Schippers wil criteria voor sluis dure medicijnen wettelijk vastleggen

Minister Schippers wil de criteria voor de sluisoptie voor nieuwe dure medicijnen wettelijk vastleggen door een wijziging van het Besluit zorgverzekering, zo heeft ze de Tweede Kamer via een ontwerpbesluit laten weten. In 2015 voerde Schippers het instrument ‘sluis’ in voor nieuwe medicijnen die wel in Nederland op de markt mogen worden gebracht, maar die zij niet meteen opgenomen wil hebben in het basispakket omdat zij te duur zijn. Het gaat daarbij om intramurale geneesmiddelen (die binnen ziekenhuizen worden gebruikt), waarbij de behandelkosten per patiënt heel hoog kunnen oplopen of waarvan de totale kosten per jaar erg hoog kunnen oplopen als ze voor veel patiënten worden ingezet.

Binnen de sluisperiode onderhandelt Schippers met producenten over een korting op hun vraagprijs, tot een niveau dat zij wel aanvaardbaar acht voor vergoeding. Volgens Schippers liepen er per juni negentien ‘financiële arrangementen’ rond geneesmiddelen waarbij sprake is van ‘grote financiële risico’s’. De patiënten hebben gedurende de sluisperiode wel toegang tot de geneesmiddelen, maar deze worden nog uitgesloten van vergoeding uit het basispakket.

Schippers wil medicijnen waarvoor in totaal meer dan 40 miljoen euro op jaarbasis aan behandelingen zal worden uitgegeven, in een sluis kunnen plaatsen. Voor individuele behandelingen legt ze de sluisgrens op medicijnen die meer dan 50.000 euro per behandeling kosten. De minister denkt dat hierdoor jaarlijks tot vijf intramurale geneesmiddelen voor de sluisprocedure in aanmerking komen.

Tijdens de consultatie Algemene Maatregel van Bestuur voor de Sluis voor intramurale geneesmiddelen over de criteria is er door de industrie om een vaste termijn aan de sluisperiode te koppelen gevraagd, maar dit wil Schippers niet. Zij wil de periode niet te lang laten duren, maar lang genoeg onderhandeltijd hebben om tot een uitkomst te komen die patiënten kans op goede, structureel vergoede zorg biedt.

Nefarma heeft in de consultatieperiode een aantal kanttekeningen geplaatst, het is bijvoorbeeld voor patiënten en behandelaren onduidelijk wanneer een medicijn beschikbaar is. Een andere kanttekening betreft de besluitvorming. Er gaat nog geen transparante risicoanalyse en belangenafweging vooraf aan het besluit om een geneesmiddel in de sluis te plaatsen. Ook in de Tweede Kamer was er kritiek op de geheimhouding van de afspraken die de minister maakt met de farmaceuten. In een debat in april meent de SP dat de Tweede Kamer haar controlerende taak niet goed kan uitvoeren, en voor de PvdA is onduidelijk of de maximale korting op de medicijnen wel bedongen is.

Uit een onlangs gehouden enquête door Medisch Contact, bleek dat medisch specialisten vinden dat de prijzen van en kortingen op dure geneesmiddelen openbaar zouden moeten zijn. Minister Schippers maakte bekend dat de prijsonderhandelingen met farmaceuten in 2014 een besparing hadden opgeleverd van 13,9 miljoen euro, op een totale uitgavenpost van 95,9 miljoen euro voor de acht geneesmiddelen waarover in dat jaar werd onderhandeld. Hoe die verdeeld waren per middel is niet bekend, laat staan dat openbaar is hoe de prijzen nu liggen.

Jaarlijkse wordt er 1,55 miljard euro aan intramurale geneesmiddelen uitgegeven.

Er wordt gestreefd naar inwerkingtreding van het ontwerpbesluit met ingang van 1 juli 2017.