Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek
Steeds meer patenten op gewone groenten
04-03-2015
• leestijd 2 minuten
•
110 keer bekeken
• 
Agrochemische bedrijven willen na GM-gewassen ook zeggenschap over klassiek veredelde groenten
Het aantal patenten op gewone groenten neemt toe. De 10 grootste groentezaadbedrijven ter wereld hebben 19 patenten op natuurlijke eigenschappen van groenten, blijkt uit onderzoek van ZEMBLA. Nog eens 132 patenten zijn momenteel in aanvraag bij het Europese Octrooibureau. Deze patenten zijn omstreden omdat multinationals hiermee een monopoliepositie kunnen krijgen en de vrije toegang tot biologisch materiaal kunnen blokkeren. Toegang tot biologisch materiaal is cruciaal voor de voedselzekerheid. Uit de cijfers blijkt dat de Amerikaanse multinational Monsanto 5 patenten op groenten heeft en nog eens 60 patenten in aanvraag heeft. Hiermee neemt de zaadgigant bijna de helft van alle patenten op zich. Gevolgd door de Zwitserse concern Syngenta met 4 patenten en 26 aanvragen. Het grootste Nederlandse zaadbedrijf is RijkZwaan met 3 patenten en 25 aanvragen.
Negatieve gevolgen voedselzekerheid
Staatssecretaris van Economische Zaken, S. Dijksma, is verontrust over deze patenten. Ze laat aan ZEMBLA weten: ' Ik vind het zorgelijk dat de wereldvoedselvoorziening dreigt te worden geconcentreerd bij een paar multinationals. Ik vrees dat dit ten koste gaat van de keuzevrijheid van kwekers, telers en consumenten. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de voedselzekerheid. '
Staatssecretaris van Economische Zaken, S. Dijksma, is verontrust over deze patenten. Ze laat aan ZEMBLA weten: ' Ik vind het zorgelijk dat de wereldvoedselvoorziening dreigt te worden geconcentreerd bij een paar multinationals. Ik vrees dat dit ten koste gaat van de keuzevrijheid van kwekers, telers en consumenten. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de voedselzekerheid. '
Volgen prof. M. Haring, hoogleraar plantenfysiologie aan de Universiteit van Amsterdam, zijn dit “gevaarlijke patenten”. '
Zo kun je stukje bij beetje landjepik doen (en het overnemen). Het is net als Risk, je neemt langzamerhand de planeet over.
'
Broccoli
Monsanto, marktleider in genetisch gemodificeerde gewassen en producent van bestrijdingsmiddelen, is één van de belangrijkste voorvechters van patenten op eigenschappen van groenten. Monsanto woordvoerder M. Buckingham zegt in ZEMBLA over het patent dat het bedrijf heeft op een broccoli met een extra lange steel: ' We waren de eerste die het gelukt is om zo’n broccoli te ontwikkelen. Het is wettelijk toegestaan. '
Monsanto, marktleider in genetisch gemodificeerde gewassen en producent van bestrijdingsmiddelen, is één van de belangrijkste voorvechters van patenten op eigenschappen van groenten. Monsanto woordvoerder M. Buckingham zegt in ZEMBLA over het patent dat het bedrijf heeft op een broccoli met een extra lange steel: ' We waren de eerste die het gelukt is om zo’n broccoli te ontwikkelen. Het is wettelijk toegestaan. '
Aanpassen patentwetgeving
Ons kabinet wil dat de Europese patentwetgeving wordt aangepast. Staatssecretaris Dijksma kondigt in ZEMBLA aan: ' Ik wil verdergaande wijzigingen doorvoeren ten gunste van kwekers, maar daarvoor is in ieder geval wijziging van de Europese regelgeving nodig. Tijdens het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie volgend jaar zal ik initiatieven nemen om dit te bespoedigen. '
Ons kabinet wil dat de Europese patentwetgeving wordt aangepast. Staatssecretaris Dijksma kondigt in ZEMBLA aan: ' Ik wil verdergaande wijzigingen doorvoeren ten gunste van kwekers, maar daarvoor is in ieder geval wijziging van de Europese regelgeving nodig. Tijdens het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie volgend jaar zal ik initiatieven nemen om dit te bespoedigen. '
Volgens het Europees Octrooiverdrag zijn plantenrassen en biologische processen van octrooiering uitgesloten. Maar de eindproducten van deze processen mogen volgens de huidige regelgeving wél gepatenteerd worden. Op dit moment buigt het hoogste Europese orgaan op octrooigebied, de Grote Kamer van Beroep van het Europese Octrooibureau, zich over deze onduidelijkheid. De toekenning van de 132 nieuwe groentepatenten wordt aangehouden totdat de Grote Kamer van Beroep een beslissing heeft genomen. De uitspraak wordt dit voorjaar verwacht.
ZEMBLA: ‘De Monsanto Methode, woensdag 4 maart 2015 om 20.25 uur bij de VARA op NPO 2.
ZEMBLA: ‘De Monsanto Methode, woensdag 4 maart 2015 om 20.25 uur bij de VARA op NPO 2.
Samenstelling: Ton van der Ham.
Research: Annette Schätzle.
Eindredactie: Manon Blaas.
Research: Annette Schätzle.
Eindredactie: Manon Blaas.
Meer over:
de-monsanto-methodePraat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.
