan dat het gros van de bevolking verstand heeft van verkeer en waterstaat en defensie en gezondheidszorg en onderwijs. " Waar komt toch het zwakzinnige idee vandaan dat het gros van de leden van de tweede kamer verstand heeft van verkeer en waterstaat en defensie en gezondheidszorg en onderwijs. Getuige de ravage die dagelijks ontstaat uit aangenomen wetsvoorstellen ontbreekt er ook het nodige aan kennis bij leden van de tweede kamer.

Uitgekleed
Uitgekleed5 dec. 2018 - 14:53

Kijk eens aan. Een nieuw referendum maar niet in deze regering. Je moet er maar opkomen.

carla koster
carla koster5 dec. 2018 - 13:37

Oeps, die eind conclusie zal niet met gejuich ontvangen worden in Den Haag. Was dat niet een speerpunt van Thierry Baudet en zijn partij?

Bouwman2
Bouwman25 dec. 2018 - 12:24

Elk referendum is de appel van Hera, het wakkert onmin & strijdlust aan en de (spraak)verwarring die daarbij hoort. Dat mag je natuurlijk best interessant vinden, maar het is oersaai. Niet aan beginnen dus: neem het rapport Remkes beleefd aan en ga er terstond mee naar de shredder. De nationale leus in België luidt: l'union fait la force. Allerminst saai maar zeer inspirerend. Houd je poot eensgezind stijf, en volg eerste minister Michel van de franstalige liberale MR. Zoals je weet wordt de zoen van Marrakesh niet als zodanig beschouwd maar door de N-VA (en v/h Vlaams Blok) als uitnodiging aan vreemdelingen om zich per schip comfortabel naar hier te bewegen teneinde zich hier breeduit in het zonnetje te zetten. Michel blijft evenwel trouw aan wat hij eerder zei : hij gaat gewoon naar Marokko en laat de scherven aan de N-VA. Ik zou ook even tersluiks willen wijzen op de Brexit, gestart met een werkelijk ovationeel ontvangen referendum. De tweespalt swingt daarna de pan uit en er zijn dus enkel verliezers. Met vrienden als Remkes, Baudet en Bolkestein heeft een mens wel genoeg vijandschap dacht ik zo, dus hoezo referendum? Dit is al een welvarend vredevol land, een referendum kan daar echt niet meer bij.

JasDon
JasDon5 dec. 2018 - 11:28

Als het op 22 juni 2016 niet zo had geregend in Groot-Brittannië en wanneer op 17 juli 2014 Malaysia Airlines iets eerder een aangepast advies had gekregen voor de vluchtroute, dan waren de meningen geheel anders geweest. Wat dat betreft ervaar ik de stellingen die mensen innemen rondom referenda vaak als even opportunistisch als de gemiddelde FvD-motie in de Tweede Kamer.

OlavM
OlavM5 dec. 2018 - 11:12

Een bindend correctief referendum en een gekozen formateur zijn zeker interessante voorstellen. Deze betekenen een fundamentele aanpassing van de staatsregeling. Ze vergen ook een grondige uitwerking, omdat er onvermijdelijk veel bijkomende voorwaarden moeten worden geregeld. (Welke wetten kunnen worden gecorrigeerd, termijnen, vereiste percentages, enz.). [De invoering van een dergelijk referendum vereist aanpassing van de Grondwet en kan pas op zijn vroegst door een volgend kabinet kan worden ingevoerd.] Ook dat nog niet. Voor wijziging van de Grondwet zijn immers twee parlementaire behandelingen vereist (en bij de laatste een 2/3 meerderheid), met daartussen in verkiezingen.

2 Reacties
janus leanus
janus leanus5 dec. 2018 - 16:38

Volgens mij bij de eerste een 2/3 meerderheid en bij de tweede een 50/50 meerderheid

OlavM
OlavM8 dec. 2018 - 16:38

@ janus leanus: Je bent abuis. Zie: https://www.denederlandsegrondwet.nl/id/vhnnmt7k6sji/procedure_grondwetsherziening Citaat: "Bij wijziging van de Grondwet geldt een andere wetgevingsprocedure dan bij wijziging van 'gewone' wetten. Herziening vindt plaats in twee lezingen en bij de tweede lezing is in beide Kamers een versterkte meerderheid nodig (namelijk twee derde van de stemmen). Bovendien moet de Tweede Kamer tussen de eerste en tweede lezing opnieuw verkozen worden."

