Logo Zembla
Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek

RIVM: water en bodem rond kunstgrasvelden vervuild

03-07-2018
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
451 keer bekeken
  •  
ANP- kunstgras
Kunstgras 3 Tot op de bodem
Het gebruik van rubbergranulaat in kunstgrasvelden leidt tot verhoogde concentraties vervuilende stoffen in de bermen rondom de velden. Ook zijn er sterke aanwijzingen dat het drainagewater dat van de velden komt is verontreinigd. Dat concludeert het RIVM na onderzoek bij tien verschillende kunstgrasvelden.
Het RIVM deed het onderzoek op verzoek van het ministerie van infrastructuur en milieu naar aanleiding van de ZEMBLA uitzending ‘ Tot op de bodem ’ van 11 oktober 2017.
Bekijk ons dossier van kunstgras ' Frequent verhoogd'
“Het gebruik van rubbergranulaat op kunstgrasvelden heeft op alle tien de locaties geleid tot duidelijk verhoogde concentraties kobalt, zink en minerale olie in de bermgrond. Ook PAK’s en enkele benzothiazolen zijn frequent verhoogd”, stelt het RIVM in haar onderzoek ‘Verkenning milieueffecten rubbergranulaat bij kunstgrasvelden’.

Vervuiling
De vervuiling is volgens het RIVM het gevolg van rubberkorrels die naast de velden in de bermen terechtkomen. Naast de vervuiling van de bermgrond is ook onderzoek gedaan naar vervuiling van het drainagewater en van het water in sloten nabij de kunstgrasvelden. Dat laatste is gedaan in samenwerking met Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA), het kenniscentrum van regionale waterbeheerders in Nederland.
In onze uitzending waarschuwden deskundigen al voor het effect van rubberkorrels op de bodem rondom kunstgrasvelden.
Watervlooien
Het STOWA deed onder andere bioassays, waarbij wordt gekeken naar effecten op kleine organismen, zoals watervlooien. Volgens het rapport zijn er hierbij in alle drainagewatermonsters reacties opgetreden. Omdat het drainagewater als het in de sloot komt flink verdund raakt, is er in het slootwater zelf geen directe vervuiling geconstateerd.
Wel zijn vervuilende deeltjes neergeslagen op de bodem van enkele onderzochte sloten. In twee sloten is de bagger daardoor dermate verontreinigd dat deze bagger niet meer zonder speciale voorwaarden kan worden verspreid. Bij twee andere sloten zijn er risico’s voor het waterbodemleven geconstateerd. In Groningen gingen alle voor het onderzoek gebruikte watervlooien binnen 48 uur dood.
Bodemdeskundige Theo Edelman vindt dat de gemeenten de vuile grond rondom kunstgrasvelden moeten saneren en hij is ervan overtuigd dat gemeenten een milieudelict plegen.
'Onaanvaardbare milieurisico's'
“Dit onderzoek is de officiële bevestiging dat het gebruik van versnipperd autobandenafval op sportvelden onaanvaardbare milieurisico’s veroorzaakt”, zegt voorzitter Robbert van Duin van Recycling Netwerk in een reactie op het rapport. Recycling Netwerk deed in september 2017 bij het Openbaar Ministerie aangifte van overtreding van de milieuwetten door het gebruik van rubbergranulaat op sportvelden. Volgens Van Duin is het rapport van het RIVM een belangrijke bouwsteen voor het onderzoek dat het Openbaar Ministerie naar deze aangifte doet. “Dit onderzoek zet alle lichten op rood voor rubbergranulaat op sportvelden.”
ANP- rubberkorrels
Milieudelict
Bodemkundige Theo Edelman zegt dat het RIVM-onderzoek onderschrijft wat hij in de uitzending van ZEMBLA al stelde: het gebruik van rubbergranulaat leidt tot bodemverontreiniging. De betrokken gemeentes en sportclubs plegen een milieudelict en dienen die verontreiniging op te ruimen.
“Er is geen recht op bodemverontreiniging en er is een zorgplicht in de Wet Bodembescherming opgenomen.  En daarin staat dat je de bodem niet mag verontreinigen en als je dat wel hebt gedaan moet je maatregelen nemen om het ongedaan te maken. Opruimen dus.” 
De overheid wist al langer dat er milieurisico’s waren verbonden aan kunstgras met rubbergranulaat, maar liet de aanleg van nieuwe velden doorgaan: 
Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.