Superstore S06E01: socialistische komedie pur sang

Foto credits: NBC

De Amerikaanse sitcom Superstore – een kroniek van een groep medewerkers van een gefictionaliseerde megasupermarkt – is wellicht een van de meest socialistische televisieseries van nu. Showrunner Justin Spitzer bekommert zich om het lot van al zijn landgenoten die voor een hongerloontje de ganse dag vakken bijvullen en klanten helpen. Toch vallen de kijkcijfers van meet af aan tegen en blijft Superstore min of meer onder de radar. Hoewel fijnproevers de serie al jaren geleden hebben ontdekt. Onder hen zit misschien wel een colonne aan medewerkers en oud-medewerkers van ketens als Walmart.

Spitzer, die ooit furore maakte als scenarist bij The Office , weet dat een voorwaarde van een succesvolle sitcom is dat je je kan identificeren met de personages. Dat was de crux van The Office : miljoenen Amerikanen zagen min of meer versies van zichzelf op de televisie. Maar deze komediereeks draaide niet per se om de slechte uitgangspositie van kantoormedewerkers, terwijl Superstore juist heel duidelijk laat zien dat supermarktmedewerkers in de Verenigde Staten nauwelijks hun broek omhoog kunnen houden. In het zesde seizoen weerklinkt dit probleem meer dan ooit als corona zijn intrede doet in de verhaallijn.

Misschien willen we helemaal geen aan covid gewijde televisieseries, maar voor Superstore moet een uitzondering worden gemaakt. De slecht betaalde krachten krijgen in de eerste aflevering - die eind vorig jaar werd uitgezonden - meteen een flink aantal extra taken: maak oppervlakken en deurknoppen schoon, draag maskers, dresseer de klanten en bereid je voor op plunderingen. Er wordt nogal wat gevraagd van hen. Manager Amy Sosa (America Ferrera), die door de coronapandemie nog niet aan de volgende stap in haar carrière kan beginnen in Californië, is intussen meer bezig met beeldbellen met het hoofdkantoor dan met zorgdragen voor haar medewerkers. Haar vriend Jonah (Ben Feldman) ziet dit met lede ogen aan.

Hij heeft het plan opgevat om met haar mee te verhuizen, maar in de eerste aflevering wordt al een andere uitkomst van de romance geïnsinueerd. Dat moet ook wel: Jonah en Amy draaien net als Pam en Jim in The Office al jaren als planeten om elkaar heen, zonder dat ze elkaar raken. Maar nu ze elkaar hebben geraakt dreigt hun hele wereld stil te vallen, het spannende is eraf. Bovendien staan de twee personages ook voor twee levensvisies: Sosa wil carrière maken, ook als dat betekent dat je je extreem nederig moet opstellen naar de ‘zielloze types in maatpakken’, en ook als dat betekent dat je je principes soms opzij moet zetten.

Jonah leeft liever in het nu, en heeft een tijd geleden al concessies gedaan aan zijn ambities. Buiten kijf staat dat het bijna onmogelijk is om in hedendaags Amerika iets te bereiken als je geen geld hebt en geen fatsoenlijk diploma. Die boodschap sijpelt door in vrijwel elke scène in Superstore en dient als de premisse voor veel grappen. Zoals wanneer winkelmanager Glenn (Mark McKinney) tijdens een discussie met een klant die geen mondmasker kan dragen te horen krijgt dat hij ‘voor satan’ werkt. Waarop hij zegt: ‘Dat is de enige waarvoor ik nooit zou werken.’

Dat is een bitterzoete – maar wel zeer geestige – uitspraak, want als de bovengenoemde Amerikaan uit de werkende klasse heb je geen keus. Ze werken allemaal voor bedrijven met dubieuze cao’s en inhalige aandeelhouders. Dat is in die zin geen duivels dilemma, maar het uitvloeisel van decennia aan neoliberale politiek. Spitzer weet dit alles, ook in het zesde seizoen, weer op geniale wijze te vatten in zijn miniparadigma in een megasupermarkt.