Dubbelgedopte snijboon
Dubbelgedopte snijboon5 dec. 2018 - 10:33

Een referendum "om het echie"? Dat durven onze nationale politici toch never nooit niet aan. Ben stinkend jaloers op landen waar men het plebs wel capabel genoeg acht om wezenlijke vragen voor te leggen.

Bert Jansen2
Bert Jansen25 dec. 2018 - 9:15

Hmm daar zal Wiegel niet blij mee zijn, hij had nog zo geprobeert voor eeuwig een nacht op zijn naam te hebben, als dit gebeurd dan gaan we zijn nacht snel vergeten...

Frits5
Frits55 dec. 2018 - 8:23

Alsjeblieft niet zeg......

2 Reacties
Kopinhetzand
Kopinhetzand5 dec. 2018 - 9:28

Gedrocht? Je ziet natuurlijk liever dat een elite uitmaakt wat goed voor het volk is. Loopt het mis dan gaat men over op "voortschrijdend (of is het voortschreidend ?) inzicht.

Hiltermann
Hiltermann5 dec. 2018 - 13:12

Elite, welke elite? Je bedoelt toch niet het tweederangs zootje dat zich nu uitgeeft voor parlementslid? Parlementsleden die blind voor stemmen voor beleid dat afgesproken is in het regeerakkoord deugen niet. Zij moeten zich de eed of gelofte eens proberen te herinneren waarin ze verklaarden zonder last of ruggespraak te zullen stemmen.

Krek
Krek5 dec. 2018 - 7:01

Laten we hopen dat dat gedrocht er niet komt. Weer een reden om - ondanks alles - toch maar VVD te stemmen bij de volgende verkiezingen.

12 Reacties
WillemdeGroot
WillemdeGroot5 dec. 2018 - 7:53

Blijkbaar, Krek, weet je nu al hoe het standpunt van de VVD-fractie straks zal zijn. Maar goed. Ben wel heel benieuwd naar al die andere redenen om VVD te stemmen..

Krek
Krek5 dec. 2018 - 9:55

Geachte heer De Groot, Het standpunt van de VVD met betrekking tot het referendum is - voorzover ik weet - onveranderd. Ik vertrouw erop dat dat zo blijft. Mocht dat anders blijken, dan zal ik mijn stem heroverwegen. Het referendum, of liever het ontbreken daarvan, weegt voor mij zeer zwaar bij de keuze van mijn stem.

Krek
Krek5 dec. 2018 - 10:02

Geachte Kopinhetzand, Ik vermoed dat uw reactie voor mij bedoeld was? En ja, ik zie bij voorkeur dat een democratisch gekozen regering de besluiten neemt, voorgelicht door de bij haar in dienst zijnde experts.

OlavM
OlavM5 dec. 2018 - 11:17

@ Krek: "Een democratisch gekozen regering" bestaat helemaal niet in Nederland. Hier worden alleen fracties gekozen in de Kamers (en alleen in de Tweede Kamer direct door de bevolking). De gekozen fracties onderhandelen vervolgens over een te vormen regeringscoalitie, waarbij weliswaar de grootste fractie het voortouw neemt, maar zelfs die fractie buiten de boot kan vallen! (Zoals de PvdA in 1977). Zo democratisch is dat allemaal niet.

Krek
Krek5 dec. 2018 - 11:52

Geachte OlavM, Ik ben er geen voorstander van wanneer men poogt de grootste partij buiten de regering te houden, maar ook wanneer veel kleintjes samen een coalitie vormen en een meerderheid behalen is er een democratisch gekozen meerderheid. Nogmaals, niet mijn voorkeur maar ook dat heeft de democratie mogelijk gemaakt.

LaBou
LaBou 5 dec. 2018 - 11:54

"...een democratisch gekozen regering de besluiten neemt, voorgelicht door de bij haar in dienst zijnde experts" Vandaar al die mislukte projecten, inclusief gigantische budgetoverschrijdingen. Het is de schuld van al die experts.

Purper Floyd
Purper Floyd5 dec. 2018 - 15:43

Krek, problematisch wordt het natuurlijk als al die zogenaamde experts een volledig andere politieke kleur hebben dan de door ons gekozen volksvertegenwoordigers. Het is natuurlijk ook niet ideaal, maar in de US worden beleidsbepalende experts na een presidentsverkiezing ook vervangen door experts die meer passen bij de politieke kleur van de gekozen president. Zou men in Nederland ook eens moeten proberen op de ministeries.

