Trackers? Op onze website?

Pijnlijke ontdekking
Directeur Bart Schrieken van Interapy.nl (website over therapiën) is onaangenaam verrast als hij op aanraden van ZEMBLA het programma Ghostery op zijn computer installeert, en ziet dat er trackers actief zijn op zijn eigen website. Zijn verklaring: ‘Dit heeft te maken te hebben met Addthis. Die blijkt een kleine parade aan webtracktools te voeden: een pijnlijke ontdekking. We hebben onze leverancier erop aangesproken. De discussie loopt nog maar Addthis is per direct verwijderd.’ Addthis is een tool die de bezoeker de mogelijkheid geeft de pagina of het artikel te delen op social media.

Nooit de bedoeling
Het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG), dat eigenaar is van het zeer goed bezochte Thuisarts.nl, onderneemt ook actie na ontvangst van onze vragenlijst, afgelopen oktober. Tot dan toe wordt het zoekgedrag van bezoekers - naar informatie over bijvoorbeeld blaasontsteking, lage rugpijn of nierbekkenontsteking - verzameld en aan derde partijen verkocht. De NHG legt op haar site aan de bezoekers uit: ‘Op het moment dat een bezoeker Addthis aanklikte, of een video bekeek via de dienst Vimeo, werd hun zoekgedrag geregistreerd en verkocht aan een commerciële partij. Het NHG maakte ook gebruik van Google Analytics. Hierdoor kon Google de persoonsgegevens van internetgebruikers voor eigen doeleinden gebruiken. Dat is nooit de bedoeling geweest.’

Programma verwijderd
Eigenaar Koen de Bakker van 24Baby.nl antwoordt: ‘Jullie mail heeft ons er toe aangespoord nog eens kritisch naar onze eigen site te kijken. Hierop hebben we besloten het programma New Relic van onze server te verwijderen. Het programma gebruikten we alleen om de snelheid van onze server te testen en eventuele serverproblemen op te sporen. Ik moet bekennen dat we er nooit aan hebben gedacht dat je hiermee ook gebruikersinformatie zou kunnen verzamelen.’

Gealarmeerd
Ook Schuilplaats.nl, de site van stichting Schuilplaats, een christelijke organisatie voor ‘mensen van wie het leven is vastgelopen en helpt bij het vinden van nieuw perspectief’, is gealarmeerd als Zembla ze wijst op de trackers op hun site. Directeur P. Versloot mailt ons: ‘Uiteraard zijn we bekend met het fenomeen trackers, al was het bij ons niet bekend dat ze ook op onze site actief zijn. In overleg met de websitebouwer hebben we geconcludeerd dat de tracker waar we door Zembla op worden gewezen, zeer waarschijnlijk wordt veroorzaakt door de chatfuctie die wij als pilot hebben geïnstalleerd. Naar aanleiding van jullie mail hebben wij deze chatfunctie direct verwijderd en we gaan nu op zoek naar een andere applicatie waarmee we niet geconfronteerd worden met trackers.’

Eyeopener
De eigenaresse van Babyopkomst.nl, verloskundige Sandra Vuik, schrikt als wij haar vertellen van de aanwezige trackers op haar site. Ze verwijdert ze per direct. Maar dat heeft wel grote consequenties. Ze schrijft: ‘Als verloskundige blijf ik bij mijn principe dat bezoekers van Babyopkomst.nl moeten kunnen vertrouwen op het feit dat alles wat ze bij ons doen vertrouwelijk behandeld zal worden en dat we hun gegevens nooit aan derden zullen geven. Maar door vast te houden aan het principe komt het voortbestaan van Babyopkomst.nl in gevaar omdat we de adverteerders zijn kwijt geraakt. Succes met het programma, het was voor mij een eyeopener maar wel een die verstrekkende financiële gevolgen heeft.’

Onontgonnen gebied
Het Fonds Psychische Gezondheid, eigenaar van de site pychischegezondheid.nl noemt datatracking ook een ‘behoorlijk onontgonnen gebied dat beter onderzocht dient te worden.’ Marlies Maasdam, hoofd marketing schrijft: ‘Graag worden we meegenomen in de zaken die jullie ontdekken en wat daarin beter of anders kan.’

Ook andere beheerders van websites hebben soms geen idee wat er allemaal gebeurt. Arnold Wagener van schuldsanering.nu schreef: ‘Ik heb geen flauw idee waar dit allemaal over gaat en ik kan uw vragenlijst dan ook met geen mogelijkheid beantwoorden.’

Ublock
Om er zeker van te zijn dat je niet gevolgd wordt als je informatie zoekt over bijvoorbeeld een medische klacht, kun je op je computer het programma uBlock installeren. Dit is een zogeheten extensie die laat zien of en zo ja welke cookietrackers jou volgen. Met uBlock kun je trackers ook blokkeren.