Fundamentalistische Farmers, word wakker

BBB-bewindslieden nemen nog even de tijd om de fundamentalistische farmers leuke verlate Sint-cadeaus te geven die ten koste gaan van alles wat een beschaving lief is. En het mag van de VVD. Dilan Yeşilgöz en haar liberale vrinden kunnen echter niet van twee walletjes blijven eten.

De VVD sluit immers GroenLinks-PvdA uit omdat die 'te radicaal' zou zijn, maar regeert twee keer met de rechtspopulistische PVV en zit nu in een verward demissionair freak-kabinet met de boeren-mestbruinhemden van BBB. 

Terwijl de VVD vrolijk gaat onderhandelen met D66 en het CDA, zorgt de partij nog maar even voor puinhopen in de natuur en maatschappij. Zo werkt vertrouwen in de politiek niet. D66 en CDA moeten, als ze werkelijk nog democratische ruggengraat bezitten, de VVD voor een principiële politieke keuze plaatsen. De onderhandelingen kunnen zo niet vrolijk doorgaan.

Want de paradox die de Nederlandse politiek nu kenmerkt is niet alleen beschamend, maar ronduit democratisch ontwrichtend en destructief. 

Als liberalen zo graag het morele vaandel van dit land willen laten wapperen waarbij alle ondernemers zich verenigd hebben, dan begint dat bij het tegenhouden van de ontspoorde plannen van minister Wiersma en haar trawanten. Doen ze dat niet, dan is uitsluiting van de VVD voor de toekomstige coalitie het logisch-morele gevolg. Je kunt niet tegelijk de rechtsstaat verdedigen en de ondermijning ervan faciliteren door met anti-democratische krachten ook vrolijk te blijven samenwerken onder het motto 'het is niet persoonlijk, het is puur zakelijk.' We kijken niet naar een maffiafilm.

Het is inmiddels onmogelijk te ontkennen dat er een gevaarlijke symbiose is ontstaan tussen radicaal agrarisch activisme en een politieke vleugel die de deur wagenwijd openzet voor anti-groen fout beleid en intimidatiepolitiek. 

Aan de ene kant zien we een trekkersmilitie die macht krijgt door vormen van straatpressie. Een anti-natuur 'lobbyclub' in overalls en kaplaarzen die demonstraties misbruiken als dreigmiddel, gemeentelijke besluitvorming probeert te gijzelen en ambtenaren en bestuurders als persoonlijke tegenstanders bestempelt. 

Aan de andere kant staat een politieke tak - belichaamd in BBB en een steeds meer machiavelliaans chirurgisch opererende VVD - die niets nalaat om dieren, natuur, milieu en klimaat nog meer stroomstoten en klappen met knuppels te geven. 

Het gebeurt via beleid dat haastig, abject en onnozel wordt doorgedrukt door vallende bewindslieden - fout in de strijd tegen de klimaatcrisis - die in de nadagen van hun kabinetsbestaan lijken te opereren vanuit wrok en dystopische idealen in plaats van met verantwoordelijkheid in stijl te regeren. Kiezen voor uitbuiting als een generale staf in een bunker met nog een paar 'generaals' die ook maar van het boerenland zijn geplukt.

De aanblik is ontluisterend. Farmers Defence Force, de stoottroepen van de beweging, stuurt provinciale bestuurders intimiderende aangetekende brieven met deurwaarders naar hun huis. Publieke functionarissen worden persoonlijk onder druk gezet, niet omdat zij buitenwettelijke stappen nemen, maar omdat zij simpelweg de wet uitvoeren. 

FDF beweert 'bezorgde boeren' te vertegenwoordigen, maar de tactieken van de club zelf en hun achterban - van delen van gegevens tot dreigende taal over 'gevolgen' voor beleid dat hen niet bevalt horen eerder thuis in de sfeer van georganiseerde misdaad dan van maatschappelijk protest. Dat deze groep min of meer is genormaliseerd, zegt alles over de staat van de democratie.

Tegen deze gewelddadige schijn pittoreske achtergrond maakt landbouwminister Femke Wiersma fout op fout. Neen, het zijn geen fouten. Het is bewust de macht gebruiken om aan het einde van een loopbaan de oeuvreprijs te krijgen van de agro-ondernemers die letterlijk en figuurlijk over lijken gaan met hun dagelijkse werkkampen met gekwelde dieren.