Krek
Krek5 dec. 2018 - 15:48

Geachte LaBou, U kunt het ook anders zien: als zelfs experts soms al met lastige situaties de mist in gaan, dan lijkt het me helemaal waanzin om de mening van amateurs te vragen. Dat zijn de stuurlui aan wal, altijd het best - in eigen ogen.

LaBou
LaBou 5 dec. 2018 - 20:03

@Krek, het vreemde is juist dat die "onwetende amateurs" vaak al ver van te voren zien aankomen dat is mis gaat lopen. Bij schaken werd mij vroeger al gezegd: hoe meer je denkt te weten, des te moeilijker ga je denken met betrekking tot de oplossing. Soms kun je beter volgens het KISS principe denken en werken.

Krek
Krek6 dec. 2018 - 7:13

Geachte LaBou, Natuurlijk gaat er bij de experts ook wel eens iets mis, maar dat lijkt me geen reden om de zaak maar in handen van amateurs te geven die er nóg minder vanaf weten. Ook hebben mensen met weinig tot geen kennis wel eens gelijk. Zoals men zo vaak zegt: ook een kapotte klok geeft tweemaal per dag de juiste tijd aan. Dat lijkt me geen reden om dan maar op de kapotte klok te vertrouwen voor uw afspraken. Of fergelijk het met de medische wereld. Daar gaat ook wel eens wat fout en blunderen specialisten ook wel eens. Ik denk echter niet dat u ervoor zou kiezen om dan uw operatie maar uit te laten voeren door mensen die niet meer van weten dan uzelf. Zoals ik al in een ander draadje heb betoogd: het referendum is een prachtig instrument om te meten hoe mensen tegen een kwestie aankijken, waar vooral morele overtuiging een rol speelt en geen tot weinig kennis van economie, internationale betrekkingen en langetermijn sociaal-economische gevolgen. Ik denk hierbij aan het peilen van standpunten zoals bijvoorbeeld de wet op het voltooid leven. Dát is een onderwerp wat mij bij uitstek geschikt leek voor een referendum. Zolang het referendum niet tot dit soort zaken beperkt blijft, zal ik een tegenstander van het instrument blijven.

Krek
Krek6 dec. 2018 - 7:14

vergelijk...

LaBou
LaBou 6 dec. 2018 - 16:34

"Natuurlijk gaat er bij de experts ook wel eens iets mis" Zullen we eens gaan zoeken? De rest van je verhaal is niets anders dan wat er door onze "experts" altijd al wordt verteld en komt neer op: ga nou maar rustig slapen, wij weten wel hoe het moet. Laat alles maar aan ons over. Overigens, je voorbeelden slaan nergens op.

Darth Batman
Darth Batman5 dec. 2018 - 6:37

Ik vraag me vaak af waarom dit soort dingen zo lang moeten duren. Wat hebben ze allemaal gedaan in 2 jaar?

7 Reacties
WillemdeGroot
WillemdeGroot5 dec. 2018 - 7:50

'Ik vraag me vaak af waarom dit soort dingen zo lang moeten duren.' Beter een gedegen en doordacht advies dan oppervlakkig, populistisch gebral gebaseerd op de onderbuik. Toch?

Darth Batman
Darth Batman5 dec. 2018 - 9:10

"Beter een gedegen en doordacht advies dan oppervlakkig, populistisch gebral gebaseerd op de onderbuik. Toch?" Want 6 a 12 maanden is te kort om iets goed te doordenken?

Piet_P
Piet_P5 dec. 2018 - 9:32

Onderzoeken dienen maar al te vaak juist om zaken op de lange termijn te schuiven.

