Joop

'Referendum is instrument voor populisten'

  •    •  
13-04-2022
  •  
leestijd 1 minuten
  •  
1998 keer bekeken
  •  
kee jole 3646445757

Kee & Van Jole bespreken de ontwikkelingen in Den Haag. Allereerst het 'bindend correctief referendum', een voorstel van de SP waar de Kamer vandaag over stemt. Het wordt spannend of het de vereiste tweederde meerderheid gaat halen. Francisco van Jole is er geen voorstander van, in dit specifieke geval omdat het voorstel zoveel vereisten bevat dat de kans op een succesvol referendum vrijwel nihil is. Daarnaast ziet hij referenda als een instrument die het populisme aanjagen en demagogie uitlokken. Kee is het daar helemaal niet mee eens en verwijt Van Jole dat hij dan zeker ook de verkiezingen wil afschaffen.

Daarna gaat het over de stemming bij de PvdA. Kee vertelt welke kandidaten er in de race zijn om het interim partijleiderschap op zich te nemen, Henk Nijboer en wellicht ook Kati Piri. Die laatste is groot voorstander van een nog nauwer samengaan met GroenLinks. Volgens Van Jole kan dat haar ambitie wel eens in de weg staan want niet iedereen in de partij is het daar mee eens. Hij stelt dat Lodewijk Asscher wellicht weer terug kan keren als veel partijleden daarom gaan vragen. Beiden zijn het er ook over eens dat Frans Timmermans kans zou maken de verkiezingen te winnen.

Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (26)

Halas
Halas15 apr. 2022 - 17:43

Soms is het fenomeen referendum ook lastig voor diegenen die graag voor anderen bepalen wat goed voor ze is. Op Links treft men deze veelal aan...

1 Reactie
Zandb
Zandb16 apr. 2022 - 6:24

Halas Het lijkt of u beweert, dat democratie is dat je voor je zelf mag bepalen wat goed voor je is. Ik dacht altijd dat het doel van de democratie is, dat "we" uiteindelijk tot iets komen waarvan "we" denken dat goed is voor de mensen die het aangaat. Ik zie nou eenmaal meer heil in gekozen volksvertegenwoordigers die in de Kamers, in debat o.b.v. argumenten voor ons bepalen wat dan "in het landsbelang" is, dan dat zoveel mogelijk 'ikjes' voor zichzelf bepalen wat goed is. Als dat dan links is, dan is dat links. Het debacle van de Brexit maakt mij in ieder geval duidelijk dat het referendum als democratisch middel erger dan de kwaal is. (Natuurlijk kunnen referenda heel zinvol zijn. De vraag is alleen of die mogelijkheid aanbieden de kosten en de moeite waard zijn. Ik vind van niet.) Maar het is heel simpel: Is het de wil van het volk dat we er referenda kunnen worden georganiseerd, dan moet het volk die vertegenwoordigers maar kiezen, die voor een referendum zijn.

Martin van der Linde
Martin van der Linde15 apr. 2022 - 9:24

Een correctief referendum is alleen zinvol als het bedoeld is als evaluatie van ingevoerde wetgeving. Zoals bij het leenstelsel of de toeslagenaffaire. Je beoordeelt iets als je weet of het werkt of niet. Veel wetten zien er op papier redelijk uit maar pakken in de praktijk slecht uit. Dat zal door de uitkomst van referenda alleen maar groter worden. Wat betreft het animo en de peilingen over de wenselijkheid van referenda, iedereen wil rijk zijn maar slechts weinigen zijn bereid daar iets voor te doen.

Woeki Hypo
Woeki Hypo15 apr. 2022 - 8:39

'Referendum is instrument voor populisten' In de praktijk blijkt: Representatieve democratie is instrument voor corrupte hoogopgeleide elites. Daarom is er extra populisme en een roep om extra referenda. Woeki Hypo is gematigd liberaal .

Pater
Pater14 apr. 2022 - 16:27

Ik vind de zware eisen aan de opkomst helemaal niet slecht. Correctieve referenda moeten uitzonderingen blijven maar wel mogelijk zijn, dan weet je van te voren dat alleen heel belangrijke zaken een geldig referendum worden. En dat vind ik een prima en noodzakelijke aanvulling op de parlementaire democratie.

1 Reactie
Kuifje3
Kuifje314 apr. 2022 - 22:59

@Pater: de eis dat er een relatie is met de opkomst bij de kamerverkiezing maakt het onmogelijk om een referendum te laten slagen. Bij een opkomst van 40% zou dan 100% tegen moeten stemmen bijvoorbeeld. Zware eisen zijn prima. Als die eis zorgt voor het onmogelijk maken een wet af te stemmen dan kan je het beter maar helemaal niet doen.