Niet incidenteel, maar structurele. kwaadaardigheid. Haar stikstofkoers is een juridisch omvallend kaartenhuis zoals in nadagen van oorlogen waarbij de agressors hun imperium zien verdwijnen. De keuze om de kritische depositiewaarde uit de wet te slopen, zonder solide alternatief, creëert opnieuw onzekerheid voor boeren, natuur en bestuur. We kunnen haar 'resultaten' één voor één als mislukkingen presenteren.

De stikstofkoers van Wiersma is schrappen, vertragen en blokkeren. Bij haar stopt het verstandig omgaan met een groot probleem. De belangen van de vernietigende intensieve veehouder zijn heilig. Vlees, melk en eieren: de heilige drie-eenheid voor de BBB gelovigen.

Adviesorganen wijzen herhaaldelijk haar flutvoorstellen af, maar Wiersma presenteert hun waarschuwingen als bureaucratisch gezeur. Haar mestbeleid toont dezelfde patronen, Adviezen van wetenschappers, juristen en haar eigen ambtenaren worden genegeerd als ze niet in het BBB-frame passen. Maatregelen worden verkocht als 'ontlasting van de sector', terwijl ze de ecologische problemen alleen maar groter maken en oplossingen verder verplaatsen naar de toekomst. 

Als klap op de verloren laatste vuurpijl wil Wiersma de regels voor boeren versoepelen op plekken waar de waterkwaliteit goed is. Die boeren mogen dan mest en bestrijdingsmiddelen dichter langs sloten en water gebruiken. Deskundigen zeggen dat dit rampzalig is. De uit eigen gelederen afkomstige demissionair minister van Waterstaat was zelfs tegen dit zotte plan maar is blijkbaar onder interne druk bezweken en lijkt akkoord te zijn gegaan. Leuke democratische club die BBB.

Wiersma opereert niet in een vacuüm. Ze wordt in stand gehouden door een uitgeklede fractie van enkele loyale Kamerleden en een VVD die strategisch zwijgt zolang het electoraal niet schaadt. Dat is geen bestuur, dat is politiek eigenbelang: wetten, beleid en bestuur voor je eigen achterban, een vorm van politiek nepotisme. De zelfbehoudmachine zonder schaamte.

Onderwijl gaat het martelen van dieren gewoon dagelijks door om anderen vlees te laten vreten en bankrekeningen van boeren-grootondernemers te laten groeien. In de overbezette stallen, op transporten en in de slachthuizen. 

Heeft de mens het weer gezien? Koeien en kalveren die worden opgedreven voor transport. Met 'veedrijfmiddelen' wordt geprobeerd om een dier dat niet kan opstaan op de benen te krijgen. Ze worden op gevoelige plaatsen geprikt en geslagen, uiteindelijk door een heftruck aan de poten weggesleept. Jawel, Femke en de vier van de BBB, zo is het leven voor dieren door jullie achterban met boerenverstand. Geen incidenten, structureel geweld tegen dieren Liberalen hebben jullie het ook gezien?

De rechtsstaat wordt door diverse protestgroepen, belangenclubs en partijen langzaam uitgehold doordat intimidatie loont, expertise wordt weggezet als 'activisme', geweld tegen mensen en andere dieren normaal is en ministers beleid maken zonder kennis van zaken met een blok beton voor hun hoofd.

De vraag is daarom niet meer óf dit model van (landbouw)politiek ontspoort, maar hoeveel schade het blijft aanrichten voor mensen, dieren, natuur, milieu, biodiversiteit en klimaat. Dilan Yeşilgöz kun je ook daar eens kritisch naar kijken?

Als D66 en CDA werkelijk menen dat de democratische rechtsorde niet onderhandelbaar is, dan kunnen ze niet blijven toekijken. Ze moeten handelen. Want radicaal populisme, rechts-extremisme en ook farmers fascisme verdwijnen niet door te sussen, te begrijpen of 'bruggen te bouwen'. Ook niet door te gedogen en al helemaal niet door mee samen te werken.

Het stopt alleen wanneer anderen eindelijk de grens trekken. Hard, zichtbaar, duidelijk en zonder terugdeinzen. Er is een beschaafde wereld mogelijk. Een democratische. Eentje zonder intimidatie, geweld en machtsmisbruik. Je moet wel durven kiezen. Voor mens, dier en natuur.