UNICEF: 'Hulpverlening aan door VN-soldaten misbruikte kinderen schoot tekort'

UNICEF geeft toe dat zij als belangrijkste hulpverlener in de Centraal-Afrikaanse Republiek tekortschoot bij hulp aan kinderen die verkracht zijn door VN-militairen.  Op verzoek van ZEMBLA reageert UNICEF Nederland op de ZEMBLA Internationaal-uitzending 'Verkracht door de vredessoldaat' over het VN-schandaal.  In deze Zweedse reportage  wordt ook de jarenlange nalatigheid van UNICEF pijnlijk bloot gelegd. UNICEF beweert in de reportage dat alle misbruikte kinderen verzorgd worden en op school zitten. Maar de Zweedse journalist weet een aantal slachtoffers op te sporen die vertellen dat dit niet klopt.

UNICEF Nederland zegt nu in een verklaring tegen ZEMBLA:

In de uitzending spreekt de Zweedse journalist ook met klokkenluider Anders Kompass. Hij heeft het misbruikschandaal naar buiten gebracht. Deze voormalige VN-directeur Veldoperaties krijgt drie jaar geleden een vertrouwelijk rapport hierover op zijn bureau. Het blijkt een van de grootste VN-schandalen tot nu toe. Maar het wordt stilgehouden. Kompass verbreekt het stilzwijgen. In het rapport staan schokkende verhalen van de slachtoffers:

UNICEF eerder op de vingers getikt
Als de Zweedse journaliste naar de Centraal-Afrikaanse Republiek gaat, is UNICEF al op de vingers getikt. Eind 2015, nadat Kompass het misbruik onder de aandacht brengt, verschijnt er een rapport van een onafhankelijke onderzoekscommissie. Daarin krijgt de leiding van de VN forse kritiek, maar ook de kinderrechtenorganisatie van de VN: UNICEF. Volgens de onderzoekers regelde UNICEF geen adequate medische en humanitaire hulp voor de kinderen. Ook heeft UNICEF geen stappen ondernomen om andere potentiële slachtoffers te beschermen. Verder stelt het rapport dat UNICEF informatie van slachtoffers en getuigen van het misbruik niet meteen heeft onderzocht.

UNICEF laat weten dat er verbeteringen zijn ingevoerd in 2015 zodra bleek dat er tekortkomingen waren  in de hulpverlening aan de kinderen. Maar toch ontdekte de Zweedse journaliste  dat er daarna nog kinderen zijn die vertellen geen hulp te krijgen. Terwijl deze kinderen misbruikt zijn door vredessoldaten en bekend staan bij UNICEF.  

UNICEF Nederland stelt verder dat na het uitkomen van de Zweedse documentaire weer zaken zijn verbeterd en aangescherpt . "We hebben nu adequatere procedures voor het melden van misbruik en een beter slachtofferhulpprogramma."   Ook zegt de kinderrechtenorganisatie dat ze zich nu ‘nog intensiever’ inzet om hulp te bieden aan de slachtoffers van deze seksuele uitbuiting door vredessoldaten.

Keiharde omstandigheden
De kinderrechtenorganisatie benadrukt de complexiteit van het werken in het door burgeroorlog verscheurde land Centraal-Afrikaanse Republiek. Volgens UNICEF Nederland is er ‘veel geweld’, ‘schrijnende armoede’ en zijn basisvoorzieningen ‘nauwelijks’ aanwezig:

Seksueel misbruik nog steeds een probleem bij VN
De schokkende verhalen uit de Centraal-Afrikaanse Republiek staan niet op zichzelf. Misbruik door vredessoldaten of VN-personeel tijdens missies komt nog steeds voor. De Verenigde Naties geeft hier zelf jaarlijks informatie over.

In 2017 zijn in totaal zestig meldingen van seksuele uitbuiting en misbruik gedaan. Daarvan bleken, na onderzoek, elf meldingen te kloppen. In zes gevallen zijn de meldingen niet bewezen en ongegrond verklaard. De overige 43 gevallen zijn nog in onderzoek. In 2016 lag het aantal nog hoger met meer dan honderd meldingen van misbruik door VN-militairen en VN-personeel. Dit jaar zijn tot nu toe twee meldingen gedaan. Die zijn nog in onderzoek.

Blauwhelm baby's
In negentien gevallen sinds 2010 is vast komen te staan dat een VN-militair door misbruik of seksuele uitbuiting vader van een kind is geworden. Het laatste geval is van 2018. 95 zaken waarbij door slachtoffers beweerd wordt dat een VN-militair vader van een kind is, zijn op dit moment nog in onderzoek.

Ook bij missies waar Nederlanders aan deelnemen, zoals de missie in Mali, is misbruik gemeld. Omdat informatie over nationaliteit pas sinds 2015 wordt bijgehouden, is niet duidelijk of Nederlandse militairen zich ook daadwerkelijk schuldig hebben gemaakt aan misbruik. Sinds de aanvang van de missie in Mali in 2013 zijn er in totaal twintig meldingen van misbruik door VN-militairen geweest. Daarvan zijn vijf gevallen bewezen en zijn er nog zeven in onderzoek. Meer cijfers vind je op de website ‘ Conduct in UN field missions ’.