Kees van Bemmelen
Kees van Bemmelen14 apr. 2022 - 13:14

"Kee is het daar helemaal niet mee eens en verwijt Van Jole dat hij dan zeker ook de verkiezingen wil afschaffen." Ik mag Kee wel, maar hier slaat hij de plank wel erg mis. Eigenlijk zegt hij het in navolging van Renske Leijten. Leijten: 'het referendum is een middel om mensen een stem te geven, en ik kan me niet voorstellen dat de VVD er tegen is om mensen een stem te geven.' Het begint ermee dat er een bepaald middel wordt voorgesteld om een doel te bereiken. Als je het vervolgens niet eens bent met het middel wordt er geconcludeerd dat je het dus ook niet eens bent met het doel. Terwijl je het natuurlijk best met het doel eens kan zijn, maar kunt vinden dat dit niet de beste manier is, of zelfs averechts werkt, of dat de kosten te hoog zijn etc. Vergelijk: "Het rereferendum dient om het volk een stem te geven, dus als je tegen het referendum bent vind je dat het volk geen stem hoeft te hebben." "De bezuinigingen op de zorg dienen om de staatsfinanciën op orde te krijgen, dus als je tegen deze bezuinigingen bent dan vind je dat de staatsfinanciën niet op orde hoeven te zijn." Zou mevrouw Leijten die tweede redenering wel acceptabel vinden?

Arbeider10
Arbeider1014 apr. 2022 - 12:53

'Referendum is instrument voor populisten' Het ziet er inderdaad naar uit dat het referendumplan dat nu voorstaat een instrument gaat worden (van en) voor ''progressief'' rechtse populisten. Populisten hebben immers een drempel in het referendum gefietst die zo hoog is dat het praktisch onmogelijk zal zijn om hun ''progressief'' rechtse besluiten achteraf nog te kunnen corrigeren. Populisten als D66 waren in het verleden grote voorstander van democratische referenda. Maar helaas populisten zijn draaikonten. Machtswellustelingen die het (rijke) gepeupel paaien met subsidies (voor villa's, Tesla's, zonnepanelen, ZZP etc.) en ze daarbij flink naar de mond praten afhankelijk van de waan van de dag. Bij de eerdere raadgevende referenda is het populisten gebleken dat het volk een andere koers voorstaat dan de populistische. Populisten hebben daarop in achterkamertjes besloten dat het raadgevend referendum gesloopt moest en nu dan vervangen door een referendum dat in de praktijk niet gaat werken vanwege de ondemocratisch hoge drempel. Een ding is zeker, met een overmacht aan populisten in de regering en in de gedoog oppositie komt die nieuwe cultuur die populisten veinzen te willen er niet. Zo slecht voor de democratie die populisten. En ''progressief'' rechtse referenda helemaal.

Eric Minnens
Eric Minnens14 apr. 2022 - 9:44

Met Kati Piri gaat de PvdA de verkiezingen ook niet winnen. Mijns inziens geen charisma.

mordicant
mordicant14 apr. 2022 - 8:00

Het argument dat als je tegen referendums bent "je net zo goed verkiezingen af kunt schaffen" is onnozel. Bij verkiezingen geef je als kiezer een politicus of een partij, als vertegenwoordiger van je denkbeelden of ideologie, voor 4 jaar een mandaat om na te denken en te beslissen over zaken die de meeste kiezers de pet te boven gaan. Bij een referendum vraag je ineens de kiezer om te beslissen over iets waar die meestal geen reet van snapt.

4 Reacties
wittecisnoot
wittecisnoot14 apr. 2022 - 18:44

Bij verkiezingen geef je de sleutels van je land en je beurs aan iemand van wie je over vier jaar weet of die persoon het waard was. Verder als je geen reet van zaken snapt, dan is het helemaal onmogelijk om ineens over een vertegenwoordiger te beslissen. Dan moet je namelijk van alle politieke zaken verstand hebben, deze kunnen wegen en voldoende mensenkennis hebben om die vertegenwoordiger goed te kunnen kiezen. Over één referendum een goede mening hebben is makkelijker. Dus jouw argument tegen het referendum geldt in veelvoud tegen verkiezingen.

Zandb
Zandb15 apr. 2022 - 6:19

cisnoot Iedereen, verstand er van hebbend of niet, mag meebeslissen. Dat is democratie. Dan kan je beter volksvertegenwoordigers aanstellen die volop de ruimte krijgen om voor jou te beslissen, dan dat iedereen - of je dat kan of niet, of je dat wil of niet, of je dat doet of niet - zich daarin moet verdiepen. Natuurlijk kan een bindend referendum een aanvulling zijn maar dan wel onder zeer, zeer specifieke voorwaarden. Al was het alleen maar om de kosten die het met zich meebrengt te verantwoorden.

mordicant
mordicant15 apr. 2022 - 8:05

wittecisnoot je stemt bijvoorbeeld VVD omdat je je thuis voelt bij het beleid dat ze al jaren voeren Je stemt bijvoorbeeld D66 omdat je vind dat ze over het algemeen een sociaal liberaal standpunt hanteren Je stemt Groenlinks omdat je weet dat die actief zijn op milieubeleid. Etc. Maar wat als ze je vragen wat je vind van 900 pagina's Europese grondwet? Of je het eens bent met een geopolitiek akkoord met een land waar de meesten nog nooit van gehoord hebben? Ik was overtuigd referendum voorstander tot het referendum over de EU grondwet. Ik sprak voorstanders die "Ja" stemden terwijl ze geen letter gelezen hadden, tegenstanders die "nee" stemden omdat de Euro alles duurder had gemaakt (wat er werkelijk niets mee te maken had) Dat opende mijn ogen wel moet ik zeggen.

