Years and Years S01E01: briljante dystopische serie

Russell T. Davies, het genie achter de 2005 Doctor Who-serie, Torchwood en Queer as Folk, geeft met Years and Years een ijzingwekkende blik in onze nabije toekomst.

Het is 14 mei 2019, zelfs in de serie is te horen dat gisteren Doris Day op 97-jarige leeftijd is overleden. De aflevering begint in de huiskamers van Daniel en Stephen waar de televisie aanstaat. De rechts-populistische Vivienne Rook (de briljante Dame Emma Thompson) doet harde uitspraken in een programma. ‘Ik veronderstel dat wanneer het gaat om Israël en Palestina, ik er simpelweg geen f*ck om geef’, stelt zij. Daniel vindt haar een monster, zijn vriend Ralph vindt haar briljant. Op dat moment wordt Daniel gebeld en moet hij naar het ziekenhuis om zijn zus Rosie bij te staan bij haar bevalling.

De familie Lyons bestaat uit de gezinnen van broers en zussen Daniel (Russell Tovey; Looking), Stephen (Rory Kinnaer; Penny Dreadful), Rosie (Ruth Madelay), Edith (Jessica Hynes) en oma Muriel (Anne Reid; Last Tango in Halifax). De Lyons belichamen met hun diversiteit (gemixte relaties, homoseksualiteit, lichamelijke handicap, jonge en oude mensen) als het ware de tolerantie voor verschillen die vaak ontbreekt in de samenleving

In het ziekenhuis vraagt Daniel zich hardop af in wat voor wereld zijn neefje zal opgroeien. ‘Ik maakte me nooit zorgen, maar nu weet ik niet waar ik moet beginnen. Ik had nooit gedacht dat ik bang voor Amerika zou zijn. We hebben 'fake news' en valse feiten, ik weet niet meer wat echt is en wat niet. In wat voor wereld leven we? Als het nu al zo slecht is, hoe zal het zijn over een jaar, twee jaar, drie jaar, vijf jaar, tien jaar?’ Daarop reizen we naar de toekomst en laat Davies in vogelvlucht zien wat er in de jaren die komen gaan gebeurt: Trump krijgt een tweede termijn, er is een groter groeiende vluchtelingencrisis in Oekraïne, William is koning, er zijn nog steeds onzekerheden rondom Brexit, China en Amerika vechten om een eiland, en Angela Merkel is dood. We belanden in 2026 waar Snapchat-achtige filters nu ook zonder telefoon op je gezicht kunnen.

Years and Years slaagt erin om sciencefiction, drama, en dystopische elementen moeiteloos in elkaar te verweven, de details zijn subliem en realistisch. Davies houdt op een briljante manier de samenleving een spiegel voor, door een apocalyptisch en beangstigend toekomstbeeld te schetsen, maar tegelijkertijd ook onze menselijkheid te benadrukken door de, vooral hartverwarmende, eerlijke en grappige verhaallijnen van de familie. De aflevering eindigt met een nooduitzending en luchtalarmen: Donald Trump heeft een nucleaire raket gelanceerd naar China.