AIVD: leiders die spreken over tribunalen, verlagen de drempel voor het gebruik van geweld

De AIVD maakt zich grote zorgen over vooraanstaande complotdenkers die anderen opruien, vaak via eigen mediakanalen. Deze zogeheten ‘aanjagers’ vergoelijken het gebruik van geweld tegen politici en wetenschappers, “hetzij spontaan (‘lynchen’), hetzij georganiseerd in de vorm van ‘tribunalen’”, schrijft de dienst in het jaarverslag.

Verscheidene Tweede Kamerleden van Forum voor Democratie dreigden vorig jaar dat er tribunalen zouden komen waar de verantwoordelijken voor het coronabeleid zich zouden moeten verantwoorden. Ook corona-ontkenner Willem Engel dreigde met een tribunaal. Volgens de AIVD is dergelijk taalgebruik van complotdenkers met een groot bereik gevaarlijk: “Ze laten het klinken alsof het begrijpelijk of zelfs goed is als mensen in reactie daarop geweld zouden gebruiken.”

Uit het jaarverslag blijkt dat extreemrechts gevaarlijker wordt. De dienst acht “een aanslag van rechts terroristische eenlingen of groepjes voorstelbaar”. Leden van extreemrechtse groepen fantaseren over het plegen van aanslagen en spreken over het kopen van wapens. Ook treffen ze voorbereidingen voor aanslagen, schrijft de AIVD. “Daartoe worden wapenhandleidingen, militaire trainingsvideo’s en guerillatactieken gedeeld.”

Rechtsextremisten profiteerden van de anti-overheidsprotesten tegen de coronamaatregelen. De AIVD constateert dat mensen die zich zorgen maken over het coronabeleid, ontvankelijk worden gemaakt voor antisemitische complottheorieën. De dienst wijst onder meer op “het idee dat Bill Gates, al dan niet in afstemming met een (Joodse) schaduwelite, het corona-vaccinatieprogramma gebruikt om een deel van de bevolking te chippen en controleren, of zelfs te verzwakken en doden.”

Afgelopen jaar werd een anti-overheidsactivist gearresteerd op verdenking van een moordaanslag op onder meer Mark Rutte. Een ander werd veroordeeld voor het dreigen met geweld. Hij had bij zijn arrestatie een vuurwapen op zak.

Links extremisme is volgens de AIVD nauwelijks een probleem. Linkse activisten protesteren volgens de dienst vrijwel altijd vreedzaam. “Dat betekent niet dat acties niet soms ernstig, hinderlijk of heftig waren voor de organisaties of bedrijven tegen wie acties waren gericht. Het betekent alleen dat hun acties de democratische rechtsorde niet bedreigden.”