Joop

Hof van Justitie: Polen schendt Europese wetten en brengt rechtsstaat in gevaar

  •  
06-06-2023
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
652 keer bekeken
  •  
ANP-469350157

De Poolse president Andrzej Duda | Foto: ANP

De regerende Poolse PiS-partij heeft met zijn hervorming van de rechterlijke macht in 2019 het EU-recht geschonden. Zo oordeelt het Europees Hof van Justitie, meldt ANP. Die hervorming is volgens het Hof een achteruitgang wat de rechtsstaat betreft.

De uitspraak is het resultaat van een zaak die de Europese Commissie (EC) in april 2021 bij het EU-hof in Luxemburg aanspande. Volgens de commissie zijn door de hervormingen de onafhankelijkheid van rechters en daarmee de eerbiediging van de rechtsstaat in het geding. De EC heeft er bij de Poolse regering voortdurend op aangedrongen de hervormingen te herzien. Polen bleef weigeren en dus stapte de commissie naar het hof.

Het Hof oordeelt nu onder meer dat het online publiceren van verklaringen over het lidmaatschap van rechters van verenigingen, stichtingen of politieke partijen hun recht op privacy schendt en kan worden gebruikt om hen te beïnvloeden.

In 2021 had het Hof de Poolse regering al opgedragen de hervormingen te bevriezen, in afwachting van een definitieve uitspraak over de kwestie. Ook dat weigerde de extreemrechtse PiS-partij, waarna het Hof eind 2021 de regering al een dwangsom oplegde van een miljoen euro voor elke dag dat het bleef weigeren.

In april van dit jaar werd dat bedrag gehalveerd omdat de regering een aantal wetsaanpassingen heeft ingevoerd die de goede kant op gaan. Inmiddels is Warschau al 563 miljoen euro kwijt door de dwangsommen, die door de commissie zijn ingehouden op subsidies. De tijdelijke boetes lopen maandag af. Voor nieuwe dwangsommen zou weer een nieuwe procedure moeten worden ingesteld.

De Poolse minister Zbigniew Ziobro van Justitie hekelt de uitspraak van het hof. Hij is van mening dat het vonnis niet afkomstig is van Europese rechters, maar van EU-politici. Ook noemt Ziobro de hoogste rechtbank van de EU “corrupt”.

Afgelopen weekend gingen in Polen honderdduizenden mensen de straat op om te demonstreren tegen de regering van de PiS-partij. De demonstranten beschuldigen de partij van corruptie en het ondermijnen van de rechtsstaat. Eind van het jaar staan er in Polen nieuwe verkiezingen op de agenda. De demonstranten vrezen dat die niet eerlijk zullen verlopen.

Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (13)

Olav Meijer
Olav Meijer6 jun. 2023 - 17:55

[Die hervorming is volgens het Hof een achteruitgang wat de rechtsstaat betreft.] Polen verdient het predicaat "rechtsstaat" al lang niet meer. Recentelijk is bekend gemaakt dat een belangrijke commissie zal worden ingesteld die boven elke controle verheven is. "Officieel is de commissie bedoeld om publieke personen aan te pakken die Poolse belangen hebben geschaad 'onder Russische invloed'. Zij kunnen niet alleen boetes krijgen, maar bijvoorbeeld ook een verbod van tien jaar op politieke functies. Maar volgens critici is de commissie in strijd met de grondwet en deugt ze van geen kanten........ Zij mogen vervolgens met vergaande middelen mensen onderzoeken, aanklagen en veroordelen. Zonder dat een rechter zich daar nog over buigt, en ook in hoger beroep gaan is praktisch onmogelijk. Wat allemaal onder 'Russische invloed' valt, is niet duidelijk......"Tot nu toe heeft PiS de rechtspraak ontmanteld. Deze wet is puur bedoeld om het democratische proces zelf te manipuleren."..... Ondertussen dreigt eveneens de vervolging van journalisten." (https://nos.nl/artikel/2477646-polen-de-straat-op-na-nieuwe-mokerslag-voor-de-democratie)

adamgmail
adamgmail6 jun. 2023 - 17:48

Er zijn genoeg rechters die lid zijn van allerlei clubs en politieke bewegingen welke invloed kunnen hebben op de manier waarop deze rechters hun werk doen. Wil je dat als burger? Vind je het fijn als een jonge minderjarige asielzoeker tegenover een rechter komt te staan waarvan men weet dat die altijd op PVV en FvD heeft gestemd? Mag de "verdachte" dan niet kiezen voor een andere rechter? Immers zijn toekomst staat op het spel. Als rechters hun werk onafhankelijk en zonder enige bemoeienis van andere willen doen, dan behoren zij volledig onafhankelijk te worden, ook in hun privéleven. Dus niet meer stemmen op politieke partijen, geen lid zijn van politieke bewegingen en andere clubs die grote belangen hebben. Je werk als rechter kan het leven van een burger volledig verwoesten, en dat is een zeer grote macht waaraan ook een grote verantwoordelijkheid dient te liggen. Wil je die macht dan moet je ook bewijzen dat je 100% onafhankelijk bent. Anders kun je nog altijd in de politiek...

