Chronische Q-koorts zal toenemen

250 slachtoffers van Q-koorts zijn nog onder behandeling voor chronische Q-koorts, de gevaarlijkste variant van de ziekte. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft minister Edith Schippers (Volksgezondheid) dat ze verwacht dat het aantal gevallen van chronische Q-koorts de komende jaren nog zal oplopen.

Hoe hoog de toename kan uitvallen, is onzeker omdat chronische Q-koorts zich in veel gevallen pas later ontwikkelt bij mensen die aanvankelijk onopgemerkt met de Q-koortsbacterie besmet zijn geraakt.

Uit bloedonderzoek van Sanquin is gebleken dat het aantal besmettingen met de Q-koortsbacterie Coxiella burnetii, ruim 10 keer groter is dan cijfers die eerder naar buiten kwamen. Er is volgens minister Schippers van VWS echter geen sprake van een verkeerde inschatting.

Bloedonderzoek van RIVM-Sanquin maakt een schatting mogelijk van het aantal besmettingen. Een besmetting is niet per definitie een ziektegeval, daarnaast is het ook niet gelijk aan het aantal gemelde ziektegevallen. Dat maakt de beoordeling van de situatie er niet duidelijker van. 

Slechts een deel van de mensen die geïnfecteerd raakt wordt ook daadwerkelijk ziek. Van de mensen die wel klachten krijgen zullen velen niet naar de huisarts gaan. Q-koorts wordt alleen gemeld als mensen met klachten de huisarts bezoeken en de huisarts de diagnose laat bevestigen door laboratoriumonderzoek. Er is voor infectieziekten vrijwel altijd een groot verschil tussen het aantal besmettingen, het aantal zieken en het uiteindelijk aantal meldingen.

Schippers stelt dat er tijdens de epidemie ingezet is om de alertheid van patiënten en artsen over Q-koorts te vergroten, zodat zoveel mogelijk mensen met symptomen konden worden gemeld.

Het aantal nieuwe besmettingen is niet exact vast te stellen, aldus de minister. Het vaststellen van het aantal besmettingen in de bevolking kan alleen door middel van grootschalig onderzoek waarin bij de deelnemers ten minste 2 keer bloed wordt afgenomen.

Het RIVM publiceert maandelijks een update van het aantal meldingen van patiënten met acute Q-koorts. Daaruit blijkt dat vorig jaar 82 patiënten gemeld zijn tegen 504 meldingen in 2010.

Het aantal sterfgevallen

In de brief aan de kamer schrijft Schippers dat 'Patiënten met acute  Q-koorts worden gemeld aan het RIVM en als op het moment van melden bekend is dat het om een overleden patiënt gaat wordt het sterfgeval gerapporteerd. Daarnaast worden sterfgevallen van patiënten met chronische Q-koorts gemeld door GGD’en. Dit is echter niet verplicht omdat een meldplicht voor chronische Q-koorts geen meerwaarde heeft voor de bronopsporing en bestrijding. Het aantal gemelde sterfgevallen geeft daarom geen goed beeld. Het merendeel van de nu gemelde 25 sterfgevallen (vanaf 2008) zijn patiënten met chronische Q-koorts.'