UnREAL S02E01-02: Rassenpolitiek als tv-sensatie

De eerste scène van het tweede seizoen van UnREAL (achter-de-schermen-drama over het datingprogramma Everlasting) doet kijkers realiseren hoe wit het eerste seizoen eigenlijk was. Quinn en Rachel vieren hun plek bovenaan de hiërarchie van de reality-tv met cocaïne, seks en een tatoeage. ‘Geld, pikken en macht’ prijkt op de polsen van beide vrouwen. Een duidelijke memo. Quinn introduceert de begeerlijke vrijgezel voor het nieuwe seizoen van de op de The Bachelor gebaseerde show-in-show Everlasting: Darius, een Afro-Amerikaanse quarterback met imagoproblemen. Terwijl Rachel haar nieuw gevonden succes ‘consumeert’ met een van Darius’ maatjes schreeuwt ze het uit: ‘de eerste zwarte kandidaat, we gaan geschiedenis schrijven.’

Dit seizoen draait om ras, en haar functie op tv, zoveel is duidelijk na de eerste twee afleveringen. Maar de dynamiek in het productieteam is minstens zo interessant. Rachel is opgeschoven naar Quinn’s plek als showrunner. Quinn probeert haar nieuw verkregen koninkrijk te verdedigen tegen Chet. Jeremy en Chet, de gebeten honden uit het eerste seizoen, kunnen in de schaduw van hun exen maar een ding doen: terugvallen op hun (twijfelachtige) status als oerman. Jeremy probeert Rachel te kwetsen door te vragen wie de afvallers worden dit seizoen, om een inschatting te maken van wie hij kan versieren. Chet ondermijnt Quinn’s positie door de begeerlijke vrijgezel van het nieuwe seizoen te verstoppen tijdens de start van de show. Hij wil de show aan zijn kant van de set en hij wil de vrouwen aan het zwembad in bikini.

UnREAL’s showrunner Sarah Shapiro is eerlijk wanneer ze zegt ‘Ik ben als een varken in de blubber, al rollend in een tv-serie met een feministische verhaallijn.’ Dit wordt uiteraard belichaamd door de relatie tussen Quinn en Rachel. Een relatie die Shapiro vormgeeft met Breaking Bad’s Jesse en Walt in haar achterhoofd. UnREAL laat uitstekend een representatie van een complexe relatie tussen twee vrouwen zien. Maar het speelt ook met de intersectie van ras en gender. Zoals Shapiro aangeeft, het gaat ook over twee blanke vrouwen die hun eigen positie proberen te verbeteren door de ‘andere’ te gebruiken. Dit blijkt wanneer Quinn haar zenderbaas (blank, man) belooft de zwartheid van de nieuwe vrijgezel in evenwicht te brengen met ‘een geile racist, een nog geilere zwarte activist en een terrorist.’

Waarom regisseert een zelfbenoemde feminist een show over een van televisies  vrouwonvriendelijkste programma’s? De suggestie dat dit soort heteronormatieve waanzin alleen plaats kan vinden onder druk van buitenaf speelt ongetwijfeld mee. De gepolijste weergave van normatieve vrouwelijkheid  – de wifey/slut tweedeling in de show – functioneert in die zin als een tegenhanger van wat Quinn en Rachel moeten uitdragen. Echte mensen zijn complex.

Er is weinig op tv wat op UnREAL lijkt. Het metanarratief is boeiend, grof en informatief. De manipulatietechnieken van Quinn en Rachel zijn nog wreder dan in het eerste seizoen. De onvermijdelijk confrontatie tussen hen, met als achtergrond #blacklivesmatter tegenover de discussie over de confederatievlag, belooft Mary’s zelfmoord uit seizoen 1 te overtreffen. Zowel in UnREAL als in Everlasting.