Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Iedereen een dak boven zijn hoofd

  •  
13-09-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
51091125569_b7a9a621b4_h

© cc-foto: Daniel Arauz

Er moet worden gezocht naar andere creatieve mogelijkheden om de acute nood te lenigen
Bij de liberalisering van de woningmarkt zijn keuzes gemaakt waardoor we nu geconfronteerd worden met scheefgroei en met een krappe woningmarkt. Naar schatting is er thans een tekort van 300.000 woningen en dat tekort gaat de komende jaren toenemen. De nieuwbouw van sociale huur- en koopwoningen stagneert. Het bouwen van een huis kost elk jaar meer, de stichtingskosten voor een corporatiewoning gaan stijgen van 163.000 euro in 2019 naar 223.000 euro in 2024. Starters op de woningmarkt, en huishoudens met lage inkomens of met schulden zijn vooral de dupe; het is voor hen vaak onmogelijk om een goed onderkomen te vinden. Het aantal daklozen, dat de afgelopen 10 jaar al is verdubbeld, gaat ongetwijfeld verder stijgen. Dit terwijl huisvesting een grondrecht is.
Oorzaken Door de liberalisering van de sociale woningmarkt kregen projectontwikkelaars ruim baan. Door schaarste stegen de grondprijzen en bouwprijzen en de lage rente dreef de prijzen van koopwoningen verder op. Gemeenten trokken zich terug uit de actieve grondpolitiek en woningbouwcorporaties kwamen losser te staan van de gemeentelijke invloed. Daardoor wordt er minder gestuurd op demografische noodzaak van woningaanbod en meer op economische rentabiliteit en projectontwikkeling.
Daarnaast werd de verhuurdersheffing ingevoerd waardoor woningcorporaties, verantwoordelijk voor sociale woningbouw, extra belast werden en de sociale woningbouwsector verder onder druk kwam te staan. Daar komt nog de recente bouwcrisis in relatie tot de stikstofuitstoot bij, waardoor er veel minder kan worden aanbesteed. Deze crisis lijkt inmiddels bezworen, maar het acute probleem van te weinig woningen in de sociale sector wordt er niet door opgelost.
Oplossingen Voorstellen voor oplossingen zijn gedaan door huurders en huiseigenaren. De Woonbond wil dat de verhuurdersheffing wordt geschrapt en dat er weer een speciaal ministerie voor volkshuisvesting komt zodat betere regie gevoerd wordt op woningbouw en de benutting van bestaande panden. Ook het korten op de bijstandsuitkering als mensen een woning delen zou moeten worden geschrapt. De Vereniging Eigen Huis vindt dat er sneller gebouwd moet worden door de jarenlange procedures te verkorten.
Deze oplossingen zullen pas op langere termijn soelaas bieden, omdat ruimtelijke procedures traag verlopen en omdat de nieuwe omgevingswet vooral in de kleinere gemeenten tot personele en implementatieproblemen zal leiden. Op lokaal niveau ontbreekt het vaak aan kennis inzake actieve grondpolitiek, en ondanks de mogelijkheid om gebruik te maken van de Wet voorkeursrecht reageren gemeenten vaak te laat ten opzichte van ervaren projectontwikkelaars.
Tot slot is het de vraag op welke termijn er voldoende vakbekwame mensen zijn te werven die in de bouw willen en kunnen werken. Ondanks al deze impulsen zal het tijd kosten om tot een kentering in de woningbouw te komen. Daarom moet worden gezocht naar andere creatieve mogelijkheden om de acute nood te lenigen.
Korte termijn aanpak De ergste nood is op korte termijn te verzachten door werk te maken van de volgende ideeën: – bied studenten bouwkunde of architectuur de mogelijkheid om leegstaande winkels, scholen, kerken of bedrijfspanden te transformeren naar tijdelijke of zelfs permanente studentenhuisvesting. – op (verpauperde) recreatieparken kan tijdelijk of permanent een dubbele bestemming worden ingevoerd; wonen en/of recreëren. Op veel recreatieparken wordt nu al gewoond en voor veel bewoners is er geen alternatief. – het is ook mogelijk om parallel aan het fenomeen mantelzorg aan te sturen op kleinschaliger wonen door woningsplitsing te faciliteren in de combinatie jong/oud waardoor eenpersoonshuishoudens ruimtelijk samen-apart kunnen wonen. – tiny houses kunnen relatief snel worden gerealiseerd. – ruimte bieden aan innovatie in de bouw door bijvoorbeeld welstandsvrije projectgebieden aan te wijzen. – tot slot is er de mogelijkheid om tijdelijk of meer permanent modulair te bouwen.
De moraal van het verhaal: structurele maatregelen zullen op korte termijn niet de gewenste balans brengen in de woningmarkt. We moeten daarom het lef hebben om naast structurele interventies voor de langere termijn meer out-of-the-box op de korte termijn te denken, zodat snel voldoende betaalbare en doelmatige woningen worden gerealiseerd voor wie het nodig heeft.
Raf Daenen, oud-wethouder en docent maatschappelijke ontwikkeling Jan Daenen, Econometrist en Lid Provinciale Staten Gelderland Willem Vermeulen, Psycholoog
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (14)

Ch0k3r
Ch0k3r15 sep. 2021 - 5:43

Lol. Tiny houses als oplossing geven voor het woonprobleem. Das zoiets als daklozen een grote kartonnen doos geven en zeggen dat ze niet meer dakloos zijn.

