Joop

Bescherm de mens tegen zichzelf

  •  
12-04-2021
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
83 keer bekeken
  •  
wildzwijn

© cc-foto: Marion Wellmann

Een fietser reed met zeker dertig kilometer per uur tegen een loslopend zwijn aan. Maar verantwoordelijkheid tonen? Ho maar!
Het is om woest van te worden. Afgelopen vrijdag stond er een artikel in De Stentor met de oproep ‘Bescherm de fietsers tegen wild!’ Fietsers zouden namelijk te veel last hebben van loslopend wild op de Veluwe. Het bericht valt binnen een patroon: de mens heeft last van het dier, het dier is de schuldige. Onlangs was er bijvoorbeeld een hoop te doen over wolven in Nederland die een bedreiging vormen voor het vee van boeren en wat te denken van het doodschieten van de loslopende apen Mike en Karibuna ? Keer op keer is er ophef over dieren die het de mens moeilijk maken. Wat mij hierbij tegen de borst stoot is dat de dieren als het probleem worden gezien, terwijl het achterliggende probleem niet erkend wordt: de mens ontregelt de natuur.
En dat is een groot probleem. Want het eerlijke verhaal is dat het er dramatisch voor staat met de natuur. Of zoals het Planbureau van de Leefomgeving het in zijn afgelopen week uitgebrachte rapport Grote opgaven in een beperkte ruimte noemde: ‘de draagkracht van de biodiversiteit staat onder grote druk.’ Het waarschuwt in het rapport voor de achteruitgang van de biodiversiteit en de beperkte veerkracht van ecosystemen. Daarom moet er snel iets veranderen. Anders lopen we het grote risico dat het binnen tien jaar flink fout gaat met de vitale ecosysteemdiensten. En dat gaat niet alleen de natuur, maar ook de mens opbreken. Het rapport van PBL noemt bestuiving, natuurlijke plaagbestrijding, erosiebestrijding, natuurlijke zuivering van water en lucht en houtproductie als slechts enkele voorbeelden van vitale ecosysteemdiensten die ernstig worden aangetast. Onze verhouding tot de natuur moet dus anders.
Helaas laat de hierboven genoemde ophef over loslopende dieren zien hoe ver we van een juiste oplossing verwijderd zijn. We lijken er namelijk totaal niet bewust van te zijn wat voor waarde de natuur voor ons heeft. Exemplarisch en schrijnend vond ik vooral het stuk in De Stentor. De geïnterviewde fietser in het stuk maakte het wel erg bont. Hij reed met zeker dertig kilometer per uur tegen een loslopend zwijn aan. Zo’n snelheid is flink onverstandig in een natuurgebied. Nu ziet hij wat ervan kan komen. Maar verantwoordelijkheid tonen? Ho maar! Het was de schuld van het dier. In plaats van de hand in eigen boezem te steken pleitte hij ervoor fietsers beter te beschermen tegen loslopend wild. Dat staat gelijk aan het beetje natuur dat we hebben nog meer indammen. Wat dergelijk denken betekent, maakte een andere fietser die werd geïnterviewd haarfijn duidelijk door te stellen dat ze wat hem betreft de zwijnen wel mogen doodschieten. Dan heeft hij lekker te eten. Dat je een intelligent en gevoelig leven vermoordt maakt hem kennelijk niet uit. Dikke ikke staat voorop. Het is een gotspe. Want dit soort kortzichtig egoïsme maakt de problemen op den duur alleen maar erger.
Deze fietsers wanen zich heer en meester, maar ze zijn juist te gast in het natuurgebied. En als gast heb je een verantwoordelijkheid te dragen. Het is tijd dat we die verantwoordelijkheid collectief gaan erkennen. Alleen dan zal het lukken dat de natuur nog echt de ruimte krijgt. Dat is nodig, want er is immers al te weinig ruimte voor beschikbaar.
Verhalen over loslopende wolven in Nederland bevestigen dit. Kennelijk hebben ze nergens anders een plek om te leven. Want zeg nu zelf, wat moet een wolf in godsnaam in Nederland? En binnenkort krijgen we er mogelijk ook de lynx bij. Het is absurd.
Ik snap dan heel goed dat er mensen zijn die zich over dit soort individuele zaken zorgen maken. De veeboer loopt het risico zijn dieren en daarmee zijn winst te verliezen aan deze wilde beesten. En zelfs van de fietsers kan ik begrijp dat ze geërgerd zijn omdat ze hinder ondervinden van de loslopende dieren. Hun ergernis uit zich echter in de meest naïeve prietpraat en non-oplossingen. Ze doen alsof zij degenen zijn die beschermd moeten worden.
Waarom die dieren loslopen vragen ze zich duidelijk niet af. En ergens is dat logisch. Want de ongemakkelijke waarheid is dat de dieren dáár rondlopen omdat juist mensen zoals de boeren en de fietsers de overige ruimte inpikken van de natuur. De lynx is hierdoor letterlijk een kat in het nauw. En ja, die maken rare sprongen.
De enige goede oplossing voor de problematiek van loslopende dieren is makkelijk gevonden als we de oorzaak onder ogen zien. Niet het dier, maar de mens moet inbinden. Dat betekent: minder verstoren van de natuur door te stoppen met asociaal hard fietsen door natuurgebieden. Dat betekent: minder natuurgebieden inpikken voor de megalomane landbouw. En het betekent: minder dieren opsluiten in hun dierentuin-gevangenissen, want dan kunnen ze ook niet ontsnappen. Kortom, bescherm de natuur tegen de mens. Bescherm de mens tegen zichzelf!
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (17)

