De witte tranen van Rosanne Hertzberger
Bestaanszekerheid: van communicatieterm naar absolute ondergrens
© cc-foto: Roel Wijnants
Praat mee
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Reacties (11)
De kinderopvangtoeslag stijgt, de laatste inkomens het hardst geraakt. Ik kan het niet vaak genoeg zeggen. Haha...gratis kinderopvangtoeslag.....vergeet het maar. De boeren hebben een prima vangnet, 25 miljard mag dat kosten. En wie gaat dat betalen? Wie dacht je?
"Daarom moeten we bestaanszekerheid niet alleen zien als ideaal of marketingterm, maar vooral ook als absolute ondergrens van wat politiek en overheid moeten regelen." De verkeerde insteek. De overheid en zeker de politiek moet weer mensen helpen. En niet van de wal in de sloot, maar het helpen van mensen in hun leven. En dan ook vooruit helpen. Dat was ook een mooi democratisch ideaal. Mensen verheffen. En dan bedoel ik helpen en niet 70% arbeidsongeschikten als 20% arbeidsongeschikten behandelen. Rutte zou het met die laatste zin uit het citaat eens zijn. Die heeft het ook altijd er over dat als je echt in de ellende zit de overheid je helpt. Dat klinkt heel erg sociaal, maar het is een mini stelsel. Wat je bij (neoliberalen) ziet en bij grote delen van het politieke spectrum is dat elke keer de grens wordt verlaagd. De insteek moet voor sociaal democraten nooit zijn om een ondergrens te beschermen. Het moet een offensief ideaal zijn. Het leven van mensen moet blijvend positief worden veranderd. Met woningen, zorg, uitkeringen en banen. Maar nooit defensief zaken verwoorden. Nooit.
@ Sonic Jij schrijft: De verkeerde insteek. De overheid en zeker de politiek moet weer mensen helpen. En niet van de wal in de sloot, maar het helpen van mensen in hun leven. Ik vind dit een gevaarlijke uitspraak van je. Als je zegt dat de overheid mensen moet helpen dan zeg je ook dat de overheid mensen moet helpen geen domme dingen te doen. En dan zeg te ook dat de overheid besluiten moet nemen voor mensen. Het VVD ideaal dat iedereen het zelf moet en kan doen is het andere uiterste. Een teruggetrokken overheid en de markt en mensen zelf regelen dit. Ook die gedachtegang leidt dus tot rampen. Ik zet die uitersten dus even tegen over elkaar. Vandaar dat ik denk dat deze PvdA-er wel een punt heeft met het bewaken van de ondergrens. Hij ziet wat ik ook zie, en dat is dat grote aantallen mensen daar doorheen vallen. En de overheid doet niet wat van de overheid verwacht mag worden. Als voorbeeld: Rotterdam heeft ruim 600.000 inwoners. Daarvan zijn er bijna 40.000 met problematische schulden. 1 op 10 tot 1 op 12. Dat is natuurlijk een krankzinnige situatie. Maar wat het nog erger maakt is dat de Krediet Bank Rotterdam die verantwoordelijk is voor schuldsanering een ontzettende puinbak is. En deze instantie kan wel 9% van de afgeloste schulden factureren bij de schuldeisers. Ik weet niet wat nu de score is maar een paar jaar geleden werd nog geen 10% van alle aanvragen om hulp door de kredietbank geweigerd. En nog steeds zijn er klachten over hun ICT systemen en de bereikbaarheid van medewerkers. Kortom ik zit vaker in mijn maag met een waardeloos functionerende overheid met incompetente gewetenloze ambtenaren dan met een fundamenteel samenlevingsprobleem waarin ik van de overheid verwacht dat zij alle mensen helpen. Dat laatste heb ik liever niet. Mede gezien het feit dat ik niet zo'n hoge pet op heb van de ambtenaar. Overigens ook niet van de integriteit en empathie van werknemers in het bedrijfsleven. Maar daar heb je die verwachting ook niet van.
@ DaanOuwens De overheid moet weer een vriend worden van de mensen. Daar komt mijn betoog op neer. En voor de rest ben ik niet zo van een alles betuttelend overheid. Een goede vriend van de burger. Dus geen gevaarlijke uitspraak. Ik ben niet zo gevaarlijk ;)
@ Sonic Jij schrijft: De overheid moet weer een vriend worden van de mensen. Nee zeker niet. Vrienden kies je uit. Wij kunnen vrienden zijn. De overheid moet gewoon zijn werk goed doen. De overheid staat niet naast je bij problemen daar heb je vrienden voor. De overheid moet een instrument zijn om problemen op te lossen. Dat jij niet gevaarlijk ben geloof ik wel. Ik zou die uitspraak over mijzelf niet snel doen trouwens.
Als je kijkt naar de sociale zorg in NL is het eigenlijk nog best goed geregeld qua geld. Het ligt meer aan de bureaucratie dat het niet goed bij de burger komt. Omdat alles zo ingewikkeld en verdeeld is, weten de meeste ambtenaren ook niet hoe ze iemand kunnen helpen. Als je verschillende website leest van de overheid (rijksoverheid en lokale overheid), dan moet je bijna een 4 jarige studie + aanvullende cursussen volgen om het proces te begrijpen en waar je dan terecht moet zijn voor welk type hulp.
