Op pad met Menno Bentveld: Net als Theo

Verzon oud-sportverslaggever Theo Koomen dingen als hij verslag deed van de Tour de France? Ja! Was het daarmee onzin? "Geenzins", stelt Menno Bentveld, "Het was immers vlak daarvoor toch écht gebeurd." Eigenlijk werken de makers van de podcast Zo klonk Nederland volgens hetzelfde concept. Zij brengen geluiden, geuren en taferelen uit het verleden opnieuw tot leven.

Wekelijks schrijft Menno Bentveld een column voor de Varagids. Lees hieronder de gehele column:

Van oud-sportverslaggever Theo Koomen is bekend dat hij zich grote dichterlijke vrijheid permitteerde wanneer hij, achter op de motor gezeten, verslag deed van de Tour de France. Tijdens lange ontsnappingen, wanneer de aandacht verslapte en er weinig gebeurde, als het peloton door een tunnel reed en Theo even niets meer zag, als hij een belangrijke demarrage gemist had en er vanuit Hilversum toch om commentaar gevraagd werd: Theo gaf geen sjoege en vertelde honderduit. De luisteraars werden getrakteerd op ploeterende kopmannen, zwetende meesterknechten, levensgevaarlijke afdalingen en uitzinnige menigten langs wuivende korenvelden. Dat Theo op datzelfde moment met zijn motard op een sukkelgangetje over een stoffig Frans weggetje reed, terwijl het peloton niet vooruit te branden was, deed niet af aan zijn verslag. Net voordat hij ‘live ging’ was het reuzespannend geweest en wat deed het ertoe dat hij dat moment even terughaalde?

Verzon hij dingen? Ja, waar hij bij stond. Was het daarmee onzin? Geenzins. Het was immers vlak daarvoor toch écht gebeurd.

Eigenlijk werken de makers van de Vroege Vogelspodcast Zo klonk Nederland volgens hetzelfde concept: ze zien zaken die er niet zijn, maar die er wel waren. Ze horen dingen die niet te horen zijn, maar die ooit wel klonken. Ze ruiken geuren die reeds lang vervlogen zijn, maar die ooit echt opstegen uit de drassige bodem of een dampend karkas. Net als Theo zijn ze op plekken waar op dat moment geen bal gebeurd en weinig te zien is. En net als Theo worden ze geacht in geuren en kleuren te vertellen over wat er ooit was. Alsof ze het voor hun neus zien gebeuren.

In deze podcast gaan verslaggevers samen met paleontologen, glaciologen, entomologen, noem maar op, terug in de tijd. Honderdduizenden, miljoenen jaren terug. Ze stappen rond in het Nederland van nu, maar doen alsof ze een kijkje nemen in het Trias of het Paleoceen. Wandelend door de natuur, over een zandplaat aan het wad of in een drassig stuk Brabants bos, gaan ze vol op het orgel. Ze beschrijven hoe mammoetenkuddes over de steppe denderen, hoe ze oog in oog staan met sabeltandkatten, wegduiken voor een overvliegende pterodactylus of ongezien een hyena besluipen die de overblijfselen van een wolharige neushoorn uiteenrijt.

En als luisteraar ben je erbij. Je beleeft iets wat nergens anders te beleven valt. En als na de opnames het geheel door geluidsvirtuoos Frans de Rond nog verrijkt wordt met een waanzinnige soundscape, met het gejammer van de poolwind en het gebrul van een grottenleeuw heb je als luisteraar werkelijk het idee dat je samen met de makers in een levensechte wereld terecht bent gekomen. Een wereld die niet meer bestaat, toegegeven, maar die er wel echt is geweest. Verzinsels? Absoluut niet! Fantasierijk? Dat toch zeker wel. Theo zou er trots op wezen.

In de podcast ‘Zo klonk Nederland’ worden de werelden van lang geleden gereconstrueerd. Samen met deskundigen en verslaggevers loop je rond in de prehistorie en hoor je welke dieren hier vroeger leefden. Beluister de podcastserie 'Zo klonk Nederland' via NPO Radio 1 of via je favoriete podcast app. Via de NPO Luister App zijn alle afleveringen in een keer te beluisteren.