Onrust onder zzp'ers

En komt daarom met zogenaamde modelovereenkomsten waarin de zzp’er en de opdrachtgever hun arbeidsrelatie kunnen vastleggen. Het grote verschil is dat de opdrachtgever voortaan een naheffing en een boete kan krijgen als blijkt dat de zzp’er in de praktijk eigenlijk meer een werknemer is dan een zelfstandige. Eerder kreeg alleen de zzp’er van de belastingdienst een naheffing. Nu zijn beiden verantwoordelijk voor het vermijden van schijnzelfstandigheid.

"Zzp’ers zijn bang dat opdrachtgevers waar ze veel mee werken, gaan afhaken"

Alfrink: ”Zzp’ers zijn bang dat opdrachtgevers waar ze veel mee werken, gaan afhaken. Of een zzp-er met dertig verschillende opdrachtgevers vraagt zich af of hij nu dertig modelovereenkomsten moet aangaan. Er is veel onduidelijkheid. De belastingdienst controleert bijvoorbeeld of er sprake is van werken onder gezag. Maar dat kan heel genuanceerd liggen en die nuances zijn nergens vastgelegd. Wat de onrust versterkt zijn uitspraken van staatssecretaris Wiebes, die verklaart dat een zzp’er op het werk zijn eigen gereedschap moet meebrengen. Geldt dat dan ook voor de zzp’er die op een asfalteermachine werkt?”

Ons land telt volgens het CBS 1,3 miljoen zelfstandigen zonder personeel. Volgens schattingen zou tot 14% daarvan schijnzelfstandig en geen ondernemer zijn. Elke schijnzelfstandige kost de schatkist ongeveer 10 duizend euro aan aftrekposten voor ondernemers, zoals de zelfstandigenaftrek. Verder loopt de schatkist inkomsten mis als ondernemers schijnzelfstandigen inhuren, omdat over het honorarium geen sociale premies worden ingehouden.

Frank Alfrink: ”Nee, wettelijk is het niet verplicht. En ben je als zzp’er vooral bij particulieren aan de slag, denk aan de dakkapellenbouwer, dan is het ook helemaal niet nodig. Ook niet voor die grote groep zzp’ers waarbij volstrekt duidelijk is dat het echte ondernemers zijn”.

“De belastingdienst raadt aan af te wachten waar de opdrachtgever mee komt. Op de site van de belastingdienst staan tientallen voorbeelden van modelovereenkomsten. Als je die gebruikt, hoef je als zzp’er op de factuur alleen het nummer van de modelovereenkomst te zetten en klaar is kees. Maar let op: de modelcontracten zijn dan fiscaal-rechtelijk in orde maar dat wil nog niet zeggen dat ze zzp-waardig zijn. Lees heel goed door wat de opdrachtgever mogelijk zélf nog in de modelovereenkomst zet. Bijvoorbeeld een bepaling die hen vrijwaart van claims van derden, dat moet je niet accepteren. Daarom hebben wij op onze site zzp-nederland.nl enkele door juristen opgestelde modelovereenkomsten staan, waarmee je safe zit.”

“Wacht niet af en ga in overleg met je opdrachtgever. Schijnzelfstandigen zijn er niet alleen aan de onderkant van de arbeidsmarkt, zoals de pakketbezorger of de huishoudelijk hulp. Denk bijvoorbeeld aan de freelance medewerker van een afdeling marketing of de redacteur bij een omroep. Vraag jezelf af: heb ik een specifieke, eigen en afgebakende opdracht waar ik als professional iets aan toevoeg wat anderen niet kunnen? Als je werk honderd procent uitwisselbaar is met een vaste werknemer, dan wordt het lastig. Kun je het werk naar eigen inzicht verrichten? Maak goed zichtbaar dat je eigen expertise doorslaggevend is, dan zit je goed. Gebruik een standaard modelovereenkomst, waarin bepalingen over de gezagsverhouding en vrije vervanging goed omschreven zijn.”

“Als je dat doet, besef dan wel dat je de fiscale vrijstellingen, zoals de zelfstandigenaftrek, kunt verliezen. Je voldoet namelijk niet meer aan de eisen die de belastingdienst stelt aan het ondernemer zijn. Maar er zijn nog andere routes. Je kunt je laten inhuren via een payrollbedrijf of uitzendbureau. En via de organisatie  Uniforce  bestaat de mogelijkheid om een ‘Declarabele Uren BV’ op te richten waardoor je langere tijd voor één opdrachtgever kunt werken”.

"Besef wel dat je fiscale vrijstelling kunt verliezen"

“Tot 1 mei 2017 geeft de belastingdienst iedereen de tijd om zich aan de nieuwe situatie aan te passen. Ik verwacht dat de handhaving daarna zich in eerste instantie zal richten op grote organisaties en bij grote bouwprojecten of zzp’ers in de zorg. Het loont niet echt om te controleren of die rietdekker echt zijn eigen gereedschap gebruikt”.