Wat bij mij is blijven hangen is: met de gedachte ‘de sterkere hoort de zwakkere te helpen’, hebben een sterke vakbeweging en sommige politieke partijen, die voor deze ‘zwakkeren’ opkwamen, lang geleden (o.a. via stakingen) een sociaal vangnet afgedwongen, omdat ze over de meeste kamerzetels beschikten. Het op winst gerichte bedrijfsleven daarentegen, moest concurreren en bezuinigen om te kunnen overleven. Vooral de VVD, hun belangrijkste vertegenwoordiger in de politiek, was altijd fel tegenstander van zo’n ‘veel te riant’ vangnet. Ondernemer Lubbers trok later het CDA de kant van het bedrijfsleven op, waardoor de VVD er een krachtige bondgenoot bij kreeg. Toen de VVD het in ons land in de jaren negentig het eindelijk voor het zeggen kreeg, grepen ze dan ook elke kans aan om dat sociale vangnet te versoberen. Misbruik van uitkeringen werd uitvergroot. En dat leidde vervolgens tot wantrouwen jegens die hele groep ‘zwakkeren’. Dan was er nog de bankencrisis, (door het door hebzucht veroorzaakte wanbeleid van financiële instellingen), en de tekorten op de begroting. En ook vanwege andere politieke keuzes, was er altijd wel een aanleiding om het sociale vangnet nog wat verder af te breken. De gedachte ‘de sterkere hoort de zwakkere te helpen’, wordt blijkbaar niet meer door de meerderheid van de kiezers omarmd, terwijl de gevolgen van dit snoeiharde harteloze beleid steeds beter zichtbaar zijn voor wie geen oogkleppen draagt.
Bestaanszekerheid bieden kan ook helemaal niet. Heb je alles voor elkaar, krijg je een ongeluk en besta je niet meer. Natuurlijk is dat een extreem voorbeeld, maar het we doen in Nederlander wel heel erg veel voor het vangnet en waar zaken te duur zijn, hebben mensen met een minimum hier toeslagen voor... (ok, ik geef toe dat toeslagen in Nederland meer een deathtrap is dan iets goeds tegenwoordig.) Maar goed, stel je je eens voor dat we geen facistische KGB achtige belastingdienst zouden hebben, dan was dat ook wel goed geregeld. Waar het mij omgaat is dat je niet iedereen kunt bereiken. Ik ken iemand die al descennia van dit minimum moet leven en er absoluut geen problemen mee heeft, dit terwijl er ook mensen zijn die er absoluut niet van kunnen rondkomen. Hierdoor is het ook niet mogelijk om een betaalbaar vangnet aan te houden en iedereen te bereiken. Dat wil niet zeggen dat we niet meer kunnen doen, maar de 100% is niet mogelijk. We zouden kunnen beginnen met de volgende zaken. -Immigratie stop. -Huizen als beleggingsobject verbieden. -Maximale huurprijs stellen. -Hypotheekrenteaftrek verbieden. De immigratie stop is nodig omdat we anders met huizenbouw achter de bevolkingsgroei aanrennen en dat schiet niet op. Een huis is een basisbehoefte en niet iets waar je mee moet gaan speculeren. Als je er wat centjes aan kunt verdienen is dat prima, maar overdrijven is ook een vak. Huurwoningen betalen zich vaak vele malen terug. Een woning wat ooit 100.000 gulden heeft gekost levert als huurhuis wel een paar euro ton op, echter wordt er vaak bar weinig door de eigenaren aan verspijkerd zodat de huurder er nogal bekaaid afkomt. Dat moet gewoon stoppen. Er moet een plafond komen voor de hoogte van de huren en als een huis niet voldoet aan de nieuwste normen, dan mag daar nooit een hoge prijs voor gevraagd worden. Hypotheekrente aftrek, lijkt me logisch. Zoals alles in Nederland is ook dit weer iets gesubsidieerd ziek houden (dat doen we met voedsel en ook met onze ziektewet e.d. ook al). Het zal even pijn doen, maar na het stopzetten van de HRA zal de markt uiteindelijk een stuk gezonder worden. Hiermee los je natuurlijk niet alles op, maar de eerste basisbehoefte is er en dat is wonen.
Is volgens Arnout het begrip 'bestaanszekerheid' synoniem met het gegeven dat je niets voor hoeft te doen, dat het je zo in de schoot geworpen gaat worden, gegarandeerd, of moet je er wel (iets van) een prestatie voor leveren?
lekker frame zet je neer. Als je ergens een prestatie voor moet leveren is het geen zekerheid. Er kunnen echter wel criteria vastgesteld worden om die zekerheid te kunnen garanderen. Zoals een maximum inkomen voor sociale huur. Echter moeten er dan wel voldoende huurwoningen zijn, en de grens voor dat maximum inkomen ook reëel. Je kunt wel van alles vinden vanuit een idealistisch oogpunt (zoals jouw standpunt dat je overal eerst een prestatie voor moet leveren), maar de realiteit is anders. De realiteit is dat veel mensen niet mee kunnen komen om heel diverse redenen. Redenen waar heel veel van hen zelf GEEN invloed op uit kunnen oefenen. Redenen die vaak veroorzaakt zijn door idealisten zoals jij Eid, neoliberale idealisten. En de schuld steeds maar weer terug leggen bij het individu. Asocialer kan het niet.
Het zou volstrekt onethisch zijn om de waardigheid en het bestaansrecht van mensen afhankelijk te maken van hun vermogen tot tegenprestatie jegens de maatschappij (en de geschiedenis maakt duidelijk tot welke uitwassen het kan leiden). Duidelijk is wel dat wat geldt als adequaat arrangement om die 'bestaanszekerheid' te verzekeren, door partijen ter linker zijde van het spectrum anders zal worden gezien dan ter rechter zijde. Overigens kun je in het huidige doolhof van loketten, en schandalen als de toeslagenaffaire moeilijk stellen dat mensen de bestaanszekerheid 'in de schoot' geworpen krijgen.