H.Witte
H.Witte5 dec. 2018 - 10:18

Beste Darth Batman, Het moet lang duren omdat het zorgvuldig moet gebeuren. Een commissie die zich met zo'n opdracht belast weet gaat op onderzoek uit. Ook in het buitenland. Vraagt daarover info die echt niet al de volgende dag op tafel ligt. Vervolgens worden de resultaten van vergelijkbare democratische processen in andere landen bestudeert, denk aan Zwitserland, waarbij de voor- en nadelen worden geannaliseerd. Dan worden vervolgens resultaten uit verschillende landen waar een bindend referendum bestaat naast elkaar gezet. Er wordt in ons land afgetast hoe het e.e.a. zal gaan werken, want projectie van processen in andere landen op het onze gaat niet één op één. Culturen en mentaliteit spelen een rol en voorts moet goed gewogen worden in hoeverre referenda kunnen worden gekaapt door onzuivere elementen. De Brexit is wat dat betreft een goede waarschuwing. Met andere woorden er zullen waarborgen moeten worden ingebouwd die de zuiverheid van referenda zo veilig als mogelijk stellen. Tenslotte zal er moeten worden nagedacht over de verhouding. Vijftig/vijftig kan gemakkelijk tot onrust leiden als voor en tegen maar enkele procenten verschillen. Zie de Brexit waar 48% van de bevolking het bos in gestuurd wordt. Welke verhouding is redelijker? In dat hele proces worden steeds weer ambtenaren aan het werk gezet die de beschikbaar gekregen informatie uitwerken, verslagen maken etc. en ook die rapporten liggen niet nog in dezelfde week op de bureaus van de werkgroepleden. Tenslotte moet het eindrapport worden geschreven, na een of meerdere bijeenkomsten aangepast, aangevuld en herschreven en uiteindelijk door alle betrokkenen worden onderschreven. Kortom; twee jaar is nog redelijk rap.

WillemdeGroot
WillemdeGroot5 dec. 2018 - 11:08

Wellicht, heren Batman en P, hebt u geen weet van de wijze waarop met een relatief ingewikkelde politieke materie wordt omgegaan. Er is niet alleen sprake van een horizontale advieslijn, maar ook van een verticale: voordat een advies bij de Staatscommissie terechtkomt, doorloopt hij via o.m. het departement diverse secties. Binnen deze secties (afdelingen, denk o.a. aan de juridische) vindt een horizontale afstemming plaats. Vervolgens belandt een concept bij de Staatscommissie. Deze weegt dat conceptadvies nauwgezet en wint, voordat een standpunt wordt ingenomen, ook nog betreffende dat advies in overleg met externe (politieke, andere maatschappelijke) organen en personen. Kortom, een redelijk ingewikkelde aangelegenheid die een brede en doorwrochte aanpak vergt. Neemt derhalve flink wat tijd in beslag.

Darth Batman
Darth Batman6 dec. 2018 - 11:55

@menneer Witte. Bedankt voor je verhelderende antwoord. Toch vind ik 2 jaar erg lang. Ook ik dacht aan Zwitserland. Als je nu aan het begin van je onderzoek een mail naar Zwitserland stuurt met specifieke vragen, en diezelfde mail doorstuurt naar andere landen met een bindend referendum. Vervolgens kun je land voor land online afgaan. Geschiedenis, uitslagen,opkomstpercentages en opiniepeilingen heb je zonder moeite gevonden. "Vijftig/vijftig kan gemakkelijk tot onrust leiden als voor en tegen maar enkele procenten verschillen. Zie de Brexit waar 48% van de bevolking het bos in gestuurd wordt. Welke verhouding is redelijker?" Ach, soms win je en soms niet. Onze huidge coalitie heeft 76 zetels. Dat is 50,6% van de stemmen. "In dat hele proces worden steeds weer ambtenaren aan het werk gezet die de beschikbaar gekregen informatie uitwerken, verslagen maken etc" Hier heb je mijn vermoeden dat het allemaal wat sneller kan prachtig verwoord.

H.Witte
H.Witte6 dec. 2018 - 21:38

Beste Batman Wat ik nog niet heb gezegd is het volgende: Een behoorlijke regering kijkt niet enkel naar de korte, maar zeker ook naar de lange termijn. Die lange termijn vooral is gebaseerd op een visie. Referenda en de uitkomsten daarvan kunnen haaks staan op die visie en dus de plannen voor de langere termijn doorkruisen en denk daarbij vooral aan de samenhang in die plannen. Door een uitkomst kan die samenhang ineens tot los zand verworden. Een uitkomst kan zelfs nadrukkelijk invloed hebben op samenhangende kwesties die in aanvang niet aan de orde komen bij het referendum. Vooral in het buitenland zal zeer zorgvuldig bekeken moeten wat het mogelijke gevolg is van deze effecten. Daar ben je niet zo maar achter en vanuit het buitenland is die informatie wellicht niet eens te geven, dus zal men het zelf moeten onderzoeken. Het is belangrijk te weten of bij een referendum niet de waan van de dag het algemene beleid te veel verstoort.