FonsRietdijk
FonsRietdijk17 apr. 2022 - 13:16

Volgens mij was je geen kei in economie/handelswetenschappen vroeger :D

Deugkeizer
Deugkeizer13 apr. 2022 - 20:49

Als we bij elke goede maatregel er maar vanuit gaan dat het parels voor de zwijnen is dan hadden we dat veel eerder moeten bedenken lijkt me…

PGS
PGS13 apr. 2022 - 18:54

Tja: populisme als dreiging op alles zien begint toch een beetje een afgezaagd liedje te klinken.

3 Reacties
sameoldshit
sameoldshit14 apr. 2022 - 0:09

nou, volgens mij heeft het nog nooit iets goeds gebracht voor of na Adolf Hitler.

Greendutch
Greendutch14 apr. 2022 - 6:05

je hoeft niet te luisteren of onnut te schrijven. in de 2e helft van de vorige eeuw, vóór opkomst van Fortuin + nog meer populisme was er veel minder dreiging, zware criminaliteit, agressie, vandalisme etc ik was er getuige van

Zandb
Zandb14 apr. 2022 - 9:26

PGS Populisten vormen een bedreiging. Voor alles. Of dat nu een afgezaagd liedje is of dat je zo'n liedje niet wilt horen, dat vind ik irrelelevant.

Martin van der Linde
Martin van der Linde13 apr. 2022 - 14:24

Het probleem met het referendum is dat het inderdaad een instrument is geworden van populisten. Dat zegt alles over de populariteit van het referendum bij de Nederlandse bevolking. Men wil het niet, ziet het nut er niet van in, kortom het levert geen bijdrage aan de democratisering of de politiek. Behalve voor die partijen die in de Kamer niets in te brengen hebben maar wel een aanhang weten te mobiliseren bij een referendum. Zie bijvoorbeeld het Oekraïne referendum waarin 7% van alle kiesgerechtigden de uitkomst bepaalt en daarmee de toekomst van ons land. Daar heeft terecht niemand zin in. Je kunt mensen niet dwingen mee te doen aan iets waar ze helemaal geen zin in hebben.

6 Reacties
wittecisnoot
wittecisnoot13 apr. 2022 - 20:33

Vreemd genoeg hoor ik dit argument nooit over bepaalde verkiezingen. Een klein percentage stemmers, bedroevende opkomst, kan dan ineens wel het Europees Parament een democratisch mandaat. Duidelijk dat de vette meerderheid geen trek heeft in dat parlement. Maar hier maakt dit ineens niets uit.

Paleocon
Paleocon13 apr. 2022 - 23:19

“ Het probleem met het referendum is dat het inderdaad een instrument is geworden van populisten. Dat zegt alles over de populariteit van het referendum bij de Nederlandse bevolking.” Heb je nou zelf echt niet door hoe tegenstrijdig dit is? Snap je wel wat populisme is eigenlijk? Daarnaast, “men wil het niet”?! De eerste peiling die ik hierover kon vinden: https://eenvandaag.avrotros.nl/amp/meerderheid-voor-bindend-correctief-referendum/ Mocht jij andere cijfers hebben dan hoor ik het graag...

weereenmening
weereenmening14 apr. 2022 - 9:45

Opkomst Oekraïne referendum was 32,2 %. Er stemde 61,1% tegen ofwel 20% van de Nederlandse bevolking. Vooral voorstemmers gingen niet stemmen in verwachting dat opkomst drempel daardoor niet gehaald zou worden. Indien zij wel waren gaan stemmen was opkomst waarschijnlijk gelijk geweest aan die van gemeenteraadsverkiezingen (50%) N.b. Het lijkt mij persoonlijk goed om opkomst drempel te verhogen naar 50% en referendum weer in te voeren.

CUTTHECRAP
CUTTHECRAP14 apr. 2022 - 10:33

A propos Oekrainereferendum: Hoe moeten deze schatten en liefhebbers van de Demokratie, die destijds dat ding aangezwengeld hebben, zich voelen?

Martin van der Linde
Martin van der Linde14 apr. 2022 - 22:52

weereenmening, klopt, je hebt gelijk. Uit mijn hoofd meende ik dat slechts 1 miljoen mensen tegen had gestemd. Paleocon, het is ook tegenstrijdig. Mensen zeggen dat ze een of andere vorm van referendum willen maar toch is het animo om te gaan stemmen zeer laag.

Martin van der Linde
Martin van der Linde15 apr. 2022 - 10:45

Maar ook 20% is een lachertje. 1 op de 5 kiesgerechtigden beslist over iets dat iedereen aan gaat. Ik blijf er bij, als het niet meer animo opwekt moet je er niet aan beginnen, wat de polls over de wenselijkheid ook zeggen. Het woord zegt het al, wenselijkheid is zoiets als wensdenken. Het zou zo moeten zijn maar het is helaas anders.