Traffic Stop: racisme is springlevend in de Verenigde Staten

Op 15 juni 2015 wordt de dan 26-jarige docent Breaion King in Austin, Texas gearresteerd door agent Bryan Richter. De vele camera’s – op Richters lijf en op zijn dashboard – registreren een routineklus die ontaardt in een wanstaltige aanhouding. Een (dubieuze) snelheidsovertreding leidt tot een zogenoemde ‘traffic stop’ op een parkeerplaats, waarop de buitengewoon agressieve Richter zijn frustraties botviert op de goedmoedige burger. Documentairemaker Kate Davis gebruikt de weerzinwekkende beelden in haar scherpzinnige - voor een Oscar genomineerde - korte film om een overduidelijk punt te maken: racisme is springlevend in de Verenigde Staten.

Traffic Stop is eveneens een boeiend portret van King; iemand die met veel passie haar beroep uitoefent. Waardoor Davis ervoor kiest om de mens achter de arrestant te tonen; een eerbiedwaardig mens. Die gedachte is echter irrelevant, want ook kwaadwillende mensen verdienen niet zo’n behandeling door de politie. Maar dankzij Kings goedmoedigheid wordt het contrast nog pijnlijker: het gaat hier om zwart (slachtoffer, zonder blaam) versus wit (dader, verantwoordelijk). In een interview verwijst ze zelf naar Trayvon Martin, de zwarte tiener die door een witte buurtwacht zomaar werd doodgeschoten. Zomaar. Haar aanhouding had eveneens verstrekkendere gevolgen kunnen hebben, zo realiseert ze zich.

YouTube staat er vol mee: de onterechte ‘traffic stops’. Organisaties als Cop Block leggen vast hoe politieagenten in heel Amerika autobestuurders staande houden in een poging ze een boete of een inhechtenisneming aan te smeren. De traffic stop is als het ware een breekijzer waarmee de auto wordt opengebroken, in de hoop bijvoorbeeld drugs aan te treffen. Zo werd in de staat Massachusetts vaak marihuana aangetroffen tijdens routinecontroles, waardoor zwarte Amerikanen achter de tralies verdwenen. Totdat het bezit van deze softdrug werd gelegaliseerd.

Politicus en democraat Joe Kennedy III – já, de neef van – betreurt die beslissing, zo bleek onlangs.  Nu kunnen agenten als ze wiet ruiken niet meer subiet een hele auto doorzoeken. Dat aan racisme schurende ‘excuus’ is niet meer geoorloofd. Ze zullen een andere ingang moeten zoeken om hun werk te legitimeren. Zo’n wijziging van beleid heeft niettemin wel effect; hoewel het inherente racisme daarmee niet verdwijnt. Tijdens Kings arrestatie legt de diender die haar naar het politiebureau rijdt haar uit dat zwarte mensen ‘gewelddadige neigingen’ hebben. Dat deze onzinnige quatsch niet wordt ondersteund door de wetenschap, is geen enkele belemmering.

De agent vertelt tevens dat er wel racisme bestaat onder zijn collega’s, maar dat de selectieprocedure om in Austin te kunnen werken evenwel zorgvuldig is: ‘Je krijgt een psychologische test van vier uur.’ Na vier uur mogen incapabele mannen de straat op om vrouwen als King voor het leven te tekenen. Openhartig vertelt ze dat ze ooit droomde van een lichtere huidskleur, maar dat ze daarna toch van zichzelf is gaan houden. Dáár draait Traffic Stop om: de identiteit. Hoe je nederige ik, je ‘zelf’, vernacheld kan worden door een vreselijke ervaring; hoe je dan weer wordt overmand – of overvrouwd – door die twijfels.