The Defiant Ones: toen Jimmy Dr. Dre ontmoette

Helemaal aan het begin van de vierdelige HBO-miniserie The Defiant Ones haalt Jimmy Iovine een scène uit Goodfellas aan. Daarin spreekt Jimmy ‘The Gent’ Conway (Robert De Niro) zijn compagnons ernstig toe wanneer ze vlak na een geslaagde overval wel heel opzichtig met geld lopen te smijten. De reden voor de vergelijking? Iovine en partner André Romelle Young – beter bekend als Dr. Dre – stonden op het punt hun audio-elektronica bedrijf Beats Electronics (die van de koptelefoons) voor ruim drie miljard dollar aan Apple te verkopen. Maar het was allemaal nog heel geheim. Zes weken lang wisten ze het nieuws voor zich te houden, tot er een uitzinnige video van Dr. Dre met goede vriend Tyrese Gibson op Facebook verscheen, waarin Tyrese Dre feliciteerde met zijn aanstaande miljardairsschap.

De verkoop – die uiteindelijk toch gewoon doorging – vormt zowel het start- als eindpunt van deze miniserie, die in kaart brengt hoe de levens van deze twee zo verschillende personen, met vooral ook zulke verschillende achtergronden, toch als ware het onvermijdelijk in elkaar verstrengeld raakten. Iovine (1953) is een telg van een Joods-Italiaanse familie uit Brooklyn. Young (1964) werd twee weken na de zestiende verjaardag van zijn moeder geboren in Compton.

Terwijl Dreetje thuis het liefst continu met zijn hoofd in de geluidsbox zat, wist Jimmy eigenlijk maar één ding zeker: hij zou geen dokwerker worden zoals zijn vader. Young kwam als getalenteerde DJ (in een prachtige lila cape en dito chirurgenmasker) terecht bij de World Class Wreckin’ Cru en vervolgde later zijn muzikale carrière bij N.W.A., Iovine werkte zich als sound engineer en later producent op in de muziekindustrie. Dr. Dre werkte met Tupac, Snoop Dogg en Eminem, Iovine kwam in aanraking met John Lennon, Bruce Springsteen, Bono (in de tijd dat hij zichzelf ook nog weleens Paul David Hewson noemde) en (voormalig vriendinnetje) Stevie Nicks.

Pas halverwege de derde episode komen de paden samen, wanneer Youngs platenmaatschappij Aftermath Entertainment wordt opgenomen bij Interscope, de platenmaatschappij van Iovine, die al plaats bood aan enfant terribles en grote beloftes als Nine Inch Nails, Marilyn Manson en No Doubt.

The Defiant Ones gaat niet alleen over muziek. De documentaireserie van Allen Hughes (die samen met tweelingbroer Albert ook films als Menace II Society en From Hell maakte) zit vol politieke en sociale spanningen. Rodney King passeert de revue, evenals alle ophef rond het meeste beruchte nummer van N.W.A., Fuck tha Police, dat volgens de FBI zo opruiend was dat ze er persoonlijk een brief over instuurden. Een belangrijk deel van de serie gaat ook over de explosieve rivaliteit tussen de hiphoppers van de oost- en westkust (en specifiek tussen Tupac Shakur en Christopher ‘Biggie Smalls’ Wallace), met bodyguard / entrepreneur Suge Knight als korte lont.

De documentaire zit vol kleurrijke karakters en grote namen, van Bruce Springsteen en Bono tot Snoop Dogg en Eminem. Maar stiekem komen de leukste onderonsjes van de familieleden. Zoals van Youngs moeder Verna, die het perfecte antwoord heeft op de vraag waarom ze het niet erg vond dat zoonlief zich al van jongs af aan in zijn kamer opsloot om kabaal te maken. ‘Zolang je ze kan horen, weet je ook waar ze zijn.’ Of van de zus van Iovine die smakelijk vertelt over hoe Jimmy het presteerde om zelfs van een bijbaantje als veger in een muziekstudio ontslagen te worden. Hughes knipt daarbij behendig tussen de sprekende hoofden, zodat het lijkt dat iemand ook daadwerkelijk luistert naar en reageert op iets wat door iemand anders wordt gezegd.

Alleen het einde schuurt. Beide mannen hebben van zichzelf al zo’n intrigerend levensverhaal dat het punt waar de serie naartoe werkt – de verkoop van Beats aan Apple - eigenlijk aankomt als een anticlimax. Is dit nu echt het hoogtepunt van een decennialange carrière? Een brainstorm van tien minuten waarin Iovine Young aanraadde om geen reclame voor sneakers, maar voor speakers te maken? Iovine is zonder twijfel een begenadigd entrepreneur die veel voor elkaar weet te krijgen. Zo overtuigde hij Bruce Springsteen ooit om een nummer aan Patti Smith te geven, en Tom Petty eentje aan Stevie Nicks. Hij was ook één van de eersten die zich realiseerde wat de opkomst van het internet voor de muziekindustrie zou gaan betekenen. Het maakt hem nog geen Steve Jobs.

Iovine gebruikt behendig zijn talrijke contacten om Beats bij musici en sporters in de kijker te spelen. Zelfs Eminem komt er bij de opnames van zijn videoclips niet onderuit. Het einde van de miniserie voelt eigenlijk precies zo; als product placement, inclusief een scene waarin Iovine zich bij een vergadering bij Apple letterlijk hardop afvraagt hoe ze voor Beats nog meer bekendheid kunnen genereren.

Zo’n trucje hebben beide heren echt niet nodig. En laten we eerlijk zijn: de doorverkoop van Beats aan Apple heeft nu ook weer niet zo’n heel hoog Goodfellas-gehalte (waar de hoofdrolspelers zich op illegale wijze verrijkten en waar er door ondoordacht gedrag wel degelijk doden vielen). Zelfs niet wanneer je er een dramatisch muziekje onderzet.