Vanity Fair: Brits kostuumdrama met originele invalshoek

De miniserie Vanity Fair van de Britse zender ITV lijkt vooraf een standaard kostuumdrama te zijn. Aan het begin van de eerste aflevering wordt echter direct een stijlbreuk gepleegd: in plaats van klassieke muziek uit de negentiende eeuw horen we een hypermoderne cover van Bob Dylans ‘All Along the Watchtower’ door Afterhere. En na het zien van de eerste aflevering blijkt de tekst bijzonder passend voor hoofdpersonage Rebecca ‘Becky’ Sharp: ‘There must be some kind of way outta here.’

Want Becky Sharp, dochter van een Frans operameisje en een kunstenaar en prachtig vertolkt door Olivia Cooke, wil koste wat kost hogerop klimmen op de vastgeroeste Britse society-ladder. Met haar grote poppenogen blijkt Cooke (die doorbrak in het fraaie coming-of-agedrama Me and Earl and the Dying Girl uit 2015) de ideale keus: met haar jeugdige charme en onschuldige uitstraling palmt ze iedereen in, waardoor ze snel in de gunst komt bij de Britse aristocratie. Ook de kijker pakt ze in door zo nu en dan een blik van verstandhouding richting de camera te werpen, waarmee ze lijkt te willen zeggen: ‘Kijk nou, wat is die Britse klassenmaatschappij toch verschrikkelijk saai…’

De roman Vanity Fair van William Makepeace Thackeray verscheen in 1848 en introduceerde karakters die we sindsdien in talloze vormen voorbij hebben zien komen, waaronder een onaangepaste pater familias en jaloerse familieleden. Niet alle karakters komen even goed uit de verf: de mollige, onhandige jongeman die voor de komische noot moet zorgen is in werkelijkheid een valse noot, maar daar tegenover staat de nukkige tante, die met haar onbeschofte en onbeschaamde gedrag voor een frisse wind in het stijve milieu zorgt (een fijne rol van Frances de la Tour, Madame Mallemour uit Harry Potter and the Goblet of Fire).

De serie kiest voor een paar originele invalshoeken. Aan het begin van elke aflevering zien we Monty Python -icoon Michael Palin in de rol van William Makepeace Thackeray het verhaal op poten zetten, inclusief terugblik op hetgeen zich al heeft voltrokken. En wie had gedacht ooit Madonna’s ‘Material Girl’ te horen in een Brits kostuumdrama? Opnieuw blijkt de muziekkeuze buitengewoon passend bij het hoofdpersonage.

Vanity Fair maakt regelmatig gebruik van groothoeklenzen, waarmee een volledig vertrek in beeld wordt gebracht. Zoiets werkt uitstekend bij kostuumdrama’s: elk vertrek is een schilderij op zich en maakt duidelijk dat op het productiebudget niet is beknibbeld, hoewel er in de eerste aflevering enkele overbodige en matige special effects te zien zijn. Deze groothoekopnames zijn duidelijk geïnspireerd door de misschien wel bekendste Thackeray-verfilming: Barry Lyndon (1975) van regisseur Stanley Kubrick. Ook Vanity Fair is overigens al vaak verfilmd: Becky Sharp (1935), de eerste film die volledig in Technicolor werd geproduceerd, en Vanity Fair (2004), met Reese Witherspoon in de hoofdrol, zijn waarschijnlijk de bekendste incarnaties. Daar stijgt deze versie echter ver bovenuit.