Kamervragen na Zembla over ouders die onterecht van kindermishandeling worden verdacht

In de uitzending ‘Verdachte ouders’ zijn twee ouderstellen te zien die ten onrechte worden verdacht van het mishandelen van hun kinderen Tibbe en Yinthe. Er zou in beide gevallen sprake zijn van Munchausen by proxy, tegenwoordig vaker aangeduid als PCF: de stoornis waarbij een ouder zijn of haar kind moedwillig ziek maakt. Er valt wat Bergkamp betreft nog een hoop te verbeteren als het gaat om hoe organisaties als Veilig Thuis met een melding van kindermishandeling omgaan: "De schrijnende situaties van Tibbe en Yinthe laten zien dat goed onderzoek nodig is."

Forse kritiek op Veilig Thuis

Feiten en meningen scheiden
Dit betekent volgens Bergkamp dat alle relevante informatie vermeld moet worden in rapportages en onderzoek. Daarbij moet er een duidelijk onderscheid zijn tussen feiten en meningen en deze moeten ook gedeeld worden met de betrokkenen. “Zo kan een gedegen onderbouwd besluit worden genomen. En professionals moeten bij een vermoeden van kindermishandeling de meldcode volgen.” Die meldcode schrijft bijvoorbeeld voor dat de signalen van kindermishandeling goed in kaart moeten worden gebracht en dat er altijd een gesprek met de betrokkenen moet plaatsvinden. Lees meer over de meldcode op Rijksoverheid.nl .

Een ‘commissie afgesloten jeugdzaken’ zou wat Bergkamp betreft ook een goed middel zijn om zorgvuldigheid beter te waarborgen. Ze pleitte er twee jaar geleden al voor in de Kamer, maar de motie werd destijds niet aangenomen. Zo’n commissie zou helderheid kunnen verschaffen in afgeronde zaken waar bij betrokkenen twijfels over de juistheid van beslissingen blijft bestaan.“ Ik vind dat ouders die zijn vastgelopen in dit systeem ergens terecht moeten kunnen, daarbij kan zo’n commissie uitkomst bieden”, aldus Bergkamp.

Munchausen by proxy moeilijk aan te tonen
Ze benadrukt na het zien van ZEMBLA de moeilijkheid van het aantonen van Munchausen by Proxy of PCF. Ze vindt het daarom an sich niet verkeerd dat vertrouwensartsen van Veilig Thuis uitleg geven aan hulpverleners over signalen van deze ernstige vormen van kindermishandeling. In ‘Verdachte ouders’ blijkt dat sinds deze voorlichting gegeven wordt, het aantal meldingen van PCF bijna verdubbeld is. Bergkamp zegt daarover. “Het is goed dat Veilig Thuis meer inzicht geeft in de ziekte en dat ze de stap naar Veilig Thuis laagdrempeliger maken voor mensen die vermoedens hebben van PCF. Waar het mis gaat is met de waarheidsvinding van een melding.” 

Het Kamerlid heeft haar hoop gevestigd op het actieplan waarheidsvinding dat er in het voorjaar van 2018 moet liggen. Bergkamp kwam zelf met het idee voor zo’n actieplan en een motie die ze daarover indiende werd aangenomen. Het plan moet leiden tot een beter feitenonderzoek en verslaglegging in jeugdzaken. Het moet voor ouders en verzorgers duidelijk zijn waar ze terecht kunnen met klachten. “Het blijft natuurlijk altijd mensenwerk, maar met het actieplan moet waarheidsvinding in de praktijk beter worden geborgd.”

@Vera_Bergkamp heeft zojuist Kamervragen ingediend over de uitzending van #Zembla van vanavond over #waarheidsvinding in de jeugdketen #VeiligThuis #kindermishandeling pic.twitter.com/Es9uJysAZz