Logo Zembla
Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek

Special: Tijdlijn Ziekenhuiscalamiteiten

Ziekenhuiscalamiteiten deel 1
Er heerst een angstcultuur op de KNO-afdeling van het UMC Utrecht. Volgens stafleden brengt het onveilige werk- en opleidingsklimaat zelfs de patiëntveiligheid in gevaar. Dodelijke calamiteiten, zoals een per ongeluk doorgesneden halsslagader, zijn niet gemeld aan de Inspectie voor de Volksgezondheid. 
Als een incident blijvend letsel of de dood van de patiënt tot gevolg heeft, noemen we dat een calamiteit. Wat moet een ziekenhuis doen als zo'n calamiteit zich voordoet? En hoe vaak doen calamiteiten zich voor? Zembla onderzoekt de wereld van complicaties, incidenten en calamiteiten in het ziekenhuis.

3 november 2015 ' Angstcultuur brengt patiëntveiligheid in gevaar'
Artsen van de KNO-afdeling van het UMC Utrecht hebben vorig jaar juni bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) melding gemaakt van een angstcultuur en een onveilig opleidingsklimaat op hun afdeling. Daardoor is de patiëntveiligheid in gevaar, aldus de melders, die uit angst voor represailles anoniem wilden blijven.

3 november 2015  UMC Utrecht meldt dodelijke calamiteiten niet bij inspectie
Bij één van deze calamiteiten staat in het medisch dossier dat de gemeentelijk lijkschouwer van de GGD Utrecht de verklaring van natuurlijk overlijden heeft afgegeven, maar dat blijkt niet het geval te zijn: de lijkschouwer heeft de overleden patiënt nooit onderzocht.

6 november 2015  UMC Utrecht onderzoekt klachten angstcultuur
Het UMC Utrecht laat een onafhankelijke, externe commissie onderzoek doen naar de mogelijke misstanden op de KNO-afdeling. 

16 november 2015 Schippers:  Onderzoek IGZ naar overlijdensverklaring UMC Utrecht
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) doet nader onderzoek naar de rol van de forensisch geneeskundige van de GGD Utrecht rondom een overlijdensverklaring van een patiënt die op 13 november 2013 in het UMC Utrecht was overleden.
Ziekenhuiscalamiteiten deel 3
18 november  2015  SP pleit voor tijdelijke sluiting KNO-afdeling UMC
De KNO-afdeling van UMC Utrecht zou na de onthullingen van Zembla  tijdelijk moeten sluiten. Dat blijkt uit Kamervragen van SP-kamerleden Henk van Gerven en Renske Leijten hebben ingediend. 

23 november 2015  Hoofd KNO-afdeling UMC Utrecht na ZEMBLA-uitzending ‘met verlof’
Het hoofd van de afdeling KNO van het Universitair Medisch Centrum Utrecht heeft zijn werkzaamheden tijdelijk neergelegd.

14 december 2015  IGZ stelt externe commissie UMC Utrecht in
Op vrijdag 11 december heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) een externe commissie ingesteld ter ondersteuning van haar onderzoek naar de patiëntveiligheid en kwaliteit op de afdeling KNO van het UMC Utrecht.

11 januari 2016  Vertrouwen in KNO-opleider UMC Utrecht opgezegd
De artsen die in het UMC Utrecht worden opgeleid tot volwaardig KNO-specialist hebben het vertrouwen opgezegd in hun opleider, prof. dr. Wilko Grolman, tevens hoofd van de KNO-afdeling.
Ziekenhuiscalamiteiten deel 2
In deel 2 van 'Ziekenhuiscalamiteiten' onthult Zembla opnieuw calamiteiten binnen het UMC Utrecht die aanvankelijk niet zijn gemeld. Zembla spreekt onder meer met ouders van kinderen met een zeldzame schedelaandoening die in het UMC Utrecht zijn geopereerd, terwijl dat volgens een landelijke richtlijn niet mag. Zembla onderzoekt welke rol de Raad van Bestuur speelt.

2 maart 2016  UMC Utrecht opereert kinderschedels in strijd met richtlijn
Een chirurg van het UMC Utrecht heeft schedeloperaties uitgevoerd bij drie baby’s die volgens een landelijke richtlijn hadden moeten worden doorverwezen naar daarvoor gespecialiseerde centra. 

