Jane Campion over haar serie Top of the Lake

U lijkt heel radicaal met film gebroken te hebben; uw laatste speelfilm maakte u acht jaar geleden.
Televisie heeft de toekomst: film is conservatief, gedateerd. Hollywood durft geen geld meer te steken in spannende, maar risicovolle projecten. Televisieseries daarentegen komen veel sneller van de grond. Je hebt als schrijver veel meer tijd om je personages te verkennen en het verhaal uit te diepen. En je kan veel verder gaan dan in de bioscopen. Rauwe randjes worden op televisie juist toegejuicht. Voor Top of the Lake kreeg in carte blanche. Er mochten alleen niet te veel scheldwoorden in zitten; verder moest ik vooral mijn eigen verhaal vertellen.

Toen bedacht u Top of the Lake, over een vrouwelijke detective die moorden oplost. Klopt het dat Stieg Larsson uw inspiratiebron was?
Het leek me geweldig zelf iets soortgelijks te bedenken als de Millennium-reeks, ja. In eerste instantie probeerde ik Engelstalige remake-rechten van die boeken te verwerven, maar die lagen toen al bij producent Sony en regisseur David Fincher. Dus kroop ik zelf achter de computer.

De serie onderscheidt zich vooral door de vrouwelijke hoofdpersoon. Wat is voor een schrijver het voordeel van een vrouw?
Een vrouw die een gruwelijke zaak onderzoekt is al bij voorbaat vele malen interessanter dan een man. Ik wilde ook vooral meer focussen op de psychologie van alle personages dan op het misdrijf zelf. De zoektocht naar de dader is altijd veel interessanter dan het vinden. Ik denk ook veel meer in sfeer en in beelden dan in concrete ontknopingen. Ik was daar vrij naïef in; bij crimeverhalen moet je dat eindpunt toch veel concreter in de gaten houden dan bij andere genres.

 

U riep vier jaar geleden dat u niet moest denken aan een tweede seizoen. Waarom ging u toch overstag voor China Girl?
Ik was het écht niet van plan, anders had ik de serie wel anders genoemd: 'Top of the Lake' verwijst naar het plot van de eerste reeks. De enige overeenkomsten met seizoen 2 zijn Robin, en het feit dat water een belangrijke rol speelt. De eerste scene van China Girl, een koffer in de oceaan met haren die er uit steken, was het eerste beeld dat ik had toen ik ging schrijven. Maar eigenlijk ging ik overstag door alle positieve reacties die we kregen. Als iedereen zegt dat je iets heel goeds hebt gemaakt, dan zet dat blijkbaar toch aan tot nieuwe ideeën. Ik merkte dat de personages mij bleven inspireren, dat ik zelf ook meer over Robin te weten wilde komen. Een goede serie is als een boek dat je niet kan wegleggen: ik was nog niet klaar met dit boek.

Dan is een logische vraag of u nu aan een derde reeks denkt.
Nee - want het maken van China Girl was óók een bevalling. Ik probeer er niet aan te denken dat mensen mij vragen nóg zo'n reeks te maken. Ik ben veel te bang dat ik dan weer 'ja' zeg.

Het spanningsveld tussen de twee seksen vormt een rode draad in uw werk. De meeste mannen zijn, ook in seizoen 2, weer buitengewoon onsympathiek.
Ik denk dat er zowel onder mannen als onder vrouwen goede en slechte exemplaren bestaan. Maar mannen hebben nou eenmaal meer macht dan vrouwen. En met macht komt corruptie, zo werkt het nou eenmaal. Macht geeft mensen mogelijkheden in handen waar ze blijkbaar niet mee om kunnen gaan.”

Het verhaal vertelt onder meer over de manier waarop mannen vrouwen negeren en zelfs misbruiken. Is dat een ervaring die u zelf nog steeds heeft, als een van de succesvolle vrouwen in Hollywood?
Weet je, succes maakt echt een verschil. Het is heel raar, maar dan gaan mensen anders tegen je aankijken. Ik ben natuurlijk nooit in een koffer gestopt en in zee gegooid, zoals de 'china girl' in de serie. Maar het gebeurde in het begin van mijn carriere wel dat ik op een set stond en dat er amper naar mij geluisterd werd. Stond ik daar als vrouw tegenover een crew van allemaal mannen: 'we gaan repeteren!' Ja straks, eerst even lunchen. Dat was echt een heel vervelende, lastige fase: het voelde alsof veel mannen mijn vrouwelijke gezag niet aan konden of niet wilden respecteren. Het kan natuurlijk zijn dat mijn onervarenheid ook meetelde, dat durf ik niet te zeggen. Maar zo voelde het zeker niet. Nu wordt er júist naar mij geluisterd omdat ik een vrouw met succes ben. Dat succes maakt het verschil.

U heeft, volgens een actuele tussenstand, 55 prijzen in de kast staan, waaronder een Gouden Palm en een Oscar. Waar bewaart u die?
Haha, die slingeren door het huis. Ik hecht er niet te veel waarde aan. Prijzen zijn vooral een handig middel om een carriere op te bouwen: ze helpen om nieuwe projecten onder de aandacht van het publiek te krijgen. Je moet veel publiek trekken of prijzen winnen, anders is het vrijwel onmogelijk om nieuwe projecten gefinancierd te krijgen.

U zei net dat de positieve reacties op Top of the Lake 1 u zelfs inspireerden. Doen prijzen dat niet?
Nou okay: het is natuurlijk ook altijd leuk als mensen waarderen wat je doet. Het is fijn dat mensen toejuichen dat ik al dertig jaar mijn eigen plan trek in deze wereld.