Overheid maakt het woningzoekenden met weinig geld steeds moeilijker

Jetten en Bontenbal zouden eens wat ervaringsdeskundigen moeten ontvangen. Daar leren ze echt wat van

Mensen die voor hun huisvesting afhankelijk zijn van een huurwoning, komen steeds meer in de knel. Door allerlei maatregelen - van maximale huren tot en met belastingheffing in box 3 - is het voor veel eigenaren - met name kleine verhuurders - niet meer interessant om zich op de huurmarkt te bewegen. Met name als er nog hypotheken op hun bezit rusten. Zij geven er dan ook de voorkeur aan hun bezit te lozen. De opbrengst kun je op de spaarrekening zetten. Sommige eigenaren kiezen er voor vastgoed in Spanje te kopen dat je door de daar geldende regels lucratiever kunt exploiteren. Of ze betreden de aandelenmarkt.

Een laatste mogelijkheid is een vrijgekomen huurwoning zo op te pimpen dat die buiten de huurregels van Hugo de Jonge valt. Dan kun je er meer dan tweeduizend euro per maand voor vragen maar dat vergt wel een behoorlijke investering.  Daarmee zijn zulke woningen alleen nog maar bereikbaar voor kapitaalkrachtige huurders zoals expatriates met een riante woonkostenvergoeding.

Hoe dan ook, mensen die een huurhuis zoeken, zijn in hoge mate de klos. Het aanbod is de afgelopen twee jaar al met 35.000 gedaald. Deze trend lijkt in een steeds hogere versnelling te komen. Dit heeft wel een dempende werking op de koopprijs van starterwoningen maar die wordt voor een deel weer ongedaan gemaakt omdat er aan het nieuwe aanbod wel het een en ander te klussen valt. Dat vergt een investering. Ook is het moeilijk zonder eigen geld - of dat van kapitaalkrachtige ouders - aan een hypotheek te komen.

Wie aangewezen is op wat dan heet betaalbare huren, kan er nauwelijks tussen komen. Dat is een van de redenen waarom moeders met kind zich als dakloze bij de gemeente melden en daar van een of andere lul met een dak boven zijn hoofd te horen krijgen dat ze zelfredzaam zijn.

Het lukt de overheid maar niet de zo noodzakelijke woningbouw serieus op gang te krijgen. Daarom probeert men met allerlei maatregelen de verdeling van de beschikbare woonruimte anders te organiseren. Dat doet in de praktijk meer kwaad dan goed want het enige dat je bereikt is dat een ándere groep dringend woningzoekenden op achterstand wordt gezet. Het past wel in de rechtse trend van de Nederlandse politiek dat dit nu de allerzwaksten zijn terwijl de mogelijkheden voor kinderen uit de hogere middenklasse juist worden verruimd.

Rond de woningnood kent de Nederlandse politiek twee soort kwakzalvers. De eerste wil zoveel mogelijk deregeluren omdat alle heil van de markt wordt verwacht, de tweede geeft de asielzoekers de schuld van de woningnood om vervolgens met gekruiste armen de electorale winst binnen te halen. Helaas weten deze oplichters een grote aanhang te verwerven.

Er bestaat géén oplossing op de korte termijn. Wel zou een nieuw kabinet de bouw van noodwoningen moeten bevorderen en wel op grote schaal. Daar zijn stevige maatregelen voor nodig zoals een beperking van de omwonenden om rechtszaken aan te spannen en een soort spreidingswet die gemeentes dwingt ruimte te maken naar rato van hun omvang. Het bouwen en exploiteren van deze noodwoningen is een fraaie taak voor woningbouwcorporaties. De nationale overheid zou niet de huren moeten subsidiëren maar de stichtingskosten. Dat is een betere manier om de woonkosten te beperken dan een toeslagencircus.

Alleen zo is er binnen afzienbare tijd iets te doen tegen de woningnood.

Wellicht zouden Jetten en Bontenbal na die stoet lobbyisten en experts eens een paar ervaringsdeskundigen moeten ontvangen zoals daklozen, dertigjarigen die bij moeder op zolder wonen en - als ze toch bezig zijn - slachtoffers van het toeslagenbeleid, de jeugd¨zorg¨, de schuldenindustrie en het UWV. Daar leren ze echt wat van.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten open blijven.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: Europa in de knel tussen Poetin en Trump