Red de huurbevriezing!

Er zijn 2 mythes waarvan veel mensen geloven dat ze tegelijk waar zijn. Allereerst denken velen dat sociale huurwoningen zwaar gesubsidieerd worden. We zien dit terug in de gedachte dat mensen met een hoger inkomen in de sociale huur ‘scheefwoners’ zijn die misbruik maken van iets wat met publiek geld betaald is. Tegelijkertijd denken mensen ook dat de huren elk jaar weer hoger moeten worden, want anders kan er niet gebouwd worden. Beide kunnen niet tegelijk waar zijn en zijn dat ook niet.

Dat zien we nu pijnlijk door de voorgenomen huurbevriezing. Direct schreeuwen corporatiebestuurders en hun koepel Aedes de longen uit hun lijf: met de huurbevriezing bevriest ook de bouw. Rechtszaken worden gestart want 180.000 woningen dreigen niet gebouwd te gaan worden. Inderdaad een niet te verkroppen vooruitzicht. De bouw moet door. Maar moeten huurders dat betalen? Is dat wel reëel?

Zijn de huren al niet veel te hoog? Ja. De Nederlandse huren behoren tot de hoogste van Europa leert Eurostat ons. Maar worden huurders dan niet zwaar gesubsidieerd? Nee, ook dat niet. Rijke woningeigenaren krijgen verreweg de meeste subsidies. Huurders zijn gemiddeld 34% van hun inkomen kwijt aan de woonlasten, voor kopers is dat 23% blijkt uit recent onderzoek van het ministerie van wonen zelf.  En toch zijn het de huurders die jaar op jaar worden gevraagd extra bij te dragen voor nieuwbouw.

Maar we zijn er nog niet. Er zijn meer problemen voor huurders. Corporatiehuurders moeten via hun corporaties ook nog elk jaar winstbelasting betalen. Daarbovenop komt nog ATAD, een belasting bedoeld voor belastingontwijkende multinationals die, wie verzint het, opgehoest moet worden door huurders! Wat dit kost? Ruim 1 miljard per jaar nu, oplopend naar 1,5 miljard per jaar in 2027. Juist ja, bijna precies het bedrag dat huurbevriezing kost! (En let wel: dat is bovenop de 13 miljard die huurders hebben betaald aan de verhuurderheffing).

Hoe dan ook er worden dus 2 grepen uit de kas gedaan bij corporaties: ze krijgen minder geld door de huurbevriezing en betalen ook nog winstbelasting en ATAD. Gek genoeg maken corporaties veel misbaar over het eerste maar blijft het protest beperkt tot wat gesputter over het laatste. Je verwacht het andersom: meer woede als je de staatskas moet spekken dan wanneer je eigen huurders eens een voordeeltje krijgen.

Inmiddels dreigt de door de coalitie aangekondigde huurbevriezing te stranden. Het verzet is massief. Mensen die geen enkele geldzorgen hebben doen gratuit over de tientjes per maand die het huurders scheelt en leggen huurder van sociale huurwoningen met een dedain en zelfingenomenheid, zoals enkel sommige hoger opgeleiden dat kunnen, uit dat dat het heus beter voor hen is om de huur niet te bevriezen.  

Maar belangrijker is het verzet vanuit de coalitie. De huurbevriezing is gebouwd op drijfzand, doordat compensatie voor verhuurders niet is geregeld. Minister Mona Keijzer heeft een venijnige tijdbom onder de huurbevriezing gelegd. Zij wil de huurbevriezing per wet regelen, terwijl het ook via een ministeriële regeling kan. Doordat ze kiest voor een wet, moet ook de Eerste Kamer erover spreken. De kans dat de wet daar een meerderheid haalt is klein, de coalitie heeft er immers geen meerderheid. Een sluwe zet van Keijzer, die als tegenstander van huurbevriezing zo, door mee te stribbelen, het hele plan zo kalt kan stellen. Ten koste van de portemonnee van huurders. De grootste voorstander in de coalitie van huurbevriezing, de PVV, kan straks anderen weer de schuld geven dat huurbevriezing niet doorgaat. Een politieke poppenkast die het vertrouwen in de politiek verder schaadt.

Het is hoog tijd om deze politieke puinhoop te stoppen. Red de huurbevriezing! Daarvoor zijn 2 belangrijke stappen nodig. 1. de huurbevriezing moet gaan gelden voor alle sociale huurders. Ook de 500.000 sociale huurders bij private verhuurders. Als de regeling voor alle sociale huurders geldt, is een wet niet nodig en kan het via een ministeriële regeling. Dan kan alle aandacht gaan naar 2, het regelen van dekking. De winstbelasting en ATAD voor corporaties moeten worden afgeschaft. Het zou immers absurd zijn om huurders de wooncrisis te laten betalen. Hiermee kan de huurbevriezing en de nieuwbouw en verbouw worden gered.

Meer is nodig. Stop met deze politiek van het verplaatsen van het probleem en geef de wooncrisis eindelijk de aandacht die het verdient. Honderdduizenden Nederlanders zoeken geschikte woonruimte. De crisis is alom gevoeld. Maak de wooncrisis een collectief probleem dat we collectief moeten oplossen. En dat kan alleen met een volwaardig plan dat speculanten de weg afsnijdt, huurders zeggenschap geeft en met een grote meerjarige investering in een Woonfonds dat zichtbaar maakt dat het de politiek eindelijk ernst is.