EU-parlement klaar voor invoering van Europese natuurherstelwet

Het Europees Parlement heeft na een roerige plenaire zitting in Straatsburg, spannende stemrondes en na wekenlange onrust en verdeeldheid alsnog gekozen voor de invoering van een Europese natuurherstelwet. Een meerderheid (336 voor, 300 tegen, 13 onthoudingen) stemde daar nipt voor, waardoor de onderhandelingen met de EU-lidstaten en de Europese Commissie over de door Eurocommissaris Frans Timmermans voorgestelde wet voor biodiversiteit en natuurherstel kunnen beginnen.

Het Europees Parlement gaat voor een groot deel mee in de voorstellen van de lidstaten en schaaft zelf ook her en der nog wat scherpe kanten van Timmermans voorstel af. De wet beoogt natuurherstel van aangetaste leefgebieden van planten en dieren voor ten minste 20 procent van de land- en zeegebieden in de EU. Een verbod op het laten verslechteren van natuur wil het EP grotendeels schrappen.

De lidstaten moeten voor 2027 een eigen natuurherstelplan in Brussel hebben ingediend en tegen 2030 daadwerkelijk herstelmaatregelen hebben genomen. Er moeten volgens het parlement geen nieuwe beschermde gebieden aan de lidstaten worden opgelegd. De aanleg van nieuwe infrastructuren voor hernieuwbare energie buiten de beschermde natuurgebieden, zoals het bouwen van windmolens op zee, mag niet worden tegengehouden, vindt het parlement, omdat die van openbaar belang zijn.

Het stemresultaat is een overwinning van de linkse partijen, waaronder PvdA en GroenLinks, in het parlement, en voor Timmermans zelf. De machtige christendemocraten, gesteund door de rechtse fracties, zijn faliekant tegen Timmermans' wetsvoorstellen, maar bereikten uiteindelijk niet wat ze het liefste wilden: het hele wetsvoorstel om flora en fauna in kwetsbare leefgebieden te herstellen en op peil te houden van tafel.

CDA-delegatieleider in het EU-parlement Esther de Lange noemt de uitslag van de plenaire stemming teleurstellend. Volgens VVD-collega Jan Huitema "was het natuurlijk beter geweest als het gehele voorstel van Timmermans teruggestuurd werd naar de tekentafel. We willen geen stikstofcrisis 2.0. Dat is slecht voor de natuur en voor Nederland." Mohammed Chahim (PvdA) is enorm opgelucht. Bas Eickhout (GroenLinks) erkent dat afzwakking van de wetsteksten door alle weerstand onontkoombaar is geworden. "Het belangrijkste staat echter nog overeind: een wet waarin staat dat de natuur hersteld moet worden. Hier kunnen en moeten we op voortbouwen." Volgens hem hoeven de onderhandelingen, de zogeheten trilogen tussen de Europese Commissie, de EU-landen en het EU-parlement niet heel lang te duren. Dit najaar zou er al een definitieve wet kunnen liggen, stelt hij.

Land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland vindt het "niet te geloven" dat het Europees Parlement signalen van bepaalde experts "negeert" en een voorstel voor de natuurherstelwet "er toch doorheen heeft geloodst". Wel vindt de lobbyclub voor boeren "het voorzichtig positief te noemen dat het voorstel in sterke mate is afgezwakt". Zo wijzen de boeren erop dat natuurherstelmaatregelen zoals het er nu naar uitziet worden beperkt tot Natura 2000-gebieden, terwijl deze oorspronkelijk voor alle gebieden zouden gelden. Ook geeft LTO aan dat een zogenoemd verslechteringsverbod, dat stelde dat de kwaliteit van geen enkel natuurgebied achteruit mocht gaan, uit het voorstel is gehaald.

stellen.

Natuurorganisaties zijn opgelucht nu het Europees Parlement nipt heeft ingestemd met de invoering van een Europese natuurherstelwet. "Die wet is essentieel om het verlies aan planten en dieren en hun leefgebieden te stoppen, maar ook om schoon drinkwater en duurzame voedselvoorziening voor de toekomst zeker te stellen", zegt Kirsten Haanraads van het Wereld Natuur Fonds (WWF) namens meerdere natuurorganisaties. WWF roept EU-instellingen op om verdere onderhandelingen constructief te laten verlopen, zodat de definitieve wet geschikt zal zijn om "de wereldwijde noodsituatie op het gebied van klimaat en biodiversiteit" aan te pakken. Het parlement wil wel dat ambities in het wetsvoorstel voor natuurherstel worden afgezwakt.

Eurocommissaris Frans Timmermans is blij dat het Europees Parlement zijn voorstel om een natuurherstelwet in de EU in te voeren steunt. "Nu kunnen de onderhandelingen met het parlement en de lidstaten beginnen", zei hij na afloop van de plenaire stemming van het sterk verdeelde parlement in Straatsburg. "En kunnen we afspraken maken. Zonder deze belangrijke stemming zou er geen natuurherstelwet in de EU komen." "Dit is democratie", zei Timmermans. Met 336 stemmen voor, 300 tegen en 13 onthoudingen koos het parlement ervoor om toch te gaan onderhandelen over het ook in Nederland omstreden wetsvoorstel. "De definitieve wetstekst zal wel veranderen", verwacht Timmermans. "Maar ik ben optimistisch."

Bron: ANP