De hardwerkende Nederlander is verwend door loze beloftes en wordt ondertussen al jarenlang genaaid

De spanning voor de verkiezingen loopt op. Kiest het land voor links of voor rechts? Net zag ik een bericht voorbij komen waarin iemand beweert dat wat nu rechts genoemd wordt, vroeger gewoon gezond verstand was. Ik begrijp dat niet. Wat is dan gezond verstand? Vluchtelingen aan hun lot overlaten? Gemeentes die wel asielzoekers opvangen laten stikken? Kwaadspreken over andere religies of culturen? Eerst denken aan jezelf en daarna heel misschien nog aan een ander? Bezuinigen op alles dat van waarde is omdat je geen belasting wilt betalen? Is dat serieus gezond verstand? Het is in ieder geval wel wat rechts nu doet. Of we daar een beter land van krijgen weet ik niet.

Vorige week schreef ik een open brief aan VVD-leider Yeşilgöz waarin ik vermeldde dat het beleid van de VVD de hardwerkende Nederlanders nogal in de portemonnee geraakt heeft de afgelopen decennia. Door zaken als stijgende zorgpremies, onbetaalbare woningen, duurdere boodschappen en treinkaartjes en het groeiend aantal flexcontracten, waardoor werknemers nooit precies weten wat ze per maand verdienen, had dit al duidelijk kunnen zijn. Yeşilgöz gooide de kiezers echter zand in de ogen en daar meende ik in een brief wat over te moeten zeggen.

Deze brief werd nogal veel gedeeld en er kwamen ook aardig wat reacties op. Zo noemde iemand mijn betoog ‘linkse borrelpraat’ en schreef een fervent VVD-aanhanger mij dat erfbelasting een ‘jaloeziebelasting’ is. “Ouders die hard gewerkt hebben en niet aan potverteren hebben gedaan met dure verre reizen, festivals en dure wegwerpspullen, zouden hun kinderen en kleinkinderen niet meer mogen ondersteunen,” schreef deze man. “Schandalig! Stem VVD de enige echte volkspartij van Nederland!”

Het is natuurlijk al veelzeggend dat deze VVD'er beweert dat iedereen die geen vermogen heeft om over te dragen aan een volgende generatie, teveel heeft uitgegeven aan leuke dingen. Dat geeft al aan dat hij niet echt weet hoe de samenleving eruit ziet. Dat zie ik vaker bij VVD'ers. Ze hebben een mening over de huishoudboekjes van mensen met lage lonen, over armoede, werkloosheid, over afgehaakte mensen of mensen die niet meekunnen, zonder dat ze die wereld kennen. Ze maken beleid dat henzelf niet raakt of stellen om die reden maatregelen uit. Dit laatste zagen we bij de energiekosten. Mensen verzopen omdat ze hun rekeningen niet meer konden betalen en Rutte zei de maatregelen een paar maanden uit te stellen. Als je dat zo makkelijk doet heb je geen idee hoe het is als het water aan je lippen staat. VVD'ers leven duidelijk in een andere wereld - ze stellen bijvoorbeeld werklozen gelijk aan profiteurs - en partijen rechts van die partij profiteren van de onrust die daardoor ontstaat.

Het aantal werkende armen stijgt en tal van gezinnen komen amper rond en hebben geen geld voor fatsoenlijk eten, voor schoolreisjes of kinderfeestjes, laat staan voor verre reizen en festivals. De gemiddelde VVD'er heeft hier geen oog voor. Die komt met uitspraken over jaloezie en hangmatten en maakt zo duidelijk dat de VVD geen volkspartij is, maar een partij voor de elite. Dat is niet erg, maar laten ze daar dan eerlijk over zijn.

En laten we er ook eerlijk over zijn dat de gemiddelde VVD'er niet per se zuinig leeft. De man die scheef over de ‘jaloeziebelasting’ doet net of VVD'ers alles oppotten, zeer sober leven en dat ze door die bescheiden levensstijl geld overhouden voor hun kinderen en daardoor heel anders leven dan de ‘jaloerse klasse’ die alles over de balk smijt. De VVD'ers die ik ken - en dat zijn er veel - wonen echter vrij riant, gaan jaarlijks op wintersport en verre reizen, zijn geregeld weekendjes weg en gaan vaak naar feestjes en uiteten. Het zijn al met al mensen waarmee we geen medelijden hoeven te hebben en die aan het eind van hun leven ook nog een flink vermogen hebben door te geven. Hun onwil om daar belasting over te betalen lijkt dus vooral gestoeld op egoïsme en neerkijken op andere mensen en weinig met jaloezie van de armen te maken hebben.

Met ruim vijftien jaar rechts beleid zijn we misschien teveel op onszelf gericht geraakt en niet meer gewend om naar anderen te kijken. We zijn individualistisch en egoïstisch geworden en hebben minder oog voor het collectief. Daarom wil de kiezer geen belastingverhoging. Belastingopbrengsten waren en zijn echter ergens voor nodig. De hardwerkende Nederlanders - wie dat ook mogen zijn - zijn de afgelopen jaren verwend geraakt door een rechtse koers met veel marktwerking en (beloofde) belastingverlagingen. Tegelijkertijd zijn ze genaaid omdat er - mede door dit neoliberale beleid - nauwelijks nog betaalbare woningen zijn, de wachtlijsten in de zorg zijn gegroeid, het aantal daklozen en mensen in armoede toeneemt, boeren het steeds zwaarder krijgen door de stikstof en de mest en klimaat- en milieudoelstellingen niet worden gehaald.

Er is al met al ellende op vrijwel alle gebieden; zorg, onderwijs, cultuur, wonen, de afhandeling van de toeslagenaffaire, de compensatie van Groningen en ga zo maar door. Rechts is al twintig jaar aan de macht en het land ligt op zijn gat. En door de onvrede die daardoor ontstaan is gaan mensen nog rechtser stemmen. In plaats van te kiezen voor partijen die het heft weer in hand nemen en er minder op vertrouwen dat de markt en particuliere initiatieven alles wel regelen, geven ze buitenlanders de schuld en gaan ze de straat op met vlaggen en leuzen die herinneringen oproepen aan de donkerste periodes uit onze geschiedenis. Het is triest om te zien dat het land zo op drift is dat mensen geen andere oplossingen meer zien dan haat, geweld en onverdraagzaamheid.

We moeten echt weer partijen krijgen met een lange termijn visie en die het land weer opbouwen. En daar is dan ook geld voor nodig. En dat zit bij vermogende mensen en grote bedrijven die de afgelopen jaren uit de wind zijn gehouden door de rechtse partijen. De VVD en FVD voorop en direct gevolgd door JA21 en de PVV. 

Wie zijn gezond verstand gebruikt negeert deze partijen die wild om zich heen slaan om al die winstgevende ondernemers en vermogende mensen te beschermen en die proberen om migranten en linkse partijen de schuld te geven van alle ellende die door hun wanbeleid is ontstaan.

Wie zijn gezond verstand gebruikt denkt niet alleen aan zichzelf, maar vooral ook aan het collectief en het algemeen belang. Alleen dan kunnen we bouwen aan een rechtvaardige, leefbare en fijne samenleving.