1 Reactie
badgast
badgast9 jun. 2023 - 9:41

Daar hadden we wraking voor, als de rechter "a conflict of interest" heeft bij een zaak en de rechter zelf niet voldoende inzicht heeft dat (z/h)ij de zaak zou moeten doorschuiven naar een collega om zelfs de schijn te vermijden.

Andreas4
Andreas46 jun. 2023 - 16:47

"Inmiddels is Warschau al 563 miljoen euro kwijt door de dwangsommen, die door de commissie zijn ingehouden op subsidies." Hoe hoog zijn die miljardensubsidies aan Polen ook al weer, die uiteraard ook door NL belastingbetalers worden gevoed? "Hij is van mening dat het vonnis niet afkomstig is van Europese rechters, maar van EU-politici. Ook noemt Ziobro de hoogste rechtbank van de EU “corrupt”." Dat is niet zo'n consequente uitspraak, aangezien een in zijn ogen corrupte rechtbank wel degelijk zo'n (in zijn ogen) negatief vonnis over de Poolse politiek zou vellen. Dit soort uitspraken zouden van mij tot nog veel strengere boetes en maatregelen (subsidies korten tot 0) mogen leiden, maar ja de watjespolitiek van de EU laat het allemaal maar langs zich heengaan...

Gabapentine
Gabapentine6 jun. 2023 - 16:46

Wellicht voor nu en in de toekomst even goed opletten voor je landen toelaat tot de EU. En vooral niet overhaasten zoals een ex-oostblok land graag wil. Voor je het weet heb je weer een lijk uit de kast gehaald En wat Polen betreft: alle gelden die ze krijgen meteen stop zetten.

Polarisario
Polarisario6 jun. 2023 - 10:27

De haat richting de Russen zit heel erg diep in Polen. Dat is voor de EU een zegen want zo snel zal Polen niet uit de EU gaan stappen. Toch doet de EU hard haar best om Polen van zich af te duwen. Dat is niet verstandig. Polen is een jonge democratie. Alles wat wij hier al generaties lang vrij normaal vinden moet daar nog uitgevonden gaan worden. De EU doet er verstandig aan deze nieuwe belangrijke vriend niet steeds zo hard aan te willen pakken.

2 Reacties
badgast
badgast6 jun. 2023 - 16:32

@poli: of je snapt het niet, of je hebt het artikel niet gelezen, of je wilt het niet snappen. Polen is onder de PIS-partij druk bezig te ont-democratiseren. Bij de voorwaarden van lidmaatschap van de EU staat ook genoemd dat lidstaten democratische rechtsstaten moeten zijn. Polen onder PIS is, net als Hongarije onder Orban, druk bezig zich daar vanaf te bewegen. Maar ze willen dolgraag in de EU blijven want ze zijn netto ontvangers van EU gelden. Die we niet zouden moeten geven aan would-be dictatoriale regimes.

Andreas4
Andreas46 jun. 2023 - 16:45

"De EU doet er verstandig aan deze nieuwe belangrijke vriend niet steeds zo hard aan te willen pakken." Hahaha... noem je dat hard? Dat noem ik fluwelen handschoentjes: een paar miljoen op miljardensubsidies die binnenkort voluit weer gepompt gaan worden in Polen. Verder zou dezelfde aanpak m.i. moeten gelden voor Griekenland en mogelijk ook Italië. Verder is het nog steeds lid van de NAVO waar ze zelf niet snel uit zullen stappen, dus daar zitten ze ook al gebeiteld. En dat allemaal van ons belastinggeld!

Bert van der Neut
Bert van der Neut6 jun. 2023 - 8:03

Je kan je afvragen of het Europese Hof wel bevoegd is in deze. Los van de vraag of de "hervormingen" in Polen wenselijk zijn. Het Hof kan naar mijn mening niet treden in bevoegdheden welke niet nadrukkelijk zijn overgedragen. Polen heeft een constitutioneel Hof en die gaat hier over en niet de EU.

3 Reacties
oproerkraaier
oproerkraaier6 jun. 2023 - 9:10

Dat betwist helemaal niemand maar de EU kan wel boetes uitdelen en dat is onderdeel van de deal. Je opmerking slaat dus feitelijk als een tang op een varken.

Bert van der Neut
Bert van der Neut6 jun. 2023 - 20:14

Kraaier, wat dacht je va de Polen zelf? Staat gewoon in het artikel. Maar het gaat om het Europese Hof en niet om de Europese Commissie. Die tang zit bij jouw nog al vast in de broekzak.

SpijkerMaarten
SpijkerMaarten8 jun. 2023 - 16:01

@Bert: De rechtstaat is een van de fundamenten van de EU. Laat het Hof daar nu net wel bevoegdheid over hebben.

GeenProbleem
GeenProbleem6 jun. 2023 - 7:08

Allemaal leuk en aardig, maar Polen is op dit moment onmisbaar voor zowel de Europese Unie als de NAVO ivm de oorlog in Oekraïne; sancties zullen wel los lopen.