Zorg voor anorexiapatiënten op de schop: in 2020 starten expertisecentra

Twee expertisecentra die komend voorjaar starten, moeten leiden tot betere zorg aan anorexiapatiënten. Dat zei minister De Jonge maandag tijdens de commissievergadering over de jeugdzorg. Kamerleden zeiden zeer geraakt te zijn door het verhaal van anorexiapatiënt Iris uit de ZEMBLA-uitzending ‘Gegijzeld door anorexia’.

Kamerlid Voordewind van ChristenUnie zei dat hij een uur voor het overlijden van Iris nog contact met haar had gehad. Ze zei tegen Voordewind: “Ik wil eigenlijk niet dood maar ik kan zo ook niet verder. Ik zie het niet meer zitten met de zorg die ik hard nodig heb. De zorg is niet integraal aanwezig. Als ik anorexia heb word ik alleen daarvoor behandeld, maar niet voor mijn trauma’s.” Iris koos voor euthanasie. Haar behandelaars vonden ook dat Iris, die naast anorexia ook nog andere psychiatrische aandoeningen had, uitzichtloos en ondraaglijk leed.

Centra moeten zich bezighouden met complexe zorg
De Jonge wil twee bestaande instellingen inrichten als bovenregionale expertisecentra. De centra gaan zich bezighouden met hoog specialistische zorg, jongeren met complexe problemen. “De centra beginnen vanuit anorexiazorg te verbreden, want daar zitten de grootste problemen.”

In de ZEMBLA-uitzending is te zien dat anorexia in Nederland nog altijd de dodelijkste, psychiatrische aandoening is. Vaak is er bij jongeren met eetstoornissen als anorexia sprake van complexe problemen, zoals autisme. Dat was bij Iris ook zo, bleek uit de ZEMBLA-uitzending en ook uit het contact dat Kamerlid Westerveld van Groenlinks met Iris had: “Op de plek waar ze behandeld werd voor haar eetstoornis hadden ze geen verstand van autisme en waar ze behandeld werd voor autisme hadden ze geen verstand van haar eetstoornis”, aldus Westerveld.

Kijk de uitzending 'Gegijzeld door anorexia' (artikel gaat verder onder video):

26 miljoen euro extra
Westerveld diende samen met Klaver van GroenLinks een amendement in om extra geld beschikbaar te krijgen om betere zorg te organiseren voor deze groep patiënten. Dat plan is omarmd en daarom is minister De Jonge nu aan het kijken hoe hij die 26 miljoen euro gaat inzetten. “We moeten de keten die nu te gefragmenteerd werkt als geheel op orde brengen.”

De minister vergelijkt de hoog specialistische zorg in de jeugd ggz met academische zorg. “Je hebt ook niet in iedere regio een academisch ziekenhuis.” Daarom wil De Jonge dat er uiteindelijk in Nederland vijf of zes bovenregionale expertisecentra komen die deze gespecialiseerde zorg moeten gaan organiseren. Omdat het opzetten van de centra veel tijd kost, wil hij in het voorjaar van 2020 al starten in twee bestaande instellingen, zodat er meteen van de praktijk kan worden geleerd.

Minister reageert op verhaal over vastgebonden anorexiapatiënt
In de uitzending van ZEMBLA was er ook uitgebreid aandacht voor anorexiapatiënt Fem (*gefingeerde naam) die al anderhalf jaar vastgebonden ligt en dwangvoeding krijgt, omdat ze anders zichzelf iets aandoet. Hulpverleners zitten met de handen in het haar. In een brief aan de Kamer zegt De Jonge over Fem: ”Ik vind het een heel aangrijpend bericht en het verhaal dat ook te zien was bij ZEMBLA raakt mij diep. Wat moet het voor haar en haar naasten verschrikkelijk zijn om in deze situatie te verkeren.”

De minister heeft over de kwestie contact gezocht met Ondersteuningsteam Zorg voor de Jeugd en zij kijken naar een beter passende oplossing voor Fem. Ook is de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) betrokken. Beide partijen hebben volgens de minister aangegeven dat de zorgvraag uiterst complex is. “De patiënte is heel ernstig ziek. De IGJ heeft mij laten weten dat de aanbieder veel inspanningen levert om de situatie voor patiënte te verbeteren en dat de aanbieder het behandelbeleid ook intern kritisch heeft getoetst.”

Verder kan de minister vanwege de privacy van de patiënte niets over de casus zeggen. Lees de brief van de minister: