Wat doen we met de rivierkreeft?

Dertig jaar geleden werd de Amerikaanse rivierkreeft voor het eerst gezien in Nederland. Nu schatten kenners dat er vele honderdduizenden kreeften in de Nederlandse wateren zitten. Vooral in het Groene Hart zijn er veel; daar wordt per hectare oppervlaktewater tot 800 kilo rivierkreeft gevonden.

In Nederland komt van oorsprong één soort rivierkreeft voor: de Europese rivierkreeft. Sinds de tweede helft van de vorige eeuw zijn daar verschillende exoten bij gekomen. De meeste soorten zijn i ngevoerd om op te eten, en vervolgens ergens in het wild uitgezet of ontsnapt. Veel van die nieuwe, invasieve soorten lijken zich razendsnel te verspreiden. Herken de verschillende soorten met de zoekkaart:  Zoekkaart rivierkreeften

In Nootdorp zijn ze 'm zo langzamerhand behoorlijk zat. Hij vernielt oevers en waterplanten en eet alles op wat 'm voor de scharen komt. Bovendien worden het er steeds meer. Wat te doen om deze invasieve exoot te stoppen? Wegvissen en opeten? Het waterschap zoekt naar een oplossing. 

De Amerikaanse rivierkreeft is echter niet alleen een plaag, maar ook een delicatesse. Landen die rivierkreeft exporteren, hebben te maken met meer vraag dan aanbod. De meest voor de hand liggende oplossing voor de grote verspreiding van rivierkreeft in Nederland lijkt dan ook om de sloten en plassen leeg te vissen en de rivierkreeft te eten.

Op dit moment zijn er maar een handjevol vissers die gericht rivierkreeft vangen. Hun vangst vindt gretig aftrek. Dat er nog niet grootschalig op rivierkreeft wordt gevist, heeft alles te maken met de regelgeving. Voor vissers gaan investeren in mensen, materiaal, opslagcapaciteit en koelruimte willen ze meer duidelijkheid over de plaatsen waar gevist mag worden en het vistuig dat hiervoor gebruikt mag worden. 

Beroepsvisser Arnold van Werkhoven uit Jisp krijgt elk jaar meer Amerikaanse rivierkreeften als bijvangst in zijn fuiken. In een ecologisch herstel gelooft hij niet, massaal wegvissen is volgens hem de enige oplossing. Maar dan wel met speciaal voor kreeften gemaakte fuiken. In opdracht van het Ministerie van Economische Zaken deed hij veldonderzoek in Amerika, waar de rivierkreeft voor dezelfde overlast zorgt. Met speciaal ontwikkelde fuiken worden de kreeften daar gevangen en verkocht. Beroepsvissers zijn maar matig geïnteresseerd, maar ook de waterschappen zijn niet enthousiast. Wegvangen van volwassen rivierkreeften stimuleert alleen maar de toename van jonge exemplaren menen zij.

Beroepsvisser Arnold van Werkhoven met een gevlekte Amerikaanse rivierkreeft. Fotograaf: Jeannette Parramore

Maar verandering lijkt op komst. De Amerikaanse rivierkreeft is op de lijst van invasieve exoten van de Europese Commissie terechtgekomen die binnenkort wordt gepubliceerd. Het ministerie van Economische Zaken werkt met vertegenwoordigers van de binnenvisserij aan het opstellen van een beheersplan dat de vangst en het verhandelen van rivierkreeft beter mogelijk moet maken.