Nederland, België, Denemarken? Rarara, waar ligt deze prachtstad?

Laten we beginnen bij het begin: als je naar Gdańsk toegaat, is het misschien ook handig om te leren hoe je die tongtwister uitspreekt. Het komt in de buurt van ‘ge-dainsk’ , met de g van goal. Toch nog te moeilijk? Dan ga je toch voor de Duitse of oud-Nederlandse benaming: Danzig of Danswijk. Ja, echt. Of noem de stad gewoon bij zijn koosnaampje: Parel aan de Oostzee. Want die naam doet Gdańsk zeker eer aan. Het cliché is waar. Wij kunnen de schilderachtige straatjes namelijk niet omschrijven, al hadden we duizend woorden. Dus dan maar wat foto’s.

  Foto: Patryk Kosmider / Shutterstock.com

Een Nederlands tintje
Niet gek als je bij het zien van de foto’s dacht dat het om een Nederlandse stad zou gaan. Gdańsk is naast een havenstad ook een voormalige Hanzestad, dus reisden veel Nederlanders ernaartoe om handel te drijven. En brachten ze bakstenen mee als ballast. Oh ja, én een paar Nederlandse en Vlaamse architecten uiteindelijk. Amsterdamse bouwmeester Regnier droeg bijvoorbeeld bij aan de Groene Poort (zie foto), die geïnspireerd is op het station van Antwerpen. Ook de kanalen dragen bij aan het Hollandse tintje.

Indrukwekkende getuigenissen van overlevenden
Maar de stad is natuurlijk veel meer dan zijn Nederlandse toevoegingen. Gdańsk zit vol indrukwekkende en helaas ook trieste verhalen. Zo begon Hitlers invasie van Polen bij Westerplatte, het onbewoonde schiereiland van de stad. Concentratiekamp Stutthof zit zo’n dertig kilometer verderop en is inmiddels in een museum veranderd. Bij de expositie Last Witnesses vind je getuigenissen van overlevenden. Verder ontstond in de jaren ’80 op de scheepswerven de vakbond Solidarność. Zij gaven, met hun roep om vrijheid, de aanzet voor de val van het communistische regime in heel Oost-Europa. 

In het nieuws
Net als in het verleden is Gdańsk nu weer het toneel voor negatieve politieke kwesties. Als je de krant leest, heb je misschien recent nog van Gdańsk gehoord. De burgemeester, die de toelating van vluchtelingen steunde, werd vermoord door rechtse radicalen. De moord staat nu al symbool voor de groeiende tweedeling Polen, zeggen kenners . Desondanks is de stad nog zeker veilig om te bezoeken, dus laat dit vooral je mening over de prachtstad als reisbestemming beïnvloeden.

Een kleurrijke wederopbouw
Gdańsk is dus een stad met een rijke geschiedenis. Maar historische gebouwen staan – in tegenstelling tot wat de architectuur doet vermoeden – er eigenlijk vrijwel niet. Het centrum is namelijk in de Tweede Wereldoorlog platgebombardeerd, maar gelukkig weer in oude stijl opgebouwd. Het rauwe, communistische randje vind je terug in de wijk Zaspa. De blokkerige flats hadden niet veel allure, totdat kunstenaars er met een kwast overheen gingen. Nu weten creatievelingen de wijk en zijn muurschilderingen goed te vinden. Ook de scheepswerf is nu zo’n creatieve broedplaats. 

Drie keer scheepsrecht
Al het goeds komt in drieën en zo ook deze Poolse stad. Gdańsk is namelijk onderdeel van een Driestad, een agglomeratie met twee nabije steden: Sopot en Gdynia. Gdańsk heeft een stadsstrand (Plaza Stogi), maar voor de zomersfeer ga je naar badplaats Sopot. En als je er dan toch bent, hop even langs het Krzywy Domek oftewel de gekreukelde huizen. 

Onontdekte stranden
De derde stad Gdynia is een jonge havenstad. Daarmee bedoelen we niet per se de inwoners, maar wanneer de stad is gebouwd. Gdynia heeft daardoor veel moderne architectuur en is in onze ogen niet zo pittoresk als Gdańsk. Máár we hebben ons laten vertellen dat hier wel de mooiste, minst toeristische stranden te vinden zijn.

De stad op z’n kop
Nog een gratis tip: boek je ticket in de zomer. Eind juli tot half augustus vind je in Gdańsk de St. Dominic’s Fair. Een ontzettend groot openluchtevenement dat vooral bestaat uit markten en optredens. Druk is het tijdens deze periode wel in de stad, maar daar staat tegenover dat het bijzonder is om deel uit te mogen maken van deze eeuwenoude traditie.

Foto: Nightman1965 / Shutterstock.com