Freddy2
Freddy214 sep. 2021 - 6:06

Misschien een idee om samenwonen niet meer te bestraffen? onze stasi dienst kan niet wachten om burgers onderuit te halen en te kielhalen zijnde dieven of oplichters als zij samen willen wonen en dat zou best wel een keer minder kunnen. Ik geef toe, dan kunnen ze geen kantoren meer bouwen die op paleizen lijken, maar de vraag is of dat wel nodig is.

Paul Spijkers
Paul Spijkers13 sep. 2021 - 23:10

Maar zonder structurele renovatie blijft het toch drek. De liberalisatie blijft dan gewoon doorgaan en haar consequenties verergeren. Meer vrije markt voor bepaald prive profijt. Minder democratise nationale en gemeentelijke staat of verantwoordelijkheid voor het volk.

EenMening
EenMening13 sep. 2021 - 18:44

Op dit moment groeit de woningvoorraad met ca 75.000 per jaar. Dat zou naar 100.000 moeten gaan. Het afgeven van vergunningen kan wel wat sneller door MER-rapportages en inspraakrondes voorlopig in de ijskast te zetten. Er zal ook meer in landelijke gebieden gebouwd moeten worden.

1 Reactie
frankie48
frankie4814 sep. 2021 - 9:43

Beste EenMening, Als je dan toch vergunning loos in de laatste landelijke gebieden van West Nederland gaat lopen bouwen, laten ze dan niet vergeten dat die landelijke gebieden in het Westen van ons land in de nabije toekomst door klimaatveranderingen een dubbele functie moeten gaan vervullen, en dat wonen in overloopgebieden een speciale manier van bouwen zal vereisen.

Cave Canem
Cave Canem13 sep. 2021 - 17:49

Misschien dat we vaker een (dwingend) beroep moeten doen op gezinnen om in één huis samen te wonen. Niet alleen economisch voordeliger maar in de meeste gevallen ook een stuk gezelliger. En dan heb ik het nog niet eens over de vele nieuwe sociale contacten tussen samenwonende kinderen en de ongetwijfeld ruime en in veel gevallen aantrekkelijke mogelijkheden tot partnerruil.

2 Reacties
Thuiszitter
Thuiszitter13 sep. 2021 - 20:20

ruilen is huilen , wat een kul voorstel.

Paul Spijkers
Paul Spijkers15 sep. 2021 - 8:57

Als ze een leeg staande riante miljionairs woning of een kantoor gebouw zouden ombouwen in wat appartementen of deel woningen wel. Niet als je twee gezinnen in een huis gebouwt voor een gezin zou proppen, uiteraard. Laat staan met een forceer fantasie erbij.

Berend22
Berend2213 sep. 2021 - 16:59

Het “tekort” aan woningen is nu even groot als 10 jaar geleden toen de prijzen nog relatief normaal waren. Verder is bekend dat percentage beleggers in een wijk rechtstreeks verband houdt met de prijsstijgingen in diezelfde wijk.

1 Reactie
Minoes&tuin
Minoes&tuin14 sep. 2021 - 8:21

Berend2 Inderdaad!

Karingin
Karingin13 sep. 2021 - 16:45

Voordat we als een gek gaan bijbouwen zou ik eerst maar eens een bewoonplicht instellen zodat investeerders woningen niet leeg mogen laten staan. Die woningen inderdaad waarderen volgens het puntensysteem, zodat er een redelijke huur wordt gevraagd. En de voordeurdelersnorm afschaffen - dat zijn maatregelen die direct effect hebben. En dan gaan we eens kijken wat het overgebleven tekort is

1 Reactie
DanielleDefoe
DanielleDefoe13 sep. 2021 - 19:31

Goed idee. De voordeurdelersnorm afschaffen lijkt mij een pennestreek. Hoeven er ook geen tandenborstels meer te worden geteld.

Martinel
Martinel13 sep. 2021 - 14:30

Wet Verhuurderheffing, stemmingen sept. 2012: Vóór: VVD, PvdA, CDA, D66, CU, SGP Tegen: PVV, SP, GL, 50plus, PvdD zegt genoeg toch? Het systeem moet volledig op de schop, van onderaf, overal. Geldt trouwens voor meerdere systemen. Dit land is naar de klote geholpen.

Backtobasics
Backtobasics13 sep. 2021 - 13:00

Er zijn natuurlijk zat mogelijkheden in dit moderne land om voor iedereen een fatsoenlijk onderkomen te realiseren. Maar dan moet je wel af van het huidige piramidespel die de "woningmarkt' geworden is.