12 januari 2016 Geen veilig opleidingsklimaat op KNO afdeling AMC
Het opleidingsklimaat op de KNO-afdeling in het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam is al jaren niet in orde. Dit blijkt uit het visitatierapport van de Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS) dat in handen is van ZEMBLA.

14 januari 2016 Ruzie tussen Leidse chirurgen, operaties overgenomen door Rotterdam
Er is een conflict tussen chirurgen van de afdeling transplantatiechirurgie van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Als gevolg hiervan zijn de transplantatieoperaties in Leiden tijdelijk stopgezet. Deze operaties zijn overgenomen door het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam.

2 maart 2016  UMC Utrecht opereert patiënten zonder 'intake'
KNO-artsen van het UMC Utrecht hebben operaties uitgevoerd bij dove kinderen zonder hen voorafgaand aan de operatie te hebben gezien. Dat blijkt uit een calamiteitenrapport van het ziekenhuis dat in handen is van ZEMBLA

4 maart 2016  Inspectie: reactie UMC Utrecht onjuist
Het UMC Utrecht heeft afgelopen donderdag het nieuws naar buiten gebracht dat het ziekenhuis geen fouten heeft gemaakt bij het afgeven van een verklaring van natuurlijk overlijden. De IGZ weerspreekt dit desgevraagd tegenover ZEMBLA.  
Ziekenhuiscalamiteiten deel 2

9 maart 2016  IGZ start extra onderzoek naar UMCU
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) is een extra onderzoek begonnen naar de omstreden afgifte van een verklaring van natuurlijk overlijden van een patiënt in het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU).

30 maart 2016  Antwoorden op Kamervragen nav 'Ziekenhuiscalamiteiten deel 2'
Minister Schippers vindt het beeld dat wordt geschetst in de ZEMBLA uitzending 'Ziekenhuiscalamiteiten deel 2' zorgelijk en meldt dat de Inspectie (IGZ) haar toezicht op het UMCUtrecht intensiveert.
31 maart 2016  UMC Utrecht laat omstreden KNO-chirurg weer opereren
De KNO-arts van het UMC Utrecht die betrokken was bij twee dodelijke calamiteiten gaat vandaag weer beginnen met opereren.

31 maart 2016  Kamer wil dat minister en Inspectie ingrijpen
De Inspectie voor de Gezondheidszorg was niet op de hoogte van het feit dat een omstreden chirurg sinds vandaag weer operaties uitvoert. Kamerleden willen dat de minister ingrijpt en dat de Inspectie de re-integratie van de arts toetst.

5 april 2016  UMC Utrecht past omstreden operatiemethode aan
UMC Utrecht heeft in een gesprek met belangenvereniging voor doven en slechthorenden OPCI aangegeven de behandelmethoden aan te passen. 
6 april 2016  Kamervragen en antwoorden over het bericht dat het UMC Utrecht de omstreden KNO-arts weer laat opereren
In antwoord op Kamervragen geeft minister Schippers aan dat noch zij, noch de IGZ op de hoogte zijn gesteld van de re-integratie van de KNO-arts. 

7 april 2016  KNO-chirurg UMC Utrecht eerder betrokken bij dodelijke calamiteit
De omstreden KNO-arts die recent betrokken was bij twee niet-gemelde dodelijke calamiteiten blijkt in 2010 ook al betrokken te zijn geweest bij een dodelijke calamiteit. De chirurg breekt bij een kijkoperatie in de neus door de schedelbasis, waarna de patiënt overlijdt.

14 april 2016  Inspectie stelt UMC Utrecht onder Verscherpt Toezicht
De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft het Universitair Medisch Centrum Utrecht per 6 april 2016 voor een periode van maximaal zes maanden onder verscherpt toezicht gesteld. De inspectie is van mening dat de voorgenomen koers van de raad van bestuur versneld moet worden ingezet.

