Al 100 jaar voor een open, rechtvaardig en gelijkwaardig Nederland.

Lidian is parttime dakloos: ‘Ik heb het écht zwaar’

Gisteren

leestijd 3 minuten

4745 keer bekeken

In de eerste aflevering van Woonkoorts maken we kennis met Lidian (39). Al negen maanden leeft zij deels vanuit haar auto. Hoe zit dat?

Sinds haar scheiding deelt Lidian (39) het oude gezinshuis met haar ex-man. Daar is zij om de week bij de kinderen. De andere weken leeft zij vanuit haar auto en pendelt ze tussen logeeradressen. Lidian valt onder de groep ‘zelfredzame daklozen’. Daarom heeft zij geen recht op een urgentieverklaring voor een sociale huurwoning, ook al heeft ze geen eigen huis.

Lidian is een van de gezichten uit Woonkoorts. In de serie wordt haar zoektocht naar een thuis gevolgd.

Hoe ziet haar situatie eruit?

‘Eerst kwam de scheiding. Dat was al een enorme klap. En nu lukt het me ook niet om een huis te vinden’, vertelt Lidian. Inmiddels heeft ze zo’n acht verschillende logeeradressen waar ze terechtkan. In haar auto heeft ze een speciaal trommeltje om alle sleutels te bewaren. ‘Ik heb heel veel huizen en gezinssituaties gezien. Ik probeer overal te helpen en niemand tot last te zijn. Ik pas me steeds weer aan.’ Haar auto is de enige plek waar ze zichzelf kan zijn.

Lidian past niet in het stereotiepe beeld van dakloosheid. Ze heeft een baan en inkomen. Toch heeft ze geen vaste woonplek. Daarmee is zij wat ook wel een economische dakloze wordt genoemd: iemand zonder huis, maar ook zonder zorgvraag.

Wat betekent economisch dakloos?

Steeds meer mensen raken dakloos door een heftige gebeurtenis, zoals een scheiding of het verlies van werk. ‘Klassieke daklozen’ hebben naast woonproblemen ook vaak een zorgvraag, zoals een verslaving, mentale problemen of schulden. Economische daklozen hebben vooral een woonprobleem. Meestal hebben zij wel werk, maar ze verdienen te weinig om een huis te kopen of in de vrije huursector een woning te vinden. Tegelijkertijd staan ze jarenlang op wachtlijsten voor sociale huurwoningen, omdat zij geen urgentieverklaring krijgen. Economische daklozen worden als zelfredzaam gezien. In de praktijk betekent dat: geen hulp, geen opvang en geen voorrang, terwijl ze geen dak boven hun hoofd hebben. Deze mensen slapen vaak in hun auto, bij kennissen of illegaal op een vakantiepark.

Waarom lukt het Lidian niet om een woning te vinden?

Het oude gezinshuis van Lidian en haar ex-man wordt verkocht, maar juist die verkoop zit haar in de weg. ‘De overwaarde van het huis telt als eigen vermogen en daardoor krijg ik geen urgentie op een sociale huurwoning. Maar het bedrag is te laag om zelf iets te kopen. Ik val echt tussen wal en schip.’ De situatie breekt haar op. ‘Tuurlijk plaats je dit niet op sociale media en zeg je dit niet tegen vrienden, maar ik heb het écht zwaar. Het is gewoon killing.’

Dagelijks bekijkt Lidian drie verhuurwebsites. Ondanks ruim 250 reacties — op woningen van Zutphen tot Rheden — vindt ze geen onderkomen. Daarom besluit Lidian ook in Regio IJsselland te zoeken. ‘Dat is niet de plek waar ik wil wonen, maar ik moet een dak boven het hoofd voor de kinderen en mij. Ik heb eigenlijk geen eisen meer. Desnoods slaap ik op de bank en krijgen zij de slaapkamer.’

Waarom blijven economische daklozen vaak onzichtbaar?

Het CBS telt alleen mensen mee die officieel geregistreerd staan als dakloos, bijvoorbeeld via de opvang of het daklozenloket. Voor zo’n opvangplek kom je pas in aanmerking als je problemen hebt, zoals psychische klachten, gezondheidsproblemen of geen inkomen. Wie ‘zelfredzaam’ is, krijgt geen plek in de opvang en geen urgentieverklaring. Zo blijft een grote groep daklozen buiten het beeld van overheidsinstanties.

Vindt Lidian uiteindelijk een eigen woning?

In haar eigen gemeente krijgt Lidian geen voorrang. In de gemeente Doesburg lukt het uiteindelijk wel om een urgentieverklaring te krijgen. In de derde aflevering van Woonkoorts komt er licht aan het einde van de tunnel. Lidian staat als eerste op de lijst voor een woning en hoort binnen 48 uur of zij het huis krijgt. ‘Ik ben nog nooit zo zenuwachtig geweest.’ Als blijkt dat de woning inderdaad voor haar is, barst ze in tranen uit. ‘Ik had gezegd dat ik vuurwerk zou gaan afsteken als ik een huis heb.’ En dus eindigt haar zoektocht met een knal. ‘Het was een hele pittige periode. Het is nog steeds niet makkelijk, maar ik heb nu wel een huis. De aanhouder wint; tijd voor een nieuw hoofdstuk.’