Europese meldplicht in strijd tegen belastingparadijzen

De Europese Commissie komt woensdag met een voorstel voor nieuwe regels die belastingontwijking via belastingparadijzen moet voorkomen. Europese bedrijven en intermediairs die bepaalde fiscale routes naar het buitenland (laten) uitstippelen, moeten dit voortaan verplicht bij de nationale Belastingdienst melden.

De lidstaten van de EU delen deze gegevens in een gezamenlijk centraal bestand, waardoor ze snel op de hoogte zijn van mogelijke belastingontwijking en meteen maatregelen kunnen nemen.

Brievenbusfirma's
Sommige bedrijven zetten in het buitenland brievenbusfirma’s op, waar ze een deel van het kapitaal onderbrengen omdat er in dat land een gunstiger belastingklimaat is. Bij zo’n bedrijf is vaak nauwelijks activiteit. Het is puur opgezet om de hoge belastingtarieven in eigen land te ontwijken. Het land waar het bedrijf actief is, loopt dus geld mis. Ook in Nederland zijn er brievenbusfirma’s. Daarover maakte ZEMBLA de driedelige uitzending 'Nederland Belastingparadijs'.

U2
Een bekend voorbeeld is de band U2. Het totale bezit van U2 wordt geschat op honderden miljoenen euro’s. De muziekopbrengsten konden jarenlang ongehinderd groeien omdat muzikanten in Ierland geen belasting hoefden te betalen. Dit veranderde in 2006. De Ierse regering besloot voortaan 12,5 procent belasting te heffen op royalty’s. Vlak voor dit werd ingevoerd, bracht U2 de muziekrechten onder bij een bedrijf aan de Herengracht in Amsterdam. De bandleden bleven zelf in Ierland wonen. In Nederland betaalt U2 tussen de anderhalf en twee procent en zo ontloopt de band miljoenen euro’s aan belasting in Ierland.  

Lees ook: 'Zaakwaarnemer U2 en Rolling Stones naar Kamer voor verhoor' . 

Er zijn meer constructies denkbaar die als belastingontwijking worden gezien. Zo heeft Nederland met veel andere landen gunstige belastingverdragen gesloten. Daardoor vestigen veel buitenlandse bedrijven zich in Nederland om gebruik te kunnen maken van die voordelige verdragen met andere landen. 

Regels uitgelegd
Intermediairs zoals advocaten, belastingadviseurs, accountants en banken stippelen dit soort routes uit voor bedrijven. Als ze dit doen, moeten ze het vanaf 2019 verplicht melden bij de belastingautoriteiten. Ook de bedrijven zelf krijgen een meldplicht als zij het advies krijgen om fiscale routes buiten de EU op te zetten. Als ze soortgelijk advies van eigen accountants of advocaten doorvoeren, moeten ze het ook melden.

Belastingautoriteiten zullen de gemelde belastingroutes onderzoeken en maatregelen nemen als sprake is van belastingontwijking. Tegen bedrijven en intermediairs die niet aan de meldplicht voldoen, wordt opgetreden. De lidstaten moeten daarvoor doeltreffende sancties invoeren, vindt de Europese Commissie. 

Goedkeuring
Het voorstel van de commissie wordt eerst voorgelegd aan het Europees Parlement en dan moet de Europese Raad het nog goedkeuren. De planning is dat de nieuwe regels ingaan op 1 januari 2019.  Vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis is enthousiast over het plan:

"Met het voorstel van vandaag zullen de tussenpersonen die belastingontwijkingsregelingen ontwerpen en verkopen, verantwoording moeten afleggen. Uiteindelijk zal dit leiden tot meer belastinginkomsten voor de lidstaten."

Nederland blijft nog steeds een van de belangrijkste landen in Europa als het gaat om internationale belastingontwijking. Daar wordt niet al leen op Europees niveau, maar ook nationaal naar gekeken. Een speciale Kamercommissie hield afgelopen weken een mini-enquete waarbij intermediairs en ondernemers onder ede werden verhoord over belastingroutes. Journaliste Carlijne Vos van de Volkskrant volgde de mini-enquete, maar was er niet erg over te spreken: "De m ini-enquête legt vooral bloot dat de overheid niet is opgewassen tegen de experts in belastingontwijking."

Lees ook: 'Nederland moet meer doen tegen belastingontwijking multinationals'

 Bekijk de uitzendingen 'Nederland Belastingparadijs'

Deel 1:

Deel 2:

Deel 3: