Logo Zembla
Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek

Artsen gaan meebetalen aan rechtszaak tegen tabaksindustrie

12-01-2017
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
Sigaret
De Nederlandse Anne Marie van Veen, die in september vorig jaar vier sigarettenfabrikanten verantwoordelijk stelde voor haar rookverslaving, heeft sinds vandaag financiële steun uit een nieuwe hoek: artsen en medisch specialisten. De vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG), waarvan ruim 250 artsen lid zijn, gaat voor minimaal honderdduizend euro meebetalen aan de kosten van haar proces tegen de tabaksindustrie.
Doel van de rechtszaak
Van Veen, zelfs inmiddels ernstig ziek na vier mislukte stoppogingen, wordt vertegenwoordigd door advocaat Bénédicte Ficq. Ficq vertegenwoordigt nog een andere patiënt en  1.300 zieke (ex-)rokers hebben zich al bij de aanklagers aangesloten.  Doel van de rechtszaak is niet een vergoeding van de schade die Van Veen lijdt doordat ze jarenlang heeft gerookt. De vrouw wil vooral de tabaksindustrie verantwoordelijk stellen voor het bewust verslaafd maken aan sigaretten door verslavende stoffen aan sigaretten toe te voegen.  Het feit dat de overheid de verkoop van tabak niet heeft verboden, is volgens advocaat Ficq geen reden om de aanklacht af te keuren. Hierover zegt ze:  “Het opzettelijk en met voorbedachten rade benadelen van de gezondheid is namelijk strafbaar gesteld in het Wetboek van Strafrecht.”
Politieke steun nodig
De NTvG vindt dat er buiten de financiële steun om, wel ook politieke steun nodig zal zijn om de strijd tegen tabaksverslaving echt een kans te geven. Hoofdredacteur van het NTvG, Yolanda van der Graaf, zegt in de Volkskrant dat dokters ook een verantwoordelijkheid hebben zich met het beleid van de overheid te bemoeien. Ze hebben niet voor niets al die kennis en ervaring. Van der Graaf in de Volkskrant:
“De aandacht gaat nu vooral naar nieuwe, dure medicijnen tegen longkanker die de zorg onbetaalbaar dreigen te maken, terwijl ze het leven van patiënten gemiddeld slechts een paar maanden verlengen. Maar als de bevolking niet zou roken, hoeven we dat debat helemaal niet te voeren.”
Hardere anti-rookmaatregelen
De artsen die hebben besloten mee te betalen aan de rechtszaak vinden dat het Nederlandse anti-rookbeleid achterloopt vergeleken bij andere landen. Ze hopen dat er na de komende verkiezingen een kabinet komt dat hardere maatregelen zal nemen tegen roken.  
'Minister van tabak'
Vooralsnog heeft het kabinet, met Edith Schippers als minister van Volksgezondheid, de verantwoordelijkheid om te gaan roken vooral bij de burger gelaten.  Volgens Schippers moet de overheid niet ‘betuttelen’ en zijn mensen goed in staat zelf te beslissen of ze wel of niet moeten roken. Eerder stopte ze voorlichtingscampagnes die het roken moesten ontmoedigen en ze was verantwoordelijk voor het opheffen van het rookverbod in de kleine horeca. Het leverde haar veel kritiek op, omdat ze zich zou laten beïnvloeden door de tabakslobby. Zembla maakte een uitzending over de invloed van de tabakslobby op overheidsbeleid met de titel: ‘Minister van tabak’.
Bekijk hier de eerste minuut:
Kansloos
Volgens emeritus hoogleraar strafrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen Peter Tak, maakt Ficq weinig kans met deze zaak tegen de sigarettenfabrikanten. Tegen de NOS zegt hij:
"Je zal moeten aantonen dat de tabaksindustrie doelbewust mensen ziek wil maken of dood wil laten gaan. Tabaksverslaving blijft de verantwoordelijkheid van de persoon die willens en wetens het goedje tot zich neemt."
Longarts Wanda de Kanter van het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis is wél optimistisch. De Kanter spreekt zich al jaren publiekelijk uit tegen het anti-rookbeleid van de overheid. Ze put hoop uit het feit dat de tabaksindustrie in civiele procedures al vaker ongelijk heeft gekregen. Dat zou kunnen betekenen dat het bij deze strafrechtelijke procedure wellicht ook gaat gebeuren.
Beeld: Flickr 
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.