22 april 2016 SP 'Onderzoek naar patiëntveiligheid in UMC Utrecht'
De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) moet onderzoek doen naar de patiëntveiligheid in het UMC Utrecht en naar de wijze waarop de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) reageerde op meldingen over drie calamiteiten op de afdelingen KNO en Hoofd-halschirurgische Oncologie en een mogelijke angstcultuur op de afdeling KNO.
Ziekenhuiscalamiteiten deel 3
Er gebeuren in korte tijd merkwaardige dingen. Klokkenluiders worden onder druk gezet. En een omstreden arts die eerst op non-actief was gezet, mag ineens weer gaan werken. Zonder dat de Inspectie dat weet, en met het verscherpte toezicht als gevolg.
Ziekenhuiscalamiteiten deel 3
Naar aanleiding van de Zembla-uitzendingen start de Inspectie een groot onderzoek. Komt de waarheid nu wel boven tafel? Opnieuw keert Zembla terug in het UMC Utrecht. Want ziekenhuisdirecties, de Inspectie en de minister zeggen dat patiëntveiligheid de hoogste prioriteit heeft. Maar waaruit blijkt dat? In het derde deel van 'Ziekenhuiscalamiteiten' onderzoekt Zembla wie ervoor zorgt dat wij ons met een gerust hart kunnen toevertrouwen aan onze arts.
29 mei 2016  Minister Schippers wil betere definitie calamiteit
Minister Schippers van Volksgezondheid wil dat de Inspectie (IGZ) beter omschrijft wat een calamiteit is die bij de Inspectie moet worden gemeld. Ook wil de minister dat de Inspectie calamiteitenrapporten via internet openbaar maakt, zodat ziekenhuizen van elkaars calamiteiten kunnen leren.

30 mei 2016 ' Ziekenhuizen verzwijgen medische missers '
Honderden patiënten komen ieder jaar in het ziekenhuis om het leven door een medische misser, zonder dat deze worden doorgegeven aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Dat meldt RTL Nieuws op basis van lijsten met ziekenhuisdoden.
30 mei 2016  Inspecteur-generaal: zorginstellingen moeten calamiteiten openbaar maken
Inspecteur-generaal Ronnie van Diemen hoopt en verwacht dat zorginstellingen binnen twee tot drie jaar zelf informatie naar buiten gaan brengen over calamiteiten, zegt zij in het Radio1 journaal.
1 juni 2016   Opsporingsautoriteiten onderzoeken vermeende zorgfraude UMC Utrecht
De Inspectie SZW en het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie doen onderzoek naar mogelijke zorgfraude bij het UMC Utrecht. Dat blijkt uit de uitzending van ZEMBLA van woensdag 1 juni.
17 juni 2016  Opleiding urologie aan AMC opgeschort
De opleiding van urologen door het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam is voor zeker zes maanden stilgelegd. De Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS) heeft deze week het AMC laten weten de erkenning van de opleiding voor die periode te hebben opgeschort.
17 november 2016 ‘ Cultuur en stijl leidinggeven ‘zorgelijk ’voor patientveiligheid”
Onderzoeksbureau interviewt 237 medewerkers UMCU: “Cultuur en stijl leidinggeven ‘zorgelijk’ voor patiëntveiligheid” In het UMC Utrecht is sprake van een ‘hiërarchische stijl van leidinggeven’ die ‘dominant’, incidentgedreven’ en ‘reactief’ wordt genoemd.
 2016  Blind door een bacterie
Het is juli 2015. Albert Weijman (69) staat aan de vooravond van een mooi avontuur. Hij is bioloog en maakt deel uit van een grote groep onderzoekers die op het punt staat om op expeditie te gaan naar de Noordpool. Maar eerst gaat hij onder het mes. In het UMC Utrecht. En daar gaat het mis.  


ZEMBLA Extra: Ziekenhuiscalamiteiten 
Het is geen oorlog tussen arts en patiënt, disfunctioneren leidt tot ernstige schade. Een greep uit twee artikelen in het magazine Ziekenhuiscalamiteiten deel 2 en 3. 

Inclusief de Longread:  Maxima Medisch Centrum verzwijgt calamiteit voor Inspectie. Door Ton van der Ham
Ziekenhuiscalamiteiten deel 3
Wat als een chirurg tegen u zegt: u heeft kanker, ik moet u opereren? Wat als achteraf blijkt dat u helemaal geen kanker had? Dat de operatie voor niks is geweest. Maar dat u nu wel de rest van uw leven medicijnen moet slikken. Wat als u eigenlijk gezond het ziekenhuis in gaat, maar er ziek uit komt? Wat als u er achter komt dat het ziekenhuis dit verzwijgt voor de Inspectie voor de Gezondheidszorg? Dit is het verhaal van Anuschka van Dijck (51 jaar).

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.