adriek
adriek13 apr. 2021 - 11:57

Je begrijpt het vekeerd: als een zwijn tegen een auto aanloopt is de automobilst fout, want auto's zijn kapitalistisch en vervuilend. Als datzelfde zwijn tegen een fiets aanloopt is het zwijn fout, want fietsers zijn groen en links en vriendelijk.

Wient
Wient13 apr. 2021 - 8:31

Het probleem is veel groter dan door de uitbreiding van het aantal zwijnen, de terugkomst van de wolf, de lynx, of wat dan ook wordt veroorzaakt. De dominantie van ons mensen op onze leefomgeving is gewoon te groot. Of we nu verantwoord in de stad wonen of recreëren in de Nederlands natuur. En juist het grote aantal mensen in Nederland en op de wereld zal zorgen voor een blijvende onbalans met zijn eigen biotoop. Zelfs een volledig circulaire, groene wereldeconomie, waarin iedereen het zelfde krijgt, zal dit niet veranderen bij het huidige en te verwachten wereldbevolkingsaantal en de eisen die we aan onze levensstandaard stellen. De natuur en moeder-aarde zullen dan altijd het onderspit delven en geen tijd krijgen om te herstellen. Het leven in de stad ziet er niet voor niets anders uit dan op het platteland. Een volledig duurzaam, groen leven in het rijke westen levert een ecologische voetafdruk op waarbij die van het grootste deel van de wereldbevolking in het niet valt. Daar dit grootste deel terecht streeft naar tenminste een zelfde welstand en welvaart als dat rijke westen, is een nog verder gaande economische en ecologische belasting van milieu, natuur en moeder aarde duidelijk. Met het stijgen van het aantal mensen zullen onze problemen en conflicten met onze eigen biotoop alleen maar stijgen en groter worden. De mens mag blijven domineren in aantal en consumptiegedrag. Juist dit gaat altijd ten koste van zijn eigen leefomgeving, waar we tegenwoordig heel moeder aarde en delen daarbuiten toe mogen rekenen. Terwijl het juist de levensstandaard, leefstijl en dominantie op onze omgeving is die moet worden veranderd. We moeten onszelf minder belangrijk vinden en daarmee onze impact op onze moederaarde. Gecontroleerde inkrimping dus van de bevolking. Te beginnen in Nederland. En betaling van de noodzakelijke veranderingen niet uit nieuwe bronnen maar uit reeds verworven welvaart, gedolven uit onze eerdere exploitaties van moeder aarde. De mensheid moet stappen terug zetten.

4 Reacties
Pater
Pater13 apr. 2021 - 10:42

Als we volledig circulair gaan leven, zonder uitschieters, zoals Wient veronderstelt, zie ik wient's probleem niet zo. De wereldbevolking zal zich dan stabiliseren. Nederland zal altijd te dichtbevolkt blijven voor ongerepte natuur, dat is niet zo erg. In Duitsland, Polen enz. is er veel meer ruimte.

GHS
GHS13 apr. 2021 - 13:56

Weet u nog? Mei 1945. Minister Drees zei: Nederland is vol. Koningin Juliana herhaalde dit En nu??????. Oorzaak? Geld, geld en nog eens geld. Het alsmaar meer en meer willen hebben en nooit genoeg schijnen te krijgen.Ja, we stemmen voor onze regeringen en dus zijn we zelf verantwoordelijk voor hetgeen er gebeurt ( en gebeurd is). En gaan we dit veranderen?

DanielleDefoe
DanielleDefoe13 apr. 2021 - 14:07

Terug naar 10 miljoen zou al een hoop schelen. Meer groene ruimte met minder "ingrepen" moet kunnen, "ongerept" is wel het andere uiterste.

DanielleDefoe
DanielleDefoe13 apr. 2021 - 14:07

moeten

Pater
Pater13 apr. 2021 - 1:11

Sympathiek stuk, maar de vooronderstelling klopt niet. Het aantal zwijnen in de natuur is de laatste 10 jaar waarschijnlijk gestegen. Wolven zijn er voor het eerst sinds ca. anderhalve eeuw. Er is juist sprake van een vooruitgang. Prima dat er weer een echt roofdier rondloopt. Dan worden de dieren in de Oostvaardersplassen temminste opgegeten ipv weg te rotten als kadavers. Nog wel wat verbindingszones aanleggen naar andere en grotere natuurgebieden. Ondertussen: is het nou echt wenselijk dat we ook weer lynxen krijgen? Waarom dan? Moeten de beren ook weer terug? Meer of minder natuur, NL is klein en dichtbevolkt. Het zou natuurlijk wel schelen in het afschot van herten/reeën/zwijnen; die beesten zijn wellicht te groot voor de lynx maar de kleintjes zijn behapbaar. Dat geldt natuurlijk ook voor de kleintjes van de mens. En dan is het gauw afgelopen met de lynx in NL

2 Reacties
DanielleDefoe
DanielleDefoe13 apr. 2021 - 12:39

Waarom heeft u bezwaar tegen de lynx? De beer zal op zich laten wachten voorlopig. Maar als Duitsland ontvolkt raakt is er ook voor hen hoop.

DanielleDefoe
DanielleDefoe13 apr. 2021 - 12:47

De lynx heeft grotere aaneengesloten bosgebieden nodig dan wij momenteel hebben. Voorlopig vallen de wolven vroeger of later ten prooi aan ons ongebreidelde autoverkeer. Er valt nog het nodige te verbeteren.

Grietje Vleeshart
Grietje Vleeshart13 apr. 2021 - 0:11

Het is, vrees ik, waar: de natuur is een noodzakelijk kwaad. Het is ook een knotsgek systeem: gruwelijk wreed & bloeddorstig, verspillend; het kermen en 't huiveringwekkende gillen van pijn stopt daar nooit, het kelen gaat dag en nacht door, ziektes woekeren, extinctie is regel, de strijd van allen tegen allen ook, alles staat in het teken van het vreten & voortplanten, vreugde ontbreekt. We moeten het tot het absolute minimum beperken: dat is het meest humane.

1 Reactie
Grietje Vleeshart
Grietje Vleeshart13 apr. 2021 - 7:35

En voordat een of andere snuggere linkmichel zijn reclamerende vingertje komt opsteken: ja, wat het absolute minimum is, dat weet niemand, en daarom moeten we - sorry, voor het leed, de pijn en het verdriet & voor dat stupide bestaan, maar we zijn nu eenmaal egoïstisch: jullie lijden beste schepsels in de natuur, is ons genot - er royaal mee zijn.

Paul Spijkers
Paul Spijkers12 apr. 2021 - 21:41

Gaat dit nu over de ethiek van een individuele fietser, de plekken verdeling die bestuurd moeten worden in het land voor natuur en mens, of de klimaat crisis? Als je die zaken verwart is het namelijk moeilijk te zien waar de schrijver heen wilt of welke richting we zouden kunnen nemen naar gesprek voor een oplossing.

sjaak5
sjaak512 apr. 2021 - 20:43

"De mens ontregelt de natuur" Ja zeker. En dat doe we al honderdduizenden jaren. Gelukkig wel. Dat zal ook nooit veranderen.

2 Reacties
LaBou
LaBou 13 apr. 2021 - 10:14

Waarom gelukkig? We hebben ons zelf er mee.

sjaak5
sjaak513 apr. 2021 - 13:41

LaBou Juist niet.

Tom Meijer
Tom Meijer12 apr. 2021 - 20:30

Helemaal mee eens. De meeste onbenullen hebben inderdaad geen besef van wat ze eigenlijk zeggen. Mensen moeten een stap(je) terug doen. Dat betekent in de eerste plaats een striktere geboortebeperking. Alleen met veel minder mensen kan dit ooit nog goed komen. Op de kortere termijn zullen meer gebieden verboden moeten worden voor mensen waardoor de natuur weer zijn gang kan gaan. Er is geen tussenweg. Het is dat of geen natuur. Minder mensen zal los hiervan bittere noodzaak zijn om klimaatverandering terug te dringen. Dat is pas echt een verhaal op de langere termijn. Het duurt minstens honderden, zo niet duizenden jaren voordat de door ons veroorzaakte veranderingen van de atmosfeer weer naar normaal zijn teruggedrongen. Tenminste als we wat dat betreft niet het "point of no return" zijn gepasseerd. Het verradelijke is dat wij denken dat de atmosfeer vóór de industriële revolutie de "normale" atmosfeer was. Dat is niet zo, wij zijn al sinds minstens 35.000 jaar geleden bezig de atmosfeer te veranderen. Die sindsdien door ons geproduceerde gassen (niet alleen koolzuurgas!) moeten er weer uit.

Rutger Groot
Rutger Groot12 apr. 2021 - 20:16

Schoenmaker blijf bij je leest. Heel zielig die aangereden zwijntjes maar dat heeft niets te maken met het rapport van de PBL. Allemaal voor de bühne. "Het rapport van PBL noemt bestuiving, natuurlijke plaagbestrijding, erosiebestrijding, natuurlijke zuivering van water en lucht en houtproductie als slechts enkele voorbeelden van vitale ecosysteemdiensten die ernstig worden aangetast." Er zijn op de Veluwe simpelweg te veel zwijnen. Oplossing: afschieten en opeten. Beter voor de natuur en goed voor onze proteïne behoefte. En dan kunnen we ons met de werkelijke problemen, aangekaart door de PBL bezighouden. https://www.wur.nl/nl/artikel/Populatie-wilde-zwijnen-op-de-Veluwe-rijst-